همانان كه چون [نام] خدا ياد شود دلهايشان خشيتيابد و [آنان كه] بر هر چه برسرشان آيد صبر پيشهگانندو برپا
دارندگان نمازند و از آنچه روزيشان دادهايم انفاق مىكنند (۳۵)
و شخصی مخبت نمی شود الا اینکه از اهل علم باشد پس ولی از اهل علم واز صاحبان علم می باشد
طبق ایه ۵۴ همین سوره که می فرماید :(چرا که طبق شرط اول ولایت از ایه ولایت ومخبت بودن اهل ایمان بودن او ثابت شد ودر این ایه صاحبان علم را اهل اخبات وهم اهل ایمان معرفی می کند )
وَلِيَعْلَمَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَيُؤْمِنُوا بِهِ فَتُخْبِتَ لَهُ قُلُوبُهُمْ وَإِنَّ اللَّهَ لَهَادِ الَّذِينَ آمَنُوا إِلَى
صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿۵۴﴾
و تا آنان كه دانش يافتهاند بدانند كه اين [قرآن] حق است [و] از جانب پروردگار توست و بدان ايمان آورند و
دلهايشانبراى او خاضع گردد و به راستى خداوند كسانى را كه ايمان آوردهاند به سوى راهى راست راهبر است (۵۴)
پس در نتیجه ولی مومنین باید از درجه عالی از علم باشد تا بتواند ولایت مومنین را بر عهده بگیرد
اما از ایه ۳۹ و ۴۰ سوره نمل از کسی سخن اورده که از کتاب علمی جزئی داردومی تواند طی الارضی داشته باشد که می تواند از بزرگ جن هم سریعتر رفت وامد داشته باشد
قَالَ عِفْريتٌ مِّنَ الْجِنِّ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن تَقُومَ مِن مَّقَامِكَ وَإِنِّي عَلَيْهِ لَقَوِيٌّ أَمِينٌ ﴿۳۹﴾
|
قَالَ الَّذِي عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ فَلَمَّا رَآهُ مُسْتَقِرًّا
عِندَهُ قَالَ هَذَا مِن فَضْلِ رَبِّي لِيَبْلُوَنِي أَأَشْكُرُ أَمْ أَكْفُرُ وَمَن
شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِه وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيٌّ كَرِيمٌ ﴿۴۰﴾
عفريتى از جن(به سلیمان) گفت من آن را پيش از آنكه از مجلس خود
برخيزى براى تو مىآورم و بر اين [كار]
سخت توانا و مورد اعتمادم كسى كه نزد او دانشى از كتاب [الهى] بود گفت من آن را پيش از
آنكه چشم خود را بر هم زنى برايت مىآورم پس چون [سليمان] آن [تخت] را نزد خود مستقر
ديد گفت اين از فضل پروردگار من است تا مرا بيازمايد كه آيا سپاسگزارم يا ناسپاسى مىكنم
و هر كس سپاس گزارد تنها به سود خويش سپاس مىگزارد و هر كس ناسپاسى كند بىگمان
پروردگارم بىنياز و كريم است
ار این دو ایه فهمیده می شود که ولی مومنین قدرت طی الارضی را داردچرا که ما از ایات قبلی پی
بردیم که ولی مومنین از صاحبان علم می باشد وطی الارضی بودن نتیجه داشتن مقداری از علم کتاب
می باشدومشخص می باشد که صاحبان علم نتنهاجزئی از علم کتاب را بلکه تمام علم کتاب را دارا
می باشد
چرا که گستره کلمه اولوالعلمی بیشتر می باشد پس در نتیجه ولی مومنین قدرت بر طی الارضی دارد و
چیز های غیر عادی دیگری را نیز می تواند انجام دهد یا بعبارتی می تواند بر تکوین اثر بگذارد
اما از علوم دیگر ائمه اطهار ولی مومنین بر علم داشتن انها به زبان پرندگان می باشدچرا ما قبلا
گفتیم ولی از صاحبان علم میباشد ودر تحت این هر علمی ممکن است از ایه ۱۶ سوره نمل این
مطلب فهمیده می شود
وَوَرِثَ سُلَيْمَانُ دَاوُودَ وَقَالَ يَا أَيُّهَا النَّاسُ عُلِّمْنَا مَنطِقَ الطَّيْرِ وَأُوتِينَا مِن كُلِّ شَيْءٍ إِنَّ هَذَا لَهُوَ الْفَضْلُ الْمُبِينُ ﴿۱۶﴾
و سليمان از داوود ميراث يافت و گفت اى مردم ما زبان پرندگان را تعليم يافتهايم و از هر چيزى به ما
داده شده است راستى كه اين همان امتياز آشكار است (۱۶)
پس ازاین ایه نتیجه گرفته می شود که ولی مومنین بر زبان پرندگان مسلط می باشد یعنی علم
منطق الطیر دارند
|
|
|
واما یکی از نشانه های اوتوالعلمی بودن که خیلی مهم می باشد یسیار سجده کردن خداوند می باشد طبق ایه شریفه ۱۰۷ سوره اسراء:
قُلْ آمِنُواْ بِهِ أَوْ لاَ تُؤْمِنُواْ إِنَّ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ مِن قَبْلِهِ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلأَذْقَانِ سُجَّدًا
بگو [چه] به آن ايمان بياوريد يا نياوريد بىگمان كسانى كه پيش از [نزول] آن دانش يافتهاند چون [اين كتاب] بر
آنان خوانده شود سجدهكنان به روى درمىافتند (۱۰۷)
بسیار تسبیح گوینده و بسیارسجده کننده می باشد پس ولی مومنین کسیست که سجده های طولانی
وزیاد داشته باشد
اما از ایه ۲۹ سوره فتح در مورد بسیار سجده کننده نشانه ای نیز معرفی کرده اند ایه اینست :
مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاء بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا
سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ
فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُم مَّغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا
علامتشان در رخسارشان از اثر سجده نمايان است ، اين وصف ايشان است در تورات و اما وصف آنان در انجيل اين
است كه چون زراعتي هستند كه از شدت بركت پيرامونش جوانههايي ميزند و آن جوانهها هم كلفت ميشود و
مستقيم بر پاي خود ميايستد به طوري كه برزگران را به شگفت ميآورد ( مؤمنين نيز اين طورند ) ، اين براي آن
است كه كفار را به خشم آورد ، خدا به كساني كه ايمان آورده و از آن بين به كساني كه اعمال صالح هم ميكنند
وعده مغفرت و اجري عظيم داده ( 29 ) .
نتیجه گرفته می شود در پیشانی ولی اثر سجده برای هر کسی نمایان است البته از این ایه
زیبایی ولی چه از جهت چهره وچه تمام بدن از اخر ایه هم فهمیده می شود
واما شرط سوم ایات سوره انفا ل این شد که بر خداوند توکل می کنند توکل مصادیق مختلف دارد
ودر بسیاری از موارد می توان به خدا توکل کرد اما باید ببینیم خداوند در قران به چه مسائلی اشاره
نموده تا بر اودر این گونه حوادث توکل کرد و از اهمیت بیشتری بر خور دار است این ایات
عبارتند
از : وَاتَّقُواْ اللّهَ وَعَلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ (ایه۱۱ سوره مائده )
و از خدا پروا داريد و مؤمنان بايد تنها بر خدا توکل كنند (۱۱)
پس ولی از خداوند پروا دارد ومعصیت نمی کند واز این ایه عصمت ولی
هم ثابت می شود ایه دیگر در مورد توکل ایه۱۱ سوره ابراهیم می باشد که می فرماید
قَالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ إِن نَّحْنُ إِلاَّ بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ وَلَكِنَّ اللّهَ يَمُنُّ عَلَى مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَمَا كَانَ لَنَا أَن نَّأْتِيَكُم بِسُلْطَانٍ إِلاَّ بِإِذْنِ
اللّهِ وَعلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۱﴾
وَمَا لَنَا أَلاَّ نَتَوَكَّلَ عَلَى اللّهِ وَقَدْ هَدَانَا سُبُلَنَا وَلَنَصْبِرَنَّ عَلَى مَا آذَيْتُمُونَا وَعَلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُتَوَكِّلُونَ ﴿۱۲﴾
پيامبرانشان به آنان گفتند ما جز بشرى مثل شما نيستيم ولى خدا بر هر يك از بندگانش كه بخواهد منت مىنهد و ما
را نرسد كه جز به اذن خدا براى شما حجتى بياوريم و مؤمنان بايد تنها بر خداتوکل کنند(۱۱) چرا بر خدا توكل نكنيم
و حال آنكه ما را به راههايمان رهبرى كرده است و البته ما بر آزارى كه به ما رسانديد
شكيبايى خواهيم كرد و توكلكنندگان بايد تنها بر خدا توكل كنند (۱۲)
از ایندو ایه تنیجه گرفته می شود که ولی تبلیغ وامر به معروف ونهی از منکر را به نحو احسن
انجام می دهد واغراض سیاسی او را از این کار منع نمی کند حتی در این راه سختی ها واذیت
ها هم ببیند بر خداوند توکل می کند
واما توکل در ایات ۵۰ و۵۱ سوره توبه اینست :
إِن تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِن تُصِبْكَ مُصِيبَةٌ يَقُولُواْ قَدْ أَخَذْنَا أَمْرَنَا مِن قَبْلُ وَيَتَوَلَّواْ وَّهُمْ فَرِحُونَ ﴿۵۰﴾
قُل لَّن يُصِيبَنَا إِلاَّ مَا كَتَبَ اللّهُ لَنَا هُوَ مَوْلاَنَا وَعَلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۵۱﴾
بگو اگر نيكى به تو رسد آنان را بدحال مىسازد و اگر پيشامد ناگوارى به تو رسد مىگويند ما پيش از اين
تصميم خود را گرفتهايم و شادمان روى بر مىتابند (۵۰)
جز آنچه خدا براى ما مقرر داشته هرگز به ما نمىرسد او سرپرست ماست و مؤمنان بايد تنها
بر خدا توکل كنند (۵۱) پس طبق این ایات ولی صبر بر مصائب دارد و مقدرات الهی را هم قبول دارد
و اما توکل در ایات ۳و۴ سوره ممتنحه اینست :
لَن تَنفَعَكُمْ أَرْحَامُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَفْصِلُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۳﴾
قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَءاؤا مِنكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ
اللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغْضَاء أَبَدًا حَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ
لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِن شَيْءٍ رَّبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ ﴿۴﴾
روز قيامت نه خويشان شما و نه فرزندانتان هرگز به شما سود نمىرسانند [خدا] ميانتان فيصله مىدهد و خدا به
آنچه انجام مىدهيد بيناست (۳)قطعا براى شما در [پيروى از] ابراهيم و كسانى كه با اويند سرمشقى نيكوست آنگاه كه به قوم خود گفتند ما از
شما و از آنچه به جاى خدا مىپرستيد بيزاريم به شما كفر مىورزيم و ميان ما و شما دشمنى و كينه هميشگى
پديدار شده تا وقتى كه فقط به خدا ايمان آوريد جز [در] سخن ابراهيم [كه] به [نا]پدر[ى] خود [گفت] حتما براى
تو آمرزش خواهم خواست با آنكه در برابر خدا اختيار چيزى را براى تو ندارم اى پروردگار ما بر تو اعتماد
كرديم و به سوى تو بازگشتيم و فرجام به سوى توست (۴) پس از این ایات در مورد توکل ولی
نتیجه گرفته می شود که ولی مومنین بین خویشاوندان ومردم فرقی قائل نمی شودو به همه با چشم
عدالت نگاه کرده وعدالت را در جامعه اجرا می کند وملاک برتری هر شخصی نسبت به ولی مومنین
ایمان و تقوای او می باشد هر چند ازخویشان نبوده واز بیگانگان باشد
و اما ایات ۵۵ و۵۶ سوره هود در مورد توکل اینست :
مِن دُونِهِ فَكِيدُونِي جَمِيعًا ثُمَّ لاَ تُنظِرُونِ ﴿۵۵﴾إِنِّي تَوَكَّلْتُ عَلَى اللّهِ رَبِّي وَرَبِّكُم مَّا مِن دَآبَّةٍ إِلاَّ
هُوَ آخِذٌ بِنَاصِيَتِهَا إِنَّ رَبِّي عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ﴿۵۶﴾ پس همه شما در كار من
نيرنگ كنيد و مرا مهلت مدهيد (۵۵)حقيقت من بر خدا پروردگار خودم و پروردگار
شما توکل کردم هيچ جنبندهاى نيست مگر اينكه اومهار هستىاش را در دست دارد به راستى پروردگار من
بر راه راست است (۵۶)
پس از این دو ایه سوره هود استفاده می شود که ولی اگر تمام مردم هم به
او نیرنگ کنند در راه خود ثابت قدم وپایدار می ماند وبر خداوند توکل می کند
واما ایه ۹۹ سوره نحل :
إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ ﴿۹۹﴾ چرا كه او را بر كسانى كه ايمان آوردهاند و بر
پروردگارشان
توكل مىكنند تسلطى نيست (۹۹)
دلالت بر این می کند ولی مومنین در همه حال که به خدا توکل می کند شیطان به او تسلط ندارد
واز این ایه عصمتامام نیز ثابت می شود
اما ايه ديگر در مورد توكل ولي ومصداق توكل در قران سوره مائده ايه ۲۳ كه خداوند مي فرمايد
قَالَ رَجُلاَنِ مِنَ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِمَا ادْخُلُواْ عَلَيْهِمُ الْبَابَ فَإِذَا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ غَالِبُونَ وَعَلَى اللّهِ
فَتَوَكَّلُواْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ ﴿۲۳﴾
دو مرد از [زمره] كسانى كه [از خدا] مىترسيدند و خدا به آنان نعمت داده بود گفتند از آن دروازه برايشان
[بتازيد و] وارد شويد كه اگر از آن درآمديد قطعا پيروز خواهيد شد و اگر مؤمنيد به خدا توكل كنيد (۲۳)
در اين ايه توكل سخن دو نفر مي باشد ولي گويا در حقيقت سخن خدا مي باشد جرا كه در اول ايه فرموده اند كه به اندو موهبت ونعمت داده بود(توكل كردن به خدا ونترسيدن از چيزي به غير از او)
ومثل همين ايه هم در سوره ال عمران ايه ۱۲۲ امده است :
إِذْ هَمَّت طَّآئِفَتَانِ مِنكُمْ أَن تَفْشَلاَ وَاللّهُ وَلِيُّهُمَا وَعَلَى اللّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۲۲﴾آن هنگام كه دو گروه از شما بر آن شدند كه سستى ورزند با آنكه خدا ياورشان بود و مؤمنان بايد تنها بر خدا توكل كنند
(۱۲۲)
ازاين دو ايه استفاده مي شود كه ولي مومنين كسيست كه در امور
مشكل وترسناك به خداوند توكل مي كند واز هيج چيز ترسي ندارد
واما ايه ديكر دز مورد توكل ولي در ايه ۴۸ سوره احزاب مي باشد ايه اينست :
وَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَالْمُنَافِقِينَ وَدَعْ أَذَاهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ وَكَفَى بِاللَّهِ وَكِيلًا ﴿۴۸﴾
و كافران و منافقان را فرمان مبر و از آزارشان بگذر و بر خدا اعتماد كن و كارسازى [چون] خدا كفايت مىكند
از اين ايه در يكی از مصداقهای توكل نتيجه گرفته مي شود كه ولي مسلمين از منافقين وكافرين
اطاعت نمي كند واز اذيت انان هم هراسي ندارد وتوجهي هم به ازار واذيت انها نمي كند
اما ايه ديكر در مصداق توكل ولي مسلمين توجه به اهل صلح بودن او اشاره می کند كه در قران
سوره انفال ايه ۶۱ امده است :
وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۶۱﴾
و اگر به صلح گراييدند تو [نيز] بدان گراى و بر خدا توكل نما كه او شنواى داناست (۶۱)
|
|
ازاین ایه نتيجه گرفته مي شود كه ولي مسلمين به صلح اهميت زيادي
مي دهد ودر اين راه درسختيهايي كه مي بيند به خداوند توكل مي كند
اما در مورد شرط چهارم ایات سوره انفال وهم شرط دوم ایه ولایت که نماز می باشد تشریح می کنیم
در مورد ایات بسیاریدر مورد در قران وجود دارد ولی مهمترین ایات که بتوانیم به ولایت ائمه ربط
دهیم این ایات می باشد :
ایه اول ایه ۴۹ سوره عنکبوت می باشد
اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ
وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ ﴿۴۵﴾
آنچه از كتاب به سوى تو وحى شده است بخوان و نماز را برپا دار كه نماز از كار زشت و ناپسند باز مىدارد و قطعا ياد خدا بالاتر است و خدا مىداند چه مىكنيد (۴۵)
از این استفاده می شود که ولی مومنین از فساد وفحشا ومنکر بدور می باشد
|