در حالی که طی روزها و هفتههای اخیر، روند خشونت و ترور علیه شیعیان پاکستان، بار دیگر شدت گرفته و به یکی از کمسابقهترین دورههای خود رسیده، دولت اسلامآباد در اقدامی تأملبرانگیز، رویکردی در این زمینه پیش گرفته که بیشتر به پاک کردن صورت مسأله میماند تا حل مشکل؛ کاری که تردیدها را درباره نگرش دولت پاکستان به شیعیان بیش از پیش میکند.
پس از وقوع یک حمله تروریستی در روزهای اخیر که به کشته شدن ۲۷ زائر شیعه پاکستانی منجر شد، دولت پاکستان مسیر سفر زائران شیعه را از این کشور به ایران بسته است؛ دلیل این تصمیم، نگرانیهای امنیتی گفته شده است.
بنا بر گزارش این خبر، در سالهای اخیر، بزرگراه ۷۰۰ کیلومتری که شهر کویته پاکستان را با گذر از بلوچستان به ایران متصل میکند، شاهد دهها اقدام تروریستی، از کار گذاشتن بمبهای کنار جادهای تا حملات انتحاری بوده است. با این حال، دولت پاکستان تاکنون کار قاطعی برای مقابله با این روند انجام نداده است.
یکی از مقامات محلی در پاکستان به «رویترز» گفته است: «ما موقت حرکت اتوبوسها را متوقف کردیم تا وضعیت امنیتی بهبود پیدا کند».
به گفته مقامات پاکستانی، این اقدام پس از آن انجام میگیرد که روز سهشنبه، یک تروریست انتحاری خودرو خود را به اتوبوس حامل زائران پاکستانی کوبید و سبب کشته شدن ۲۷ تن شد. این کار سبب شده صدها تن از «هزاره»های پاکستان برای اعتراض به کم کاریهای دولت به خیابانها بریزند.
یکی از تظاهرکنندگان به رویترز میگوید: «هیچ جایی برای ما امن نیست. هیچ جاده دیگری وجود ندارد. ما باید هر بار برای زیارت از این بزرگراه خونین بگذریم». به هر حال، تظاهرات شیعیان این بار نیز با وعده دولت مبنی بر اقدام علیه تظاهرکنندگان پایان یافت؛ وعدهای که تاکنون بارها دولت خود را به آن متعهد کرده، ولی از انجام آن خودداری کرده است.
با این حال، جالب اینجاست که به نظر میرسد این بار دولت پاکستان در پی حل موضوع به شیوه خاص خود برآمده و به جای تعقیب و مجازات عاملین این حمله و حملات مشابه، تلاش دارد با پاک کردن صورت مسأله، اصولاً جلوی رفت و آمد زائران شیعه به ایران را بگیرد.
گفتنی است، تاکنون گروهی به نام «لشکر جنگوی» که رهبری آن را فردی به نام «ملک اسحاق» بر عهده دارد، مسئول اکثر قریب به اتفاق حملات علیه مسلمانان در سالهای اخیر شناخته شده است. همین موضوع و اینکه دولت از ماهیت واقعی عاملان قتل عام شیعیان در پاکستان اطلاع دارد، سبب افزایش خشم و نارضایتی عمومی شده و تردیدها نسبت به نیات دولت پاکستان در قبال شیعیان را نیز افزایش میدهد.
در این باره باید گفت، اسحاق در سال ۱۹۹۷ به جرم قتل، تهدید به قتل و ارعاب بازداشت شده بود. با این حال، گفته میشود، وی از درون زندان، به عنوان مغز متفکر گروه خود، حملات سال ۲۰۰۹ به تیم کریکت سریلانکا را سازماندهی کرد. در این حمله، هشت تن کشته و شش تن زخمی شدند؛ افزون بر این، گزارشها حاکی از آن است که اسحاق در سال ۹۷ به کشتار ۱۰۲ تن اعتراف کرده بود.
با این حال، اسحاق در سال ۲۰۱۱ به سبب نبود شواهد و مدارک کافی، از زندان آزاد شد و بلافاصله پس از آن، وی پیامهایی را برای هوادارانش فرستاد که آشکارا به معنای تهدید حملات علیه شیعیان بود.
به فاصله اندکی پس از آزادی اسحاق، حملات به شیعیان در شهرهای پاکستان افزایش یافت. در این حملات، مهاجمان از تاکتیک جدیدی بهره میگرفتند؛ متوقف کردن اتوبوسهای حامل شیعیان و کشتن همه کسانی که شیعه بودن آنها اثبات میشد؛ برای نمونه، در سپتامبر ۲۰۱۱، شبه نظامیان یک اتوبوس زائران شیعه را در استان بلوچستان متوقف کرده و ۲۶ مسافر آن را به قتل رساندند. لشکر جنگوی مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و سپس در اوت ۲۰۱۲، این گروه، ۲۵ زائر شیعه را از اتوبوس پیاده کرده و همگی را اعدام کردند. به گفته پلیس، شبه نظامیان نخست اوراق هویتی مسافران را کنترل کرده و سپس شیعیان را به قتل میرساندند.
به هر حال، طی یکی دو سال اخیر که به ویژه تحت تأثیر اوضاع سوریه، فعالیت گروههای افراطگرای تروریستی در مناطق گوناگون جهان افزایش پیدا کرده، اقدامات تروریستهای پاکستان علیه شیعیان نیز افزایش یافته و به ویژه در هفتههای اخیر به اوج خود رسیده است.
در این میان، نوع واکنش نشان داده شده از سوی دولت پاکستان، این ظن را تقویت میکند که شاید این دولت از قطع ارتباط شیعیان با مرکز تشیع جهان، چندان هم ناراضی نیست و اصولاً از فرصت به دست آمده در همین راستا استفاده میکند!