مقدمه
آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی بر مبنای وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره) شامل موضوعات متعددی است که برخی از آنها با عناوین مختلف ارائه شد. یکی از مباحث دیگری که در وصیت‌نامه امام راحل قابل توجه است ذکر عنوان «آزادی مخرب» است. در سیر تحولات انقلاب اسلامی یکی از مطالبات مبارزین و مردم، دستیابی به آزادی بود که با شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی در تظاهرات و راه‌پیمایی‌ها فریاد زده می‌شد و در مجامع رسانه‌ای، گفت‌وگوها و بحث‌ها فردی و جمعی جریان داشت و در هنگام تأسیس نظام جمهوری اسلامی هر جریان و گروهی موضوع آزادی را در چارچوب منافع گروهی خود تحلیل می‌کرد. این موضوع مورد اهمیت نویسندگان، خبرگان و نخبگان هم بود که در تدوین قانون اساسی درباره آن مباحثی پیش‌بینی شده بود و در بررسی نهایی پیش‌نویس قانون اساسی و تدوین آن بر مبنای مطالبات مردم بحث مبسوطی شد. اما گروهک‌های سیاسی مسلح با فشار خشونت و تهدید و برنامه‌ریزی از پیش بر منافع و ایده گروهی خود اصرار می‌ورزیدند که در این مختصر با عنوان آزادی مخرب بحث می‌شود امام این موضوع را در وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی خود به عنوان یکی از آسیب‌های انقلاب اسلامی برشمرده‌اند.

وصیت‌نامه امام(ره)
«… اکنون وصیت من به مجلس شورای اسلامی در حال و آینده و رئیس‌جمهور و روسای جمهور ما بعد و به شورای نگهبان و شورای قضایی [قوه قضائیه در حال حاضر] و دولت در هر زمان آن است که نگذارند این دستگاه‌های خبری و مطبوعات و مجله‌ها از اسلام و مصالح کشور منحرف شوند و باید همه بدانیم که آزادی به شکل غربی آن، که موجب تباهی جوانان و دختران و پسران می‌شود، از نظر اسلام و عقل محکوم است و تبلیغات و مقالات و سخنرانی‌ها و کتب و مجلات برخلاف اسلام و عفت عمومی و مصالح کشور حرام است و بر همه ما و همه مسلمانان جلوگیری از آنها واجب است و از آزادی‌های مخرب باید جلوگیری شود و از آنچه در نظر شرع حرام و آنچه برخلاف مسیر ملت و کشور اسلامی و مخالف با حیثیت جمهوری اسلامی است به‌طور قاطع اگر جلوگیری نشود، همه مسئول می‌باشند و مردم و جوانان حزب‌اللهی اگر برخورد به یکی از امور مذکور نمودند به دستگاه‌های مربوطه رجوع کنند و اگر آنان کوتاهی نمودند، خودشان مکلف به جلوگیری هستند. خداوند تعالی مددکار همه باشد.»

آزادی از نگاه امام(ره)
امام راحل یکی از شاخص‌ترین شخصیت‌های آزادیخواه در تاریخ معاصر ایران و جهان شناخته شده و از ابتدای جریان رهبری انقلاب اسلامی در دهه سی و چهل یکی از محوری‌ترین شخصیت‌های پرچمدار آزادی بود. جلوه‌های گوناگون آزادی را در رهنمودهای او می‌توان مشاهده کرد و در سیر جریان انقلاب در آستانه پیروزی و تأسیس نظام جمهوری اسلامی در پاسخ به پرسش‌های خبرنگاران مواضع خود را در این رابطه صریح بیان کرد:
سوال: اگر فرض شود دولت شما یا هر دولت برخوردار از حمایت شما بر سر کار آید، آیا هیچ اختناق سیاسی وجود نخواهد داشت؟
جواب: هرگز! آزادی به همه کس تا آنجا که به ضرر ملت ایران نباشد، داده خواهد شد.
سوال: در مورد آزادی بیان و عقیده شما چه حدودی را در نظر دارید؟
جواب: اگر مضر به حال ملت نباشد بیان همه چیز آزاد است. چیزهایی آزاد نیست که مضر به حال ملت ما باشد.
سوال: نظرتان درباره فعالیت احزاب سیاسی چپ، بدون اتکا به هیچ قدرت خارجی در چارچوب حکومت جمهوری اسلامی چیست؟
جواب: در جمهوری اسلامی هر فردی از حق آزادی عقیده و بیان برخوردار خواهد بود و لکن هیچ فرد یا گروه وابسته به قدرت خارجی را اجازه خیانت نمی‌دهیم.
تجربه آزادی مخرب
در اوایل انقلاب
این موضع انقلابی امام(ره) در پیش از پیروزی انقلاب اسلامی اعلام شد. انقلاب به پیروزی رسید. امام به عنوان رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی از فضای باز و آزاد ممانعت نکرد تا اینکه همه ملت به تجربه دیدند که به اسم آزادی، گروهک‌های سیاسی مسلح چه جنایتی را در حق ملت ایران مرتکب شدند و حضرت امام خمینی(ره) طی سخنانی از آن به عنوان یک مثال تلخ یاد کردند و فرمودند: «می‌خواهند راه را برای اربابان خود یا ابرقدرت شرق یا بلوک کمونیست یا ابرقدرت غرب و بلوک سرمایه‌داری باز کنند و ایران عزیز را با اسم آزادی که مراد آنان بی‌بندوباری است به لجن بکشند و ملت مسلمان را از صحنه خارج کنند. اینان آزادی مسلح بودن در مقابل حکومت اسلامی و آزادی در [ایجاد] اغتشاش را می‌خواهند. اینان آزادی ژ۳ برای نابودی اسلام و جمهوری اسلامی را می‌خواهند و این آزادی‌ها همان است که پیامبران و اسلام و رهبران آن در سرتاسر تاریخ با آن به جنگ برخاسته‌اند، خود را فدا کرده‌اند و ما نیز به حکم پیروی از آنان در صحنه هستیم و غربزدگان، آزادی به شکل غرب که حتی آزادی جنسی به حد فجیع آن و آزادی مراکز فحشا را طالبند…»
«ما تاکنون برای اینکه به مردم عالم بفهمانیم و بفهمند مردم، ما با چه اشخاص مقابله داریم. ما آزادی دادیم به آنها آزادی مطلق که در ظرف این چند ماه قریب دویست حزب و گروه و زیاد مطبوعات و مجلات و روزنامه‌ها منتشر شد و هیچ‌کس جلوگیری نکرد در عین‌حالی که به همه مقدسات ما توهین کردید، در عین‌حالی که با حکومت آن‌طور رفتار کردید و با اسلام آن‌طور رفتار کردید. در مطبوعات‌تان مع‌ذلک به شما تعرض نشد تا آنکه فتنه را دید… دیگر نمی‌توانیم اجازه بدهیم آزادانه هر کاری می‌خواهید بکنید.»
مردم، مبارزان، مسئولان، نخبگان و… به‌خوبی آزادی به مفهوم مخرب آن را تجربه کردند و آسیب‌های آن را حس کردند و هیچ‌گاه به آن روی خوش نشان ندادند و پسند نکرده‌اند.

آزادی مغایر شرع و قانون
رهنمودهای امام راحل(ره) و متن وصیت‌نامه سیاسی ـ الهی‌شان به‌خوبی نشان می‌دهد هر گونه آزادی که با قانون شرع و قانون اساسی کشور مغایرت داشته باشد مصداق دیگری از آزادی مخرب است و از نقاط آسیب‌پذیری انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است. امام خمینی(ره) تأکید می‌کردند مطبوعات و رسانه‌ها باید در خدمت اسلام و مردم مسلمان باشند و در این‌باره فرمودند: «آزادی‌ها در حدود قوانین مقدس اسلام و قانون اساسی به بهترین وجه تأمین شود.» این موضوع به این مفهوم است که هر آزادی که مفسده داشته باشد جایز نیست و هر آزادی که قانون‌شکنی کند، مخرب است. مفهوم آزادی این نیست که هر کس برخلاف قوانین و برخلاف قوانین اساسی یک ملت هرچه دلش می‌خواهد انجام بدهد.
عدم رعایت قانون و هرگونه آزادی خارج از چارچوب مقررات و ضوابط شرع مقدس اسلام آسیب و ضربه به ستون اساسی انقلاب اسلامی بوده و هست و طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی مخل امنیت تلقی می‌شود و آنچه با شرع و قانون عمومی کشور مغایر باشد باید از آن جلوگیری کرد.
حضرت امام(ره) در پایان این بخش وصیت‌نامه خود مقابله با آن را وظیفه همه مسئولان، مردم مسلمان و عناصر حزب‌اللهی‌ دانسته‌اند و در مقابله با آن همه مسئول هستند که متن آن در سطور بالا تصریح شده و هیچ عذری را باقی نمی‌گذارد.

آزادی مخرب به اسم انتقاد
به‌طور کلی اشاره شد که آزادی در هر فرهنگی دارای چارچوب فکری ویژه‌ای است و با توجه به آن تفکر است که معنای واقعی خویش را باز می‌یابد. مثلاً آزادی اسلامی از لحاظ چارچوب فکری و عقیدتی، تفاوت ماهوی با آزادی غیراسلامی از نوع شرقی و غربی آن دارد. پس در به‌کارگیری واژه آزادی و دموکراسی باید دقت کرد و نباید هویت فکری و عقیدتی به کارگیرندگان این واژه‌ها را نادیده گرفت. حالا اشکالی هست، سوالی طرح می‌شود، طبیعی است مسائلی پیش می‌آید که افراد، روزنامه‌ها، رسانه‌ها نظر می‌دهند. اظهارنظر و تحلیل خودشان را می‌توانند ارائه‌ کنند. عده‌ای دیگر در مقابل نظر دیگری می‌دهند. عیب و ضرر، خسارت و آسیب‌های آن مورد بررسی قرار داده می‌شود. به عبارتی یکی از نظریه‌ها مورد نقد و انتقاد قرار داده می‌شود، نقاط مفید و مثبت آن بیان می‌شود و نقاط ضعف و آسیب‌های آن هم به میان آورده می‌شود و این اقدامی است قابل تحسین و همه از آن استفاده می‌کنند. اما در مواردی که مسائلی و اظهارنظری در رسانه‌ها مطرح می‌شود به جای انتقاد، انتقام‌گیری می‌شود و یا از چارچوب علمی و نظری بیرون می‌باشد. یک کسی دارای قلم، روزنامه و امکاناتی است و در مقابل رقیب یا حریف شروع می‌کند با افشاگری و تخریب در رسانه‌اش او را کوبیدن، حال آن را به پای انتقاد بگذاریم؛ این کار درستی نیست. در واقع همان انتقام‌گیری است، به اسم انتقاد کردن، شخصیت طرف مقابل را خرد و تخریب می‌کنیم تا از صحنه کنار رود و این نوع رفتارها مصداقی دیگر از آزادی غرب است و این گونه رفتارها از آسیب‌های جدی به ارزش‌های انقلاب اسلامی است.

سوءاستفاده از آزادی
برخی از دست‌اندرکاران و متصدیان امور کسانی که به نوعی زمام امور معیشتی مردم را در اختیار دارند از فرصت آزادی بهره‌برداری شخصی می‌کنند و آن را می‌توان به نام سوءاستفاده از آزادی نام برد که در واقع عدم رضایت قانون آزادی را دنبال دارد. این یکی از خسارات و آسیب‌های سنگین بر انقلاب اسلامی است و این آسیب را شاید بدترین آزادی مخرب بتوان نام داد. چون قشرهای مختلف، رها از قید و بندهای نظام گذشته آزادند و از این آزادی پس از پیروزی و حاکمیت در راه منافع خود بهره‌برداری می‌کنند. همانطور که به رهنمودهای امام راحل اشاره شد ایشان در نظام اسلامی نه به ضوابط و مقررات شرع و نه به قوانین وضع شده اجازه تعدی و تجاوز از حدود معین شده را نمی‌دهد.
امام راحل در همان ایام اوایل انقلاب طی سخنانی درباره سوءاستفاده از آزادی با صراحت بیان فرمودند: «نعمت‌های خدا امتحان است برای بندگان خدا. ببینیم که آیا نعمتی که خدا به ما عنایت کرده است این نعمت را کفران می‌کنیم یا شکر این نعمت را می‌کنیم. کفران این است که آزادی را ما وسیله کارهای زشت قرار بدهیم. من آزادم، هر کاری می‌خواهم می‌کنم.» حضرت امام(ره) در این بیانات گرانفروشی را سوءاستفاده از آزادی نام بردند و فرمودند: «آزادی برای این نیست که هر کس هر کاری می‌خواهد بکند، قاچاق‌فروشی بکند، گرانفروشی بکند، سرحدات را به هم بزند. نظام را به هم بزند. جهات مقررات ملی و دولتی و اسلامی را ملاحظه نکند، معنای آزادی این نیست، آزادی در حدود مقررات است، مقررات را باید حفظ کرد.»