در بسیارى از مواقع لباس ها، پرده ها، رومیزى و سایر وسایل پارچه اى با از اولین شست و شو خراب و غیرقابل استفاده مى شوند. ما اغلب این امر را ناشى از جنس نامرغوب پارچه مى دانیم حال آنكه در خیلى از موارد این مشكل بر اثر بى توجهى ما به نحوه شست و شو و دستورالعمل مراقبت از آن لباس یا پارچه خاص است، چنانكه مثلاً بى دقتى در انتخاب لباس هایى كه با هم و در یك زمان در ماشین لباسشویى مى اندازیم مى تواند منجر به رنگ گرفتن لباس ها از یكدیگر و در نتیجه غیرقابل استفاده شدن آنها مى شود؛ و یا عدم توجه به درجه حرارت مناسب آب براى شست و شوى هر یك از لباس ها مى تواند موجب آب رفتن، یا شـُل شدن بافت لباس شود و آن را خراب كند. از این رو علایمى بین المللى جهت انتقال اطلاعات لازم براى مراقبت و شست و شوی لباس ها تعیین شده كه اغلب در قسمت داخلى لباس بر روى یك قطعه پارچه كوچك چاپ شده و در یكى از درزهاى آن دوخته مى شود. در روى دیگر این قطعه پارچه كوچك اغلب مواد و الیاف تشكیل دهنده پارچه لباس و درصد هریك از این مواد را قید مى كنند. با استفاده از جنس الیاف لباس نیز مى توانید روش صحیح شست وشوى لباس را انتخاب كنید.
علایم بین المللى دستورالعمل مراقبت از لباس ها و پارچه ها اغلب به نوع شست و شو، اعم از شست وشوى دستى یا ماشین، درجه حرارت آب شست وشو، امكان یا عدم امكان استفاده از رنگ ها، نحوه خشك كردن پارچه، روش و درجه حرارت براى اتوكشى آن دلالت دارند.
شما هم اگر مایلید لباس هایتان از عمر طولانى برخوردار شوند بهتر است پیش از شروع شست وشوى البسه، به دستورالعمل های شستشوی هر لباس توجه كنید.
علامت مربوط به شست و شو به شكل یك تشت آب است كه درجه حرارت آب به سانتى گراد بر روى آن نوشته شده است،
چنانچه به جاى عدد مربوط به درجه حرارت آب، نقش یك دست بر روى آن باشد نشان دهنده لزوم شست وشوى دستى- وطبیعتاً استفاده از آب ولرم- است.
نقش دایره اى درون یك مربع، علامت مربوط به استفاده از خشك كن است. چنانچه این نقش با ضربدرى بر روى آن دیده شود، به این معنى است كه استفاده از خشك كن براى این لباس خاص مناسب نیست.
علامت مثلث نشانه استفاده از سفید كننده ها است و چنانچه ضربدرى بر روى آن باشد نباید از سفید كننده براى پارچه یا لباس مورد نظر استفاده كرد.
امكان استفاده از اتو نیز علامتى به شكل اتو دارد كه میزان حرارت آن از ملایم تا متوسط و داغ به وسیله ۱ تا ۳ نقطه بر روى تصویر اتو نشان داده مى شود.
همچنین امكان استفاده از خشك شویى با دایره اى كه حرفP انگلیسى بر روى آن نقش بسته مشخص مى شود.
این علایم بین المللى بر روى لباس ها و محصولات پارچه اى اغلب كشورها مورد استفاده قرار مى گیرد، ضمن آنكه برخى از این دستورالعمل ها با پیام هاى كوتاه درج شده نیز همراه هستند كه گاه به یك زبان، و در مورد محصولات شركت هاى معتبر، به چند زبان ارائه شده اند.
رعایت نكات زیر نیز مى تواند هنگام شست وشوى لباس ها مفید باشد:
- همواره قبل از ریختن لباس ها در ماشین لباسشویى، جیب هاى لباس را به دقت وارسى كنید چون ممكن است محتویات جیب شامل كارت، چك یا اوراق با ارزش از این قبیل باشد. حتى یك دستمال كاغذى در جیب لباس مى تواند مشكلات فراوانى را براى شما به بار آورد. دستمال كاغذى در آب از هم باز می شود و به صورت پرز به تمام لباس ها مى چسبد.
- در جداسازى لباس هاى سفید و رنگى از یكدیگر دقت كنید.
- هنگام تنظیم درجه ماشین لباسشویى با توجه به جنس و نوع لباس ها درجه مناسب را انتخاب نمایید.
- هنگام شست وشوى لباس ها آنها را خوب آبكشى كنید زیرا باقى ماندن مواد شوینده در الیاف لباس مى تواند موجب بروز انواع حساسیت هاى پوستى به ویژه در كودكان شود.
- زیپ لباس هاى زیپ دار را قبل از انداختن آنها در ماشین لباسشویى ببندید تا موجب نخ كش شدن لباس هاى دیگر نشوند و با دوختن و محكم كردن دكمه هاى شل شده مانع از گم شدن آنها شوید.
- لباس های ظریف سنگدوزی یا منجوق دوزی و ... را كه احتمال دارد در ماشین لباس شویی بر اثر برخورد با سایر البسه خراب شوند یا به سایر لباس ها صدمه بزنند، در كیسه توری بیاندازید (این كیسه ها به صورت آماده در بازار موجود است).
نكاتى براى شست وشوى صحیح انواع پارچه
استات:
پارچه هایى از جنس استات را تنها از طریق خشك شویى تمیز كنید مگر آنكه در راهنماى شست وشوى آن قید شده باشد «قابل شست وشو با دست». در این صورت ممكن است لباس را با یك شوینده ملایم و آب نیم گرم بشویید و به دور از حرارت مستقیم خشك نمایید.
آكریلیك:
لباس هاى آكریلیك را پیش از شست وشو به پشت برگردانید. این لباس ها را هم مى توانید با دست و هم با ماشین لباسشویى با درجات كم بشویید.
نخ یا كتان:
لباس هاى نخى یا كتانى اغلب الیافى محكم دارند و مى توانند درجات بالاتر دماى آب را تحمل كنند. آنها را پس از شست و شو در ماشین لباسشویى هنگامى كه هنوز كمى مرطوب هستند اتو كنید و از اتوى بخار یا اسپرى آب هنگام اتوكشى استفاده كنید تا نتیجه بهترى بگیرید. لباس هاى نخى سفید را مى توان با استفاده از سفید كننده ها لكه گیرى كرد. اما توجه داشته باشید كه پس از لكه گیرى لباس را خوب آبكشى كنید تا مایع سفید كننده به صورت لكه هاى زرد رنگ روى لباس باقى نماند.
لینن:
لباس هاى لینن را مى توان با دست یا با ماشین لباسشویى شست و یا از طریق خشك شویى تمیز كرد. این لباس ها را نیز هنگامى كه مرطوب هستند با اتوى داغ اتوكشى كنید. لباس هایى از جنس لینن را مى توانید در صورتى كه رنگ خودشان سفید باشد با سفید كننده لكه گیرى كنید یا براى مدت كوتاهى در مایع سفید كننده خیسانده و سپس خوب آبكشى نمایید.
پارچه هاى كِشى یا استرچ:
لباس هاى كشى را با دست بشویید و از آب گرم و شوینده اى ملایم استفاده كنید یا آنها را در لباسشویى با درجه مخصوص الیاف مصنوعى بشویید. براى این لباس ها هرگز از سفید كننده استفاده نكنید زیرا الیاف آنها را از بین مى برند. ضمناً لباس هاى سفید كِشى را با لباس هاى رنگى در ماشین لباسشویى نشویید چون به سرعت رنگ مى گیرند. اغلب لباس هاى كِشى را مى توان با درجه حرارت هاى پایین اتو كرد.
نایلون و پُلى استر:
لباس هاى نایلونى را بهتر است با دست بشویید زیرا الیاف ظریفى دارند. در صورتى كه از ماشین لباسشویى براى این لباس ها استفاده مى كنید درجه شست وشو را روى درجه مخصوص الیاف مصنوعى قرار دهید.
ابریشم:
از آنجا كه اغلب ابریشم هاى رنگ شده، رنگ پس مى دهند بهتر است این لباس ها را خشك شویى كنید. در غیر این صورت پارچه هاى ابریشمى را با دست و با آب گرم و صابون به آرامى بشویید و آبكشى كنید. آب اضافى پارچه را با اندكى فشردن آن بگیرید و در حالى كه هنوز مرطوب است آن را با درجه مخصوص ابریشم اتو كنید.
لباس هاى پشمى:
لباس هاى پشمى را هرگز با آب گرم نشویید چون الیاف پشم كاملاً جمع می شود و به اصطلاح آب مى رود. این لباس ها را با دست در آب سرد بشویید یا به روش خشك شویى تمیز كنید.
روش های خشك كردن لباس
پس از شست وشو نوبت به خشك كردن لباس ها مى رسد كه خود داراى نكاتى است كه اطلاع از آنها نیز مى تواند موجب طولانى تر شدن عمر لباس ها شود و همچنین در حفظ شكل و فرم ظاهرى لباس و آسان شدن اتوكارى تأثیر به سزایى دارد.
اغلب از دو روش براى خشك كردن لباس ها استفاده مى شود. یكی استفاده از درجه خشك كن
كه بعضى از ماشین هاى لباسشویى به آن مجهز هستند و در حقیقت آخرین مرحله شست و شوى لباس است. در برخى از ماشین هاى لباسشویى این درجه به تنهایى و بدون شست وشو نیز كار مى كند كه براى خشك كردن لباس هایى كه با دست شسته شده اند نیز مفید است.
روش دوم كه متداول تر است
خشك كردن لباس ها از طریق آویزان كردن آنها روى یك بند رخت در آفتاب و یا مجاورت هوا
است. این بند رخت ممكن است در فضاى بالكن یا حیاط قرار داده شود و در صورت نبود چنین امكانى، مى توان از بند رخت هاى كشویى كه به دیوار حمام نصب مى شوند یا نوع دیگرى از آنها كه به رادیاتور شوفاژ متصل مى شود استفاده كرد.
روش آویختن انواع لباس از قبیل بلوز، دامن، شلوار و غیره نیز در حفظ فرم لباس مؤثر است. به عنوان مثال براى آویختن یك دامن پیلى دار بهتر است براى حفظ فرم پیلى ها، آنها را قبل از آویختن دامن روى بند یا گیره لباس در جاى خود ثابت كنید تا به همان صورت خشك شوند. لباس هاى پشمى را براى جلوگیرى از كشیده شدن و بلند شدن آستین ها از بند آویزان نكنید بلكه به صورت تخت(مسطح) روى سطح رخت آویز قرار دهید. در مورد لباس های تریكوی نخی هم بهتر است قبل از آویختن روی بند، لباس را شكل دهید تا پس از خشك شدن حالت عادی خود را داشته باشد.