بروز تب در کودکان از شايع ترين عوامل نگراني والدين است. تب کشنده نيست مگر اين که بسيار بالا و طولاني باشد. به عنوان مثال دماي 41.6درجه سانتي گراد که از قسمت رکتال اندازه گيري شود، نشانه وجود بيماري جدي است که معمولا علت آن عفونت هاي شايع است. قسمتي از مغز به نام هيپوتالاموس دماي بدن را کنترل مي کند و با بالا بردن دماي بدن با عفونت موجود مقابله مي کند. اما غير از عفونت، تب علت هاي ديگري نيز دارد که در اين مطلب به نقل از «Mayo Clinic» به آن اشاره مي کنيم.
علل تب در کودکان:
۱ - عفونت هاي باکتريايي ۲ - عفونت هاي ويروسي
۳ - مصرف دارو ۴ - قرار گرفتن در معرض گرما
علايم تب ويروسي:
معمولا اولين علامت تب ويروسي لرز است. نشانه ديگر آن افزايش دماي بدن بين 1-1.5درجه سانتي گراد است که کودک دچار درد در کل بدن به ويژه پا و کمر مي شود. عفونت هاي ويروسي متعددي وجود دارد که علايم آن بسته به نوع ويروس متفاوت است.
۱ - سرفه ۲ - گلودرد ۳ - آب ريزش يا گرفتگي بيني
۴ - سردرد ۵ - لرز ۶ - خستگي مفرط
۷ - حالت تهوع ۸ - استفراغ
۹ - اسهال ۱۰ - معده درد ۱۱ - بي قراري
۱۲ - گريه ۱۳ - نفس کشيدن سريع ۱۴ - احساس گرما ۱۵ - تغيير در عادت غذايي و خواب
تفاوت بين عفونت هاي ويروسي و باکتريايي چيست؟
هر دو مي تواند باعث تب، لرز و کسالت شود. تشخيص دادن تفاوت اين دو نوع عفونت مشکل است. ويژگي عفونت باکتريايي، قرمزي، احساس گرما، ورم و درد در يک قسمت از بدن است. بنابراين اگر کودک دچار گلودرد شود، درد در يک طرف گلو بيشتر خواهد بود. عفونت هاي باکتريايي اغلب با آنتي بيوتيک درمان مي شود و تنها بايد باکتري که بيماري را ايجاد کرده است، از بين برد. اما عفونت هاي ويروسي، همزمان قسمت هاي مختلف بدن را درگير مي کند. بنابراين اگر کودک عفونت ويروسي دارد دچار آب ريزش بيني، سرفه و بدن درد نيز خواهد شد. مصرف آنتي بيوتيک هيچ تأثيري در درمان عفونت هاي ويروسي مانند سرماخوردگي و آنفلوآنزا ندارد. تنها زماني بايد آنتي بيوتيک مصرف کرد که عفونت باکتريايي باشد. درمان عفونت ويروسي اغلب شامل مصرف کافي مايعات، استراحت، مصرف مسکن و داروهاي کاهش دهنده تب است. بيشتر انواع عفونت هاي ويروسي مانند آنفلوآنزا داراي واکسن است که به بدن براي مقابله با اين ويروس کمک مي کند.
چگونه مي توان از بروز تب ويروسي در کودک پيشگيري کرد؟
۱ - اگر کودک بين ۶ماه تا ۲سال سن دارد، با مشورت پزشک مي توان سالانه از واکسن آنفلوآنزا استفاده کرد تا از کودک در برابر برخي از شايع ترين ويروس ها محافظت شود.
۲ - کودک را از افراد بيمار دور نگه داريد.
۳ - از اطرافيان بيمار بخواهيد بهداشت را رعايت کنند.
۴ - به طور منظم دست کودک را بشوييد.
۵ - در زمان تغيير فصل، عفونت هاي ويروسي شايع تر است بنابراين احتياط کنيد.
چگونه مي توان به کودک کمک کرد؟
۱ - کودک به علت اسهال، استفراغ، تب يا سرماخوردگي آب بدن را از دست مي دهد، از اين رو اگر شير مادر مي خورد اجازه دهيد هر زمان که ميل دارد شير بخورد. از محلول ORS نيز مي توان براي کودک استفاده کرد.
۲ - براي کودکان بالاي ۶ماه غذاهاي نرم و آبکي از جمله سوپ، استفاده کنيد. با بهتر شدن وي مي توانيد غذاهاي جامد به برنامه غذايي او اضافه کنيد.
۳ - به پزشک مراجعه کنيد. ۴ - در اين مدت کودک بايد استراحت کند. وي را در اتاق جداگانه اي قرار دهيد تا ديگر افراد خانواده به بيماري مبتلا نشوند. هنگام بيماري و تا يک هفته پس از بيماري کودک استراحت کند تا بدنش تقويت شود. ۵ - با کمپرس دستمال آب ولرم روي بدن، تب کودک را پايين بياوريد (هيچ گاه از آب سرد براي کمپرس و يا دوش آب سرد استفاده نکنيد.)
۶ - قبل و پس از تماس با کودک، دست ها را بشوييد تا ويروس منتقل نشود.
۷ - حداقل روزي يک بار پنجره ها را باز کنيد تا هواي داخل منزل عوض شود.
علايم خطر تب ويروسي:
تب ويروسي اغلب مشکل جدي نيست و با درمان درست بايد رفع شود اما در صورت بروز هر يک از علايم زير بلافاصله کودک را به پزشک برسانيد:
۱ - سرفه هايي که بيش از ۳هفته ادامه دارد. ۲ - اسهالي که بيش از ۲هفته ادامه دارد. ۳ - مشاهده خون در مدفوع
۴ - تب به مدت يک هفته يا بيشتر ۵ - تشنج
۶ - اجتناب از خوردن يا آشاميدن ۷ - استفراغ مداوم
۸ - مشکل تنفسي ۹ - ورم هر ۲پا
۱۰ - خواب آلودگي غيرطبيعي
