نجاسات

اقسام نجاسات

 1- نجاسات 11 چيز است .(مکارم شیرازی : بنا براحتياط واجب).

خوئي، بهجت، سيستاني، تبريزي، وحید خراسانی : نجاسات 10 چيز است.

2- خوئي: كفار اهل كتاب (يهود و نصاري) بنابر مشهور نجسند و اين قو ل موافق احتياط است، پس اجتناب از آنها نيز لازم است.

خامنه اي: اهل كتاب (يهود و نصاري، زرتشتيان، صائبين) محكوم به طهارت ذاتي هستند.

نوري: كفاري كه مانند يهود و نصاري اهل كتاب مي باشند، ذاتا پاك مي باشند.

فاضل لنکرانی : مشرك نجس است؛ ولي كفار اهل كتاب مانند يهود و نصاري پاكند.

تبريزي: كفاري كه از طائفه يهود و نصاري و مجوس باشند بنا بر اظهر پاكند.

سيستاني: حكم به طهارت اهل كتاب (يهودونصاري، مجوس) دور نيست اگرچه اجتناب از آنها بهتر است.

شبیری زنجانی : نجاست اهل كتاب (يهوديان، مسبيحيان، زرتشتيان ) بنا برا حتياط است.

صافي: كفار كتابي بنا برقول مشهور نجسند و احتياط واجب رعايت آن قول است.

مکارم شیرازی : بنا برا حتياط، هر چند به يكي از اديان آسماني مانند يهود و نصاري ايمان داشته باشند.

3-  شبیری زنجانی : و مايعهاي مست كننده ديگر.

      مکارم شیرازی ، مظاهري: مايعات مست كننده.

4-  سيستاني: نجاست فقاع خالي از اشكال نيست ولي خوردنش حرام است.

5-  گلپايگاني ،صافي: عرق حيوان نجاستخوار بنا برا حتياط واجب.

   بهجت: عرق شتر نجاستخوار بنا بر اظهر پاك است.

   سيستاني، مکارم شیرازی : عرق حيوان نجاستخوار.

   شبیری زنجانی : بول و غائط و عرق نجاستخوار.

      مظاهري: حيوان نجاستخوار و حيواني كه انسان با آن نزديكي نموده.

بول و غائط نجس

 1-  مانند: موش، گربه و حيوانات درنده و غير درنده .

2- گلپايگاني، بهجت، شبیری زنجانی : و بنا براحتياط واجب (بهجت، شبیری زنجانی : بنا بر احيتاط ) از بول و غائط حيوان حرام گوشتي هم كه خو ن جهنده ندارد اجتناب شود بهجت: در صورتي كه عسر و حرج لازم نمي آيد ).

سيستاني: ولي بنا براحتياط لازم بايد از بول حيوان حرام گو شت كه خون جهنده  ندارد اجتناب كرد.

وحید خراسانی : و بنا براحتياط مستحب بايد از بول حيوان حرام گو شتي كه خون جهنده  ندارد اجتناب كرد.

مکارم شیرازی ، صافي: و بنا براحتياط واجب از بول حيوان حرام گو شتي كه خون آن جستن نمي كند اجتناب شود.

3- مکارم شیرازی : بنا براحتياط واجب

بهجت: كه فقط عادت به خوردن نجاست انسان، بدون اختلاط به چيز ديگر پيدا كرده تا زماني كه استبراء نشده

4- سيستاني، وحید خراسانی : بول وغائط حيوان چارپايي كه انسان با او نزديكي نموده .

5- گلپايگاني، صافي: بلكه بنابراحتياط لازم هر حيوان حلال گوشت

6- گلپايگاني، فاضل لنکرانی ، صافي، نوري، مظاهري، سبحاني: گوشت آن

7-  خوئي: بول و غائط گوسفندي كه شير خوك خورده به تفصيلي كه خواهد آمد .

اراكي: بول و غائط گوسفندي كه شير خوك خورده

بهجت: بول و غائط گوسفندي كه گوشت آن از خوردن شيرخوك، روييده شده است و ممكن است ملحق به نجاستخوار باشد

تبريزي: بول و غائط گوسفندي كه شير خوك خورده، كه از آن شير گوشت آورده و استخوانش محكم شده .

وحید خراسانی : بول و غائط بزغاله و بنا براحتياط واجب بچه گوسفند كه شير خوك خورده، به تفصيلي كه خواهد آمد .

سيستاني: بول و غائط بچه بزي كه شيرخوك خورده به تفصيلي كه در احكام  خوردنيها و آشاميدنيها خواهد آمد .

شبیری زنجانی : بول و غائط حيواني كه از خوك شير خورده و گوشت در بدنش روييده واستخوانش از آن سخت شده است (چنانچه درمسأله اختصاصي 2641[پس از مسأله 2632متن اصلي] خواهد آمد).

مکارم شیرازی : از بول و مدفوع گوسفندي كه شير خوك خورده بايد اجتناب كرد.

8- بهجت: و.فضله خفاش بنابراحتباط نجس است .

اراكي: فضله پرندگان حرام گوشت بنا بر اقوي نجس نمي باشد، اگر چه احتياط مستحب اجتناب از آن است .

گلپايگاني، فاضل لنکرانی ، صافي، مظاهري: فضله پرندگان حرام گوشت پاك است .( گلپايگاني، صافي:  ولي خوب است احتياطا از آن اجتناب شود خصو صا در خفاش ومخصوصا نسبت به بول آن ).

خوئي، تبريزي، سيسستاني: بول و فضله پرندگان حرام گوشت پاك و بهتر اجتناب از آنهاست .

وحید خراسانی : بول و فضله پرندگان حرام گوشت پاك است، ولي احوط اجتناب است.

شبیری زنجانی : فضله پرندگان پاك است، اگرچه احتياط مستحب اجتناب از فضله پرندگان حرام گوشت است .

مکارم شیرازی : بول و فضله پرندگان حلال گوشت و حرام گوشت نجس نيست ولي احتياط مستتحب پرهيز از حرام گوشت است مخصوصا از بول خفاش .

بول و غائط پاک

1- سبحاني: فضله ماهي حرام گوشت.

3- منی

 1- سبحاني: مني مرد و رطوبت زن كه با شهوت خارج مي شود و موجب جنابت اوست، به تفصيلي كه در مسأله خواهد [346] ذكر خواهد شد، در حكم مني است.

2- سيستاني: مني هر حيوان مذكر حرام گوشت كه خون جهنده دارد نجس است و بنا براحتياط واجب بايد از مني حيوان مذكر حلال گوشت كه خون جهنده دارد اجتناب شود.

وحید خراسانی : و همچنين بنا براحتياط واجب مني حيوان حلال گوشتي كه خون جهنده دارد .

مکارم شیرازی ، سبحاني: خواه حرام گوشت باشد يا حلال گوشت؛ و احتياط واجب است (سبحاني:  ولازم است) كه از مني حيواني كه خون جهنده ندارد، نيز اجتناب شود.

مردار نجس

1- مانند گوشت يا هر چيز ديگر

2- مکارم شیرازی : اگر به غير دستور شرعي آن را ذبح شده پاك است، ولي احتياط مستحب، پرهيز است بنا براين گوشت و پوست حيواناتي كه از ممالك غير اسلامي مي آورند پاك است، ولي خوردن اين گوشتها حرام است، مگر اينكه يقين به ذبح شرعي آنها پيدا شود يا آورنده آن خبر دهد كه ذبح شرعي شده است.

سبحاني: اگر به غير دستوري كه در شرع معين شده، كشته شود پاك است ولي خوردن گوشت آن حرام است .

3- مانند گوشت يا هر چيز ديگر.

مردار پاک

1- مثل: پشم، مو، كرك، استخوان و دندان

2-  از غير نجس العين كه ذاتا نجس است مثل خوك و سگ .

مکارم شیرازی : استخوان و قسمتي از دندان و شاخ كه روح دارد يعني اگر آسيبي به آن برسد ناراحت مي شود، اشكال دارد.

سبحاني: اين مورد را در رساله خود نياورده اند .

3-  امام خمینی ، بهجت: ولي بنا براحتيا ط واجب بايد از پوستي كه موقع افتادنش نرسيده و آن را كنده اند اجتناب شود .

اراكي: پوستهاي مختصر لب و جاهاي ديگر كه از بدن جدا مي شود پاك است .

شبیری زنجانی : از پوستي كه موقع افتادنش نرسيده و آن را كنده اند، بنا براحتياط اجتناب شود .

خوئي، تبريزي، سيستاني، وحید خراسانی : اگر پوستهاي مختصر لب و جاهاي ديگر بدن را بكنند (سيستاني: چنانچه روح نداشته باشد و به آساني كنده شود ) پاك است .

مظاهري: اگر پوستهاي مختصر لب و جاهاي ديگر بدن را بكنند پاك است گر چه موقع افتادنشان نرسيده باشد .

مکارم شیرازی : پوستهايي كه از لب و سر و جاهاي ديگر بدن انسان جدا مي شود پاك است، اما اگر آن را با فشار جدا كنند احتياط واجب اجتناب است

 سبحاني: اين مورد را در رساله خود نياورده اند .

مسائل متفرقه مردار

 1- بهجت: بنا بر احتياط

2- شبیری زنجانی : اگر پوست روي آن كلفت شده باشد

3- فاضل لنکرانی ، سيستاني: هر چند پوست روي آن سفت نشده باشد پاك است.

4- وحید خراسانی : ظاهر آن را از جهت ملاقات با ميته بايد آب كشيد، و اگر پوست روي آن سفت نشده باشد نجاست آن محل اشكال است .

5- فاضل لنکرانی : اگر بره و بزغاله بميرن د .

6- وحید خراسانی :  بنا بر احتياط 

مکارم شیرازی : بنا بر احتياط واجب

7- سيستاني: چنانچه ثابت نشود كه معمولا مايع است، بايد ظاهر آن را كه با بدن ميت ملاقات كرده بشويند .

سبحاني: اين مورد را در رساله خود نياورده اند .

8-  فاضل لنکرانی ، بهجت، شبیری زنجانی : از كشورهاي غير اسلامي  

  وحید خراسانی  : از ممالك كفر

9- مکارم شیرازی : تمام مواد غذايي و غير غذايي كه از كشورهاي غيراسلامي مي آورند، مانند كره و روغن و پنير و انواع داروها و صابون و واكس و پارچه و عطر و امثال اينها، اگر انسان يقين به نجس بودن آنها نداشته باشد، پاك است .

مظاهري: داروهاي روان، عطر، روغن، واكس و مثل اينها كه از بلاد كفر مي آورند پاك است و خوردن آنها و نماز خواندن با آن ها اشكال ندارد .

10- اراكي: هر چند ندانند كه به دستور شرع كشته شده يا نه .

گلپايگاني، صافي: و اگر از دست كافر گرفته شود بنا براحتياط واجب بايد از آن اجتناب شود مگر آنكه بدانيم از دست از دست مسلمان گرفته و اگر در بازار كفار از دست كفار بگيرند، نجس است مگر آنكه بدانيم ازبلاد اسلام بوده .

خوئي، تبريزي: گوشت و پيه و چرمي كه احتمال آن برود كه از حيواني است كه به دستور شرع كشته شده پاك است، ولي اگر از دست كافر گرفته شود يا اينكه دست مسلماني باشد كه از كافر گرفته و رسيدگي نكرده كه از حيواني است كه به دستور شرع كشته شده يا نه، خوردن آن گوشت و پيه حرام است و نمازخواندن در آن چرم جايز نيست (تبريزي: بلكه احوط نجاست آن است ) و اما آنچه از بازار مسلمانها يا از مسلماني گرفته شود و معلوم نباشد كه از كافر گرفته شده، يا اينكه احتمال آن برود كه تحقيق كرده اگر چه از كافر گرفته باشد نماز خواندن در آن چرم  و خو ردن گوشت و پيه نيز جايز است.

سيستاني: گوشت و پيه وچرمي كه احتمال آن برود كه از حيواني است كه به دستورشرع كشته شده پاك است، ولي اگر از دست كافر گرفته شود يا اينكه دست مسلماني باشد كه از كافر گرفته و رسيدگي نكرده كه از حيواني است كه به دستور شرع كشته شده يا نه، خوردن آن گوشت و پيه حرام است ولي نماز در آن چرم جايزاست و اما آنچه از بازار مسلمانها يا مسلماني گرفته شود و معلوم نباشد كه ازكافرگرفته شده، يا اينكه احتمال آن برود كه تحقيق كرده اگر چه از كافر گرفته باشد خوردن آن گوشت و پيه نيز جايز است مشروط بر اينكه آن مسلمان در آن تصرفي بكند كه مختص گوشت حلال است مانند اين كه براي خوردن بفروشد .

مکارم شیرازی : گوشتهايي كه در بازار مسلمانان فروخته مي شود، يا مسلماني براي انسان هديه مي آورد پاك و حلال است و تحقيق و تفحص درباره آن لازم نيست .

شبیری زنجانی : گوشت و پيه و چرمي كه احتمال برود از حيواني است كه به دستور شرع كشته اند در چهار صورت پاك است و خوردن گوشت و پيه جايز مي باشد :

1-از بازار مسلمانان تهيه شده باشد، اگرچه از دست كافر گرفته  شده باشد .

2-از مكاني در سرزمين اسلام - يعني سرزميني كه مسلمانان برآن حكومت مي كنند - تهيه شده باشد كه در اين دو صورت، اگر از بازار غيراسلامي يا از سرزمين غيراسلامي وارد شده باشد، چنانچه احتمال برود  كه در پاكي و نجسي آن تحقيق شده، پاك وگرنه، نجس  است همچنين در برخي از فرضهاي  اين دو صورت تفصيلي وجود دارد كه در مسأله بعد مي آيد.

3-اگر كسي كه آن چيز در دست اوست به پاك بودن آن خبر دهد با تفصيلي كه در مسأله بعد مي آيد .

4-اگر ببيند كه مسلمانان در آن چرم نماز ميخوانند و در غيراين چهار صورت، در حكم مردار است و تمام احكام مردار شامل آن مي شود، بنابراين نجس است و نماز خواندن در آن چرم جايز نيست و خوردن آن گوشت و پيه حرام است و خريد و فروش آن هم باطل است .

[و] اگر گوشت، پيه و چرم را از سرزميني تهيه كرده باشد كه بر خلاف نظر شيعه برخي از اقسام مردار را پاك مي دانند مثلا سرزمين حنفيان و شافعيان كه عقيده دارند پوست مردار با دباغي پاك مي شود، در صورت اول و دوم كه در مسأله پيش گفته شد بايد از فروشنده سوال شود كه آيا اين گوشت يا چرم از حيواني است كه به دستور شرع ذبح شده گرفته شده است يا خير؟ در صورتي كه پاسخ مثبت باشد احكام پاك بودن را بر آن گوشت و چرم مي توان جاري و از آن گوشت خورد و در آن چرم نماز خواند، ولي نمي توان به مجرد گفته فروشنده، به ديگران خبرداد كه اين گوشت يا چرم از حيواني است كه به دستور شرع  ذبح شده است و همين طور اگر كسي كه اين گوشت يا چرم  در دست اوست در چنين سرزميني بگويد كه از حيواني است كه به دستور شرع ذبح شده، نمي توان به مجرد گفته او اين مطلب را به ديگران گفت اگر چه مي توان احكام پاك بودن را بر اين گوشت يا چرم جاري كرد .

11- امام خمینی : ولي اگر بدانند از كافر گرفته و رسيدگي نكرده كه از حيواني است كه به دستور شرع كشته شده يا نه، نجس مي باشد.

اراكي: هر چند ندانند كه به دستور شرع كشته شده يا نه.گلپايگاني، صافي: اگر يكي از اينها در بازار كفار در دست مسلمان باشد احتياط واجب اجتناب از آن است مگر آن كه مسلمان با آن معامله طهارت كند و احتمال داده شود كه طهارت آن را به دست آورده كه در اين صورت پاك است.

فاضل لنکرانی : ولي اگر بدانند كه آن مسلمان از كافر گرفته و رسيدگي نكرده كه ازحيواني است كه به دستور شرع كشته شده يا نه، نجس نمي باشد ولي خوردن آن حرام است و نماز در لباسي كه از آن چرم باشد، جايز نيست.

وحید خراسانی : اگر مسلمان با آن معامله مذكي كنند پاك است مگر اينكه آن مسلمان از كافرگرفته و تحقيق نكرده باشد كه از حيواني است كه به دستور شرع كشته شده يا نه.

مکارم شیرازی : اگر بدانند آن مسلمان گوشتها را از كافر گرفته و رسيدگي لازم را نكرده خوردن آن حرام است؛ اما چرمهايي كه از بلاد كفار مي آورند پاك است هر چند نمي توان با آن نماز خواند.

خون های نجس

 1- مکارم شیرازی : بهتر است از رگه هاي خوني كه در درون شير ديده مي شود و سپس مستهلك مي گردد پرهيز شود؛ هر چند محكوم به حرمت و نجاست نيست .

2-  امام خمینی ، اراكي، فاضل لنکرانی : ولي اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاك است و فرو بردن آب دهان در اين صورت اشكال ندارد .

خوئي، تبريزي، سیستانی: ولي اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، اجتناب از آب دهان لازم نيست .

بهجت: ولي اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاك است.

گلپايگاني، صافي: ولي اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاك است ولي بهتر آن است كه آن را فرو نبرند .

شبیری زنجانی : ولي اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاك است ولي احتياط آن است كه آن را فرو نبرند.

وحید خراسانی : خوني كه از دهان مثلا از لاي دندانها مي آيد اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، اجتناب از آب دهان لازم نيست  واگر از بين نرود و آب از دهان بيرون بيايد اجتناب از آن لازم است .

مکارم شیرازی : خوني كه از لثه يا جاي ديگر دهان بيرون مي آيد هر گاه در آب دهان حل شود و از بين برود پاك است و فرو بردن آب دهان در اين صورت جايز است ولي عمدا اين كار را نكند.

نوري، مظاهري: خوني كه از لاي دندانها مي آيد نجس و حرام است ولي اگر به واسطه مخلوط شدن با آب دهان از بين برود، پاك است ولي فرو بردن آب دهان در اين صورت اشكال دارد.

3- گلپايگاني، صافي: بنا براحتياط لازم .

شبیری زنجانی  : بنا بر احتياط مستحب .

خون های پاک

1- امام خمینی : ولي به احتياط واجب بايد از خوردن آن اجتناب كند و اگر خون را با زرده تخم مرغ به هم بزنند كه از بین برود، خوردن زرده هم مانعي ندارد.

خوئي، گلپايگاني، اراكي، تبريزي، صافي: بنا بر احتياط واجب از تخم مرغي كه ذره اي خون در آن است، بايد اجتناب كرد ولي اگرخون [مثلا] در زرده باشد تا پوست نازك روي آن پاره نشده، سفيده پاك است.

بهجت: از خوني كه در تخم مرغ مي باشد بنا براحتياط، بايد اجتناب كرد، ولي اگر خون در زرده باشد سفيده پاك است و اگر در سفيده باشد زرده پاك است.

فاضل لنکرانی : به احتياط مستحب از آن اجتناب شود.

خامنه اي: لكه خوني كه گاهي در تخم مرغ يافت مي شود، محكو م به طهارت است، ولي خوردن آن حرام است                                                                                                                            [269]

شبیری زنجانی : تخم مرغي كه ذره اي خون در آن است بنا براحتياط، بايد از آن اجتناب كرد ولي اگر مثلا خون در زرده باشد تا پوست نازك روي آن پاره نشده، سفيده پاك است .

سيستاني: احتياط مستحب آن است كه از زرده تخم مرغي كه ذره اي خون در آن مي باشد، اجتناب شود.

وحید خراسانی : خوني كه در زرده تخم مرغ پيدا مي شود خوردن آن حرام و بنا برا حتياط محكوم به نجاست است.

مکارم شیرازی :بهترا ست از خوني كه در تخم مرغ است اجتناب شود هر چند محكوم به حرمت و نجاست نيست.

نوري: خوني كه در تخم مرغ مي باشد، بنا بر احتياط واجب نجس است ؛ ولي اگر درميان پرده رقيقي است وآن پرده پاره نشده است ، اجزاء تخم مرغ را نجس نمي كند .

مظاهري: و خوردن آن مانعي ندارد.

سبحاني: ولي خوردن آن حرام است.

2- مانند ماهي و پشه.

3-  و خارج شدن خونش به مقدار معمول و لازم

4- ولي اگر به علت نفس كشيدن با به واسطه اين كه سر حيوان در جاي بلندي بوده خون به بدن حيوان برگردد، آن خون نجس است (بهجت: و همچنين چيزي كه با آن خون ملاقات كند آن هم نجس است).

مکارم شیرازی : مگر اينكه سر حيوان را در جاي بلند قرار دهند و خون به بدن حيوان برگردد، و ا گر به علت نفس كشيدن خون برگردد نيز احتياط واجب اجتناب است .

5-  امام خمینی ، اراكي، بهجت، نوري، سبحاني، مظاهري: و اگر به آن خون بگويند نجس است. و در صورتي كه ناخن يا پوست سوراخ شود اگرمشقت ندارد بايد براي وضو و غسل خون را بيرون آورند*و اگر مشقت دارد بايد اطراف آن را به طوري كه نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزي مثل پارچه، بر آن بگذارند*و روي پارچه دست تر بكشند*.

.سبحاني: و مادامي كه زير پوست و ناخن است براي وضو و غسل اشكال ندارد .

*مظاهري: و اگر مشقت دارد بايد وضوي ارتماسي يا جبيره اي بگيرد و اگر [اين هم ] مشقت دارد بايد تيمم كند .

*اراكي: بوظيفه جبيره عمل نمايد .

*بهجت: همانطوي كه وضو يا غسل جبيره اي مي نمايد .

*نوري، سبحاني: و تيمم هم بكند .

گلپايگاني، صافي: و اگر به آن خون بگويند نجس است و در اين صورت اگر مشقت ندارد بايد براي وضو و غسل آن را برطرف سازند و اگر مشقت دارد بايد اطراف آن را به طوري كه نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزي مثل پارچه، برآن بگذارند و روي پارچه دست تر بكشند و احتياطا تيمم هم بكنند .

خوئي، تبريزي: و اگر به آن خون بگويند نجس است و در اين صورت چنانچه ناخن يا پوست سوراخ شود اگر بيرون آوردن خون يا تطهير محل، جهت وضو يا غسل مشقت (خوئي: مشقت زياد ) دارد بايد تيمم نمايد (تبريزي: و بنا براحتياط لازم وضو هم بگيرد بطوري كه وقت وضو گرفتن، آب وضو نجس نشود ).

فاضل لنکرانی : اگر به آن خون بگويند در صورتي نجس است كه ناخن يا پوست سوراخ شود و در اين صورت اگر مشقت ندارد بايد براي وضو يا غسل خون را بيرون آورند و اگر مشقت دارد بايد اطراف آن را به طوري كه نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزي مثل پارچه، بر آن بگذارند و روي پارچه دست تر بكشند.

شبیری زنجانی : و اگر به آن خون بگويند نجس است و در اين صورت چنانچه ناخن يا پوست سوراخ شود، اگر مشقت زياد ندارد بايد براي وضو يا غسل خوني كه ديده مي شود بيرون آورد و اگر مشقت زياد دارد، بايد اطراف آن را به صورتي كه نجاست زياد نشود، بشويند و پارچه يا چيزي مانند آن بر آن بگذارند و هنگام وضو يا غسل روي پارچه دست تر بكشد و اگر گذاشتن پارچه ممكن نبود، تيمم كند.

وحید خراسانی : و اگر به آن خون بگويند نجس است و چنانچه پوست پاره شود و چيزي  با آن ملاقات كند آن چيز نجس مي شود، و در اين صورت اگر بيرون آوردن خون و تطهير محل جهت وضو يا غسل حرجي باشد، بايد تيمم نمايد .

سيستاني: و اگر به آن خون بگويند و ظاهر گردد نجس است پس چنانچه ناخن يا پوست سوراخ شود بطوري كه خون جزء ظاهربدن حساب شود، اگر بيرون آوردن خون و تطهير محل، جهت وضو يا غسل مشقت زياد دارد بايد تيمم نمايد .

مکارم شیرازی : و اگر به آن خون بگويند مادام كه زيرپوست و ناخن است براي وضو و غسل و نمازاشكال ندارد، اما هر گاه سوراخ شود اگر ضرر و زحمت فوق العاده اي ندارد بايد آن را بيرون آورند و اگر زحمت زياد دارد بايد براي وضو و غسل  اطراف آن را شست و پارچه اي روي آن بگذارد و روي پارچه دست تر بكشد و احتياطا تيمم هم بكند .

نکاتی در مورد خون

 1- سبحاني: اين مورد را در رساله خود نياورده اند.

2- سيستاني: بنا برا حتياط لازم.

3- مکارم شیرازی ، مظاهري وسبحاني: اين مسأله را در رساله خود نياورده اند.

4- بهجت: و به آن خون زرد هم نگويند.

5- بهجت: اما اگر قبلا مي دانستيم خون بوده ولي شك در خون بودن آن داشته باشيم، نجس است.

مکارم شیرازی : زردابه اي كه گاه موقع خراشيدگي پوست يا در اطراف زخم پيدا مي شود، چنانچه معلوم نباشد خون است يا با خون مخلوط شده پاك است.

مظاهري: زردابه اي كه در حا ل بهبودي زخم دراطراف زخم يا روي آن پيدا مي شود پاك است .

6- مظاهري: چيز سرخ رنگ كه درحال بهبودي زخم دراطراف زخم يا روي آن پيدا مي شود پاك است.

6 و 7- سگ و خوک

    1 -  حتي مو، استخوان، پنجه، ناخن و رطوبتهايشان .

2- سيستاني: اين مورد را در رساله خود نياورده اند.

کافر کیست؟

1- فاضل لنکرانی : مشرک

مکارم شیرازی : كافر و كسي كه در حكم كافر است .

2-  خوئي: اهل كتاب (يعني يهود و نصاري) كه پيغمبري حضرت خاتم الانبياء محمدبن عبدالله را قبول ندارند نيز بنا بر مشهور نجس مي باشند و اين قول، موافق احتياط است پس اجتتناب از آنها نيز لازم است .

تبريزي: اهل كتاب (يعني يهود و نصاري و مجوس)كه پيغمبري حضرت خاتم الانبياء محمدبن عبدالله  را قبول ندارند، نيز بنا بر مشهور نجس مي باشند و اين قول موافق احتيا ط است و لكن بنا براظهر اين طوايف پا كند.

فاضل لنکرانی : اهل كتاب( يهود و نصاري و مجوس)پاك مي باشند.

كساني كه وحدت خداي سبحان را قبول دارند و يكي از پيامبران الهي را قبول داشته باشند (يهوديان، مسيحيان، زرتشتيان و صائبيان ) پاك مي باشند و اهل كتاب اگر به واسطه تحريف كردن در دين خود مشرك شده باشند حكم ساير مشركين را دارند و نجسند .

خامنه اي: نجاست ذاتي اهل كتاب معلوم نيست به نطر ما آنها محكوم به طهارت ذاتي هستند .[313]

سيستاني: اهل كتاب (يعني يهود و نصاري و مجوس) محكوم به طهارتند .

وحید خراسانی : اهل كتاب- يعني يهود و نصاري - اقوي طهارت آنهاست هر چند احوط اجتنا ب است .

مکارم شیرازی : كافر بنا بر احتيا ط نجس است، هر چند به يكي از اديان آسماني، مانند آيين يهود و نصاري ايمان داشته باشد .

صافي: كافر كتابي بنا برقول مشهور نجس است و احتياط واجب رعايت اين قول است .

نوري: كفاري كه مانند يهود و نصاري اهل كتاب مي باشند، ذاتا پاك مي باشند و تا هنگامي كه علم به ملاقات بدن آنها با يكي از نجاسات- كه ذكر شد و مي شود- حاصل نشده است، اجتناب لازم نيست.

مظاهري: اهل كتاب پاك مي باشند.

سبحاني: بنا براحتياط واجب نجس است .

3- خوئي، وحید خراسانی ، مظاهري: منكر خدا يا معاد .

تبريزي: منكر خدا يا كسي كه معترف به آن نيست.

بهجت: منكر خدا و همينطور كسي كه ايمان به خدا و پيامبر9 نداشته باشد.

فاضل لنکرانی : مشرك، يعني افرادي كه خدايي غير خداي يگانه را بپرستند، (بت پرست) يا براي خدا شريك قائل باشند و دو يا چند خدا را بپرستند، و همچينن كساني كه بي دين بوده و هيچ خدايي را قبول ندارند .

سيستاني: كسي كه معترف به خدا يا به يگانگي او نباشد.

شبیری زنجانی : و انكار چه به قلب و چه به زبان، سبب كفر مي گردد.

سبحاني: فردي كه به حد تكليف رسيده ولي معترف به وجود خدا و يا وحدانيت يا معاد نباشد .

4- وحید خراسانی : شك در خدا يا وحدانيت.

خوئي، گلپايگاني، اراكي، تبريزي، بهجت، شبیری زنجانی ، مکارم شیرازی ، صافي، سبحاني اين مورد در رساله خود نياوده اند.

5-خوئي، تبريزي، سيستاني: منكر نبوت .

وحید خراسانی : منكر رسالت حضرت خاتم الانبياء

سبحاني: فردي كه به حد تكليف رسيده ولي معترف به نبوت پيامبر اسلام نباشد .

6- خوئي، گلپايگاني، اراكي، تبريزي، بهجت، شبیری زنجانی ، مکارم شیرازی ، صافي، سبحاني اين مورد را در رساله خود نياورده اند.

7- مثل نماز، روزه حج كه مسلمانان جزء دين اسلام مي دانند .

امام خمینی ، خوئي، تبريزي: چنانچه بداند آن چيز ضروري دين است (امام خمینی : و انكار آن چيز بر گردد به انكار خدا, يا نبوت، نجس مي باشد و اگر نداند احتياطا بايد از او اجتناب كرد، گرچه لازم نيست).

گلپايگاني، صافي: از كسي كه يكي از ضروريات دين مبين اسلام را منكر شود، چنانچه بداند آن چيز ضروري دين است، نجس مي باشد، و اگر نداند احتياطا با يد از او اجتناب كرد .

اراكي: بنا براحتياط واجب از كسي كه منكر ضروري دين شود بايد اجتناب كرد .

بهجت: با علم به اينكه ضروري دين است، و اگر از روي تقصير ندادن و انكار نمايد، احتياطا بايد از او اجتناب كرد .

فاضل لنکرانی : به نحوي كه به انكار خدا و رسول خدا برگردد.

سيستاني: اگر به نحوي باشد كه مستلزم تكذيب پيامبر  بشود هر چند في الجمله .

وحید خراسانی : با علم به اينكه ضروري دين است منكرشود .

شبیری زنجانی : كسي كه يكي از ضروريات دين مانند نماز و روزه را كه تمام مسلمانان آنها را جزء دين اسلام مي دانند انكار كند، شرعا كافر به شمار مي آيد، مگر در دو صورت: اول: بدانيم كه انكار وي از روي شبهه است مثلا تازه مسلماني است كه از احكام اسلامي آگاهي چنداني ندارند؛ دوم: بدانيم كه انكار كننده به خدا و پيامبر اسلام ايمان قلبي دارد، در اين دو صورت اگر انكار كننده شهادتين را بر زبان جاري ساخته، مسلمان مي باشد.

مکارم شیرازی : چنانچه ضروري بودن آن را بداند كافر است، و اگر در ضروري بودن آن شك دارد كافر نيست، ولي احتياط مستحب آن است كه از او اجتناب شود .

نوري: اگر ضروري دين بودن آن را نداند، بطوري كه انكار آن به خدا يا توحید خراسانی  يا نبوت برنگردد، بهتر آن است كه از او اجتناب كنند .

سبحاني: و انكار در نظر او؛ ملازم با انكار يكي از امور ياد شده باشد .  

مظاهري: در صورتي كه بداند انكار آن چيز به انكار خدا يا توحیديا نبوت بر مي گردد.                                                                                          

8- خوئي، تبريزي، سيستاني، وحید خراسانی ، شبیری زنجانی : يعني آنهايي كه يكي ا ز ائمه (شبیری زنجانی : يكي از معصومين): را خدا خوانده يا بگويند خدا در حلو ل كرده است .

مکارم شیرازی : كساني كه در حق علي و ساير امام خمینی ان غلو كننده يعني آن بزرگواران را خدا بدانند يا صفات مخصوص خدايي براي آنها قائل باشند .

بهجت: غلاة، خوارج .

9- خوئي، تبريزي، سيستاني: يعني آنهايي كه به ائمه: اظهار دشمني مي نمايند .

شبیری زنجانی : يعني كساني كه دشمني اهل بيت: را دين خود قرار دهند .

وحید خراسانی : خوارج؛ يعني كساني كه بر امام خمینی  معصوم خروج كنند نواصب؛ يعني كساني كه دشمن يكي از ائمه يا حضرت فاطمه زهرا باشند .

فاضل لنکرانی : ناصبي ها نيز كه دشمن ائمه اطهار هستند، خوارج و نيز مسلماناني كه مشرك شده باشند و حضرت علي را خدا بدانند .

مکارم شیرازی : تمام فرقه هاي اسلامي پاكند، مگر كساني كه با ائمه معصومين عداوت و دشمني دارند و خوارج و غلاة يعني غلو كنندگان در حق ائمه: .

بهجت: غلاة، خوارج.

10- بهجت: اگر كسي اعم از مسلمان و غير مسلمان

11- خوئي، تبريزي، سيستاني شخصي كه به يكي از دوازده امام خمینی  از روي دشمني دهد .

شبیری زنجانی : كسي كه به يكي از ائمه معصومين دشنام دهد (خواه از روي دشمني باشد يا نباشد ) بنا بر احتياط .

وحید خراسانی : شخصي كه به يكي از چهارده معصوم از روي دشمني دشنام دهد .

مکارم شیرازی : هر گاه كسي - پناه بر خدا - به خدا يا پيامبر يا يكي از معصومين يا فاطمه زهرا دشنام و ناسزا گويد يا عداوت داشته باشد .

نکاتی در مورد کافر

1- مظاهري اين مورد را در رساله خود نياورده اند.

2- اراكي، گلپايگاني، خوئي، تبريزي، فاضل لنکرانی ، بهجت، سيستاني، وحید خراسانی ، صافي، نوري: جد و جده

3- نوري: غير اهل كتاب

4- فاضل لنکرانی : مشرك باشند

5- خوئي، تبريزي: مگر درصورتي كه مميز و مظهر اسلام باشد

سيستاني: مگر در صورتي كه مميز و مظهر اسلام باشد كه در اين صورت پاك است و اگر از پدر و مادر خود روگردان و به مسلمانها تمايل داشته باشد و يا در حال تحقيق و بررسي باشد، حكم به نجاستش مشكل است.

6- وحید خراسانی : مگر درصورتي كه مميز مظهر كفر باشد .

سيستاني: اگر پدر و مادر و جد و جده، يكي از اينها مسلمان باشد به تفصيلي كه در مسأله [اختصاصي 210،  قبل از مسأله 212 متن اصلي ] خواهد آمد بچه پاك است .

شبیری زنجانی : طفل مميز اگر اظهار كفر كند، كافر و اگر اظها ر اسلام كند مسلمان است و طفل غير مميز و طفل مميزي كه نه اظهار كفر كرده و نه اسلام، چنانچه پدر و مادر و نيز جد و جده نزديك وي كافر باشند، آن بچه هم نجس است و اگر يكي از آنان مسلمان باشد، بچه پاك است .

مکارم شیرازی : بچه هاي كفار به حكم آنها هستند، و بچه هاي مسلمانان حتي بچه اي كه فقط پدرش مسلمان است، پاك است، اما اگر فقط مادرش مسلمان باشد احتياط، اجتناب است .

مظاهري: اگر پدر ومادر و جد و جده بچه نا بالغ كافر باشند آن بچه در حكم كافر و اگر يكي از اينها مسلمان باشد در حكم مسلمان است .

سبحاني: فرزندان كافر بسان خود او محكوم به نجاست هستند، مگر فرزند مميزي كه به اسلام اعتراف كند.و فرزندان مسلمان هر چند تنها پدرش مسلمان باشد پاك هستند، ولي اگر تنها مادر مسلمان باشد احتياط اجتناب است.

7- فاضل لنکرانی : اگر چنانچه مسلمان يا كافر بودن آن در گذشته نيز معلوم نباشد.

سيستاني: و نشانه اي هم بر اسلامش نباشد.

8- وحید خراسانی : محكوم به طهارت است.

شبیری زنجانی : چنانچه سابقا كافر بوده، نجس است و چنانچه سابقا مسلمان بوده پاك است و ساير احكام مسلمانان را داراست و چنانچه حالت سابقه او معلوم نباشد، پاك مي باشد.

9- گلپايگاني،صافي: اگر اماره اي براسلام او نباشد و در بلاد اسلام هم نباشد، احكام ديگر مسلمانان را ندارد، مثلا زن مسلمان نمي تواند با او ازدواج كند.

10- شبیری زنجانی : مگر آن كه در سرزمين اسلام باشد كه ظاهرا تمام احكام مسلمان شامل او نيز مي شود.

سبحاني: مگر اينكه در بلاد اسلامي بميرد، در اين صورت در قبرستان مسلمانان دفن مي شود.

تبريزي: جايز است در قبرستان مسلمانان دفن شود و واجب است مثل ساير مسلمانها غسل دارد و نماز خواند و دفن كرد .

مکارم شیرازی : كسي كه در جامعه اسلامي زندگي مي كند و از اعتقادات او خبر نداريم، پاك است  جستجو و تفتيش لازم نيست و نيز درجوامع غيراسلامي چنانچه افرادي باشند كه معلوم نباشد مسلمان هستند يا كافر، پاكند.

مایعات نجس

1- مکارم شیرازی : مسكر مايع

2- خوئي، وحید خراسانی : شراب و نبيذ مسكر

3- مکارم شیرازی : بنا براحتياط واجب

 بهجت، شبیری زنجانی :  هر چيزي كه زياد آن مست كننده است .

4- يعني به خودي خود روان باشد (هرچند فعلا روان نباشد و جامد باشد).

خوئي، تبريزي: بنا براحتياط واجب .

سيستاني: شراب نجس است و غير آن ازچيز هايي كه انسان را مست مي كند، نجس نيست.

وحید خراسانی : در غير از شراب و نبيذ مسكر و فقاع - كه حكم آن خواهد آمد - احتياط مستحب اجتناب است .

شبیری زنجانی : و اگر مايعي زياد آن مست كننده باشد مقدار كم آن نيز نجس است .

بهجت: و خوردن آن حرام است اگر چه كم باشد يا مست كنندگي آن خفيف باشد.

5- هر چند چيزي در آن بريزند كه روان شود، مثل بنگ وحشيش.

مکارم شیرازی : اگر مثل بنگ و حشيش باشد كه مخدر و مستي آور است و ذاتا مايع نيست پاك است، هر چند آن را با آب مخلوط كنند و به صورت مايع در آورند، ولي استعمال آن به هرحا ل حرام است .