طراحی و ساخت
بعد از اینکه بلک بری مدت‌ها گوشی جدیدی را روانه بازار ننمود، طرفداران این کمپانی انتظار یک گوشی خاص و تک که مدل مشابهی در بازار نداشته باشد بودند، اما باید بگوییم که در این زمینه بلک بری دست به نو آوری جدیدی نزده است و ظاهر Z10 به بسیاری از گوشی‌های هوشمند موجود در بازار از جمله آیفون 5 و ال‌جی Revolution و حتی Htc One شبیه است. البته HTC پرچمدار جدید خود را مقداری دیر تر از بلک بری معرفی نمود، اما تولید هر دو گوشی تقریبا در یک زمان صورت پذیرفته است. بدنه این گوشی تماما از پلاستیک ساخته شده که می‌توان آن‌را در مقابل بدنه های فلزی بسیاری از گوشی‌های سطح بالا، همانند محصولات سامسونگ برای این گوشی نیز یک نقطه ضعف بدانیم. البته به واقع نوع ساخت و جنس پلاستیک به کار رفته در بدنه این گوشی با گوشی‌های سامسونگ قابل مقایسه نیست و بسیار با کیفیت‌تر و شکیل‌تر به نظر می‌رسد. بر خلاف اکثر مدل‌های پیشین ساخت بلک بری، این گوشی فاقد کلید های فیزیکی در قسمت جلویی گوشی می‌باشد. در عوض، کنترل‌های سیستم عامل آن توسط سه کلید خازنی تعبیه شده در زیر صفحه نمایش صورت می‌پذیرد. در بالای صفحه نمایش نیز بلندگو، سنسور های مجاورت و نور سنجی، چراغ هشدار و دوربین مکالمات تصویری به چشم می‌خورند. قاب پشتی گوشی خوشبختانه دارای بافت است که نگهداری گوشی را در دست بسیار راحت‌تر و مطمئن‌تر می‌نماید. به هر حال، با اینکه منتظر ورود یک گوشی کاملا جدید و نا آشنا از بلک بری بودیم، با یک ظاهر آشنا و تقریبا تکراری اما زیبا مواجه شدیم. ابعاد این گوشی 65.6×130 و قطر آن 9 میلی متر می‌باشد.طراحی گوشی به گونه ایست که به نسبت صفحه نمایش 4.2 اینچی آن، نسبتا ابعاد بزرگی را داراست. برای مقایسه، آیفون با صفحه نمایش 4 اینچی، در کنار این گوشی کاملا کوچک‌تر و ظریف‌تر به نظر می‌رسد. اما قطر 9 میلی متری و وزن 137 گرمی این گوشی، آن‌را به گوشی خوش دستی تبدیل نموده است. اما به دور تا دور گوشی که نگاه کنید، در سمت چپ درگاه های microUSB و microHDMI را مشاهده می‌نمایید. اما در طرف مقابل یعنی لبه راست گوشی کلید کنترل صدا قرار گرفته است که با جنس آلومینیومی و پاسخ دهی سریع خود، کاربر را خشنود می‌سازد. البته کلید کنترل صدا در این گوشی مانند گوشی‌های دیگر از دو کلید تشکیل نمی‌شود و شامل سه کلید است که کلید میانی وظایف مختلفی را بر عهده دارد که اکثرا مرتبط به کنترل‌های صوتی دستگاه هستند. بر روی لبه بالایی نیز کلید پاور در وسط و جک 3.5 میلی متری صدا تعبیه گردیده‌اند که قرار گیری کلید پاور در وسط لبه بالایی، تجربه جدیدی را برای کاربر ایجاد می‌نماید. در نهایت، بر روی قاب پشتی گوشی، دوربین به همراه فلاش LED و لوگوی BlackBerry وجود دارد که با وجود قاب بافت دار گوشی، نمای پشتی زیبایی را برای آن تولید نموده‌اند. اما قاب پشتی را که باز نمایید، جایگاه قرار گیری میکرو سیم کارت و کارت حافظه جانبی میکرو اس دی را ملاحظه خواهید نمود که در کنار باتری قابل تعویض گوشی قرار دارند. در ضمن، چیپ NFC نیز در پشت قاب قرار داده شده است. در کل، به نظر ما این گوشی دارای ظاهری زیبا و در خور بلک بری است که کیفیت ساخت عالی آن نیز، مزید بر علت است که بگوییم طراحی و ساخت این گوشی کاملا رضایت بخش است.
صفحه نمایش
صفحه نمایش این گوشی یک صفحه نمایش لمسی خازنی 4.2 اینچی است. این بزرگ‌ترین صفحه نمایش موجود بر روی گوشی‌های ساخت بلک بری تا به این تاریخ می‌باشد. پیش از این بزرگ‌ترین صفحه نمایش 3.7 اینچ و مربوط به مدل‌های Torch 9850 و 9860 بود که با تولید این گوشی، ارتقا پیدا نمود. اما این صفحه نمایش دارای رزولوشن 1280×768 پیکسل است که با وجود این رزولوشن، تراکم پیکسلی بسیار خوب 356ppi تولید می‌گردد. با وجود این مشخصات طبیعیست که با وجود پنل LCD موجود، رنگ‌ها بسیار دقیق و چشم نواز و وضوح تصاویر بسیار عالی باشد، چیزی که در مورد صفحه نمایش این گوشی واقعا دلپذیر و خوشحال کننده است.در ضمن، عملکرد این صفحه نمایش در زوایای مختلف نیز افت محسوسی ندارد و رضایت بخش است.
سخت افزار
پیش از این در گوشی‌های بلک بری چندان شاهد وجود سخت افزار قدرتمند بر روی آن‌ها نبودیم، اما به نظر می‌رسد این کمپانی برای تولید Z10 از سخت افزار قابل قبولی استفاده نموده است که می‌تواند با رقبا رقابت نماید. چیپ این گوشی یک چیپ از نوع Snapdragon S4 می‌باشد که ساخت Qualcomm است. یک پردازنده دو هسته ای با فرکانس 1.5 گیگاهرتز از نوع Krait در کنار این چیپ وجود دارد.همچنین وظیفه انجام اعمال گرافیکی دستگاه بر عهده یک پردازشگر گرافیکی از نوع Adreno 225 می‌باشد که به همراه 2 گیگابایت حافظه رم، در اجرای بهتر و سریع‌تر دستورات بسیار تاثیر گذارند. این سخت افزار تقریبا بر روی بسیاری از گوشی‌های سطح بالای بازار تکرار شده است و چیز جدیدی در آن وجود ندارد، البته 2 گیگابایت رم موردیست که فقط چند گوشی دیگر جز Z10 دارای آن هستند. با وجود این سخت افزار مناسب، در تمامی فعالت های ممکن، عملکرد دستگاه بسیار مناسب و بدون مکث صورت می‌پذیرد که جای بسی خوشحالیست. نهایتا، حافظه داخلی دستگاه 16 گیگابایت می‌باشد که البته حدود 10 گیگابایت آن در اختیار کاربر قرار دارد، ولی خوشبختانه با وجود قابلیت پشتیبانی Z10 از کارت حافظه جانبی، می‌توان تا 32 گیگابایت دیگر نیز به وسیله کارت حافظه microSD به آن افزود.
نرم افزار
اما این همه سر و صدایی که پیرامون این گوشی شده به دلیل چیست؟ خوب اگر خیلی از دنیای گوشی‌های بلک بری به دور نباشید، سریعا متوجه تفاوت نسخه‌ی 10 سیستم عامل بلک بری با نسخه های پیشین خواهید شد. به نظر می‌رسد که اکنون RIM در این نسخه همه چیز را از آجر نخست ساخته تا به سیستم عامل و یک واسط کاربری واقعا لمسی دست یابیم. اما این نسخه‌ی کاملا جدید برای بلک بری کم هزینه هم نبوده است. به طوری که می‌توان گفت که در یک سال گذشته این کمپانی گوشی لمسی هوشمندی روانه‌ی بازار ننمود و تمام وقت خود را صرف ساخت سیستم عامل جدید خود نمود. در حقیقت در آن یک سال بلک بری تمام توان خود را برای پیروزی بر اندروید، iOS و ویندوز موبایل صرف کرده که باید ببینیم آیا می‌تواند در این زمینه موفق باشد یا خیر.
این پلت فرم جدید از نظر ویژگی‌های بصری تغییراتی بنیادین را داشته است. لحظه‌هایی که در اینترفیس شاهد Transition یا گذارها هستیم واقعا چشم نواز شده‌اند. مثل زمانی که قفل صفحه نمایش را باز می‌کنیم. در عین حال شاهد عملکردی کاملا روان و بدون مکث از آن هستیم تا آن چنان که در تبلیغاتش آمده رقیب سیستم عامل‌های بزرگ امروزی باشد. متاسفانه این سیستم عامل از نظر شخصی سازی تقریبا هم سطح iOS قرار می‌گیرد. ما فقط با آن توانستیم که Wallpaper و نمای پنل اپلیکیشن ها را عوض کنیم. این در حالیست که در اندروید و ویندوز موبایل دست شما در شخصی سازی اینترفیس کاملا بازتر است.
وقتی به گوشی نگاه می‌کنیم متوجه می‌شویم که هیچ دکمه‌ی Home یا آیکونی مشابه برای بازگشت به صفحه‌ی خانگی وجود ندارد. به جای آن، صفحه‌ی خانگی از سه پنل جداگانه تشکیل شده است. این پنل ها به نام Apps Panel, Active Frames Panel و Blackberry Hub هستند. با لمس به سمت راست یا چپ می‌توانید به هر کدام از آن‌ها که خواستید بروید. ولی اگر در یک اپلیکیشن باز شده بودید، اگر از قسمت پایین صفحه به سمت بالا عمل لمس را انجام دهید و سپس انگشت خود را بردارید، آن اپلیکیشن مینیمایز می‌شود و در Active Frames قرار می‌گیرد. در حقیقت بلک بری بار بزرگی را از نظر مالتی تسکینگ بر دوش این سیستم عامل گذاشته است.
اگر همین عمل لمس از قسمت پایین به بالا را انجام دهید ولی در آخر انگشت خود را از روی صفحه بلند نکنید، به مود Peek View می‌روید. این اصطلاح به معنی نیم نگاه یا نگاه زیر چشمی می‌باشد. اگر در همین حالت انگشت خود را به سمت راست ببرید می‌توانید به Blackberry Hub نیز وارد شوید. بدین ترتیب در حالی که از اپلیکیشن خارج نشده‌اید می‌توانید نگاهی به Notification هایی که برایتان آمده است هم بیندازید. البته به نظر می‌رسد که این طوری هم دیدن Notification ها مقداری مشکل می‌باشد. از این که بگذریم، اگر در یک اپلیکیشن عمل لمس را از قسمت بالای صفحه به پایین انجام دهید، تنظیمات مربوط به آن اپلیکیشن نمایش داده می‌شوند. چیزی شبیه به وقتی در نسخه های پیشین سیستم عامل بلک بری، دکمه‌ی Menu را می‌فشردیم.
نمی‌خواهیم که در این سیستم عامل درباره‌ی برنامه های Organizer صحبت کنیم چرا که همه چیز همان‌طوری است که در بقیه‌ی سیستم عامل‌ها هم می‌بینیم. وقتی که در یک اکانت مثل Gmail وارد می‌شوید، می‌توانید مخاطبین یا Calender را همگام سازی نمایید. برنامه های Organizer نیز خیلی معمولی هستند و Calendar, Clock, Compass, Docs To Go, File Manager, Print To Go, Weather, و BBM را شامل می‌شوند. از طریق آخری می‌توانید ویدیو چت نیز داشته باشید یا برای مخاطبتان محتوایی را ارسال کنید.
گوشی‌های بلک بری همواره برای قابلیت‌هایی که در ارسال پیام‌های متنی ارائه می‌دادند مشهور بودند. البته این به دلیل صفحه کلیدهای خیلی خوب فیزیکی که داشتند نیز بود. با این حال Z10 یک گوشی کاملا لمسی می‌باشد که صفحه کلید لمسی جدیدی دارد. می‌توان گفت که هیچ چیز خاصی در مورد صفحه کلید لمسی این گوشی وجود ندارد. با این حال با یک صفحه کلید کاملا خوب و درجه یک با پاسخگویی کاملا سریع مواجه هستیم. اگر بر روی این صفحه کلید عمل لمس به سمت پایین را انجام دهید، می‌توانید به Layout های مختلف دسترسی نمایید. ویژگی تصحیح خودکار این صفحه کلید عالیست و Text Prediction یا پیش بینی کلمات را به خوبی انجام می‌دهد. بسته به حروفی که در حال تایپ آن هستید، کلمات مختلفی به شما پیشنهاد می‌شود که می‌توانید از بین آن‌ها انتخاب کنید. با این حال خودمان ترجیح می‌دهیم که به صورت سنتی و بدون کمک گیری از این ویژگی تایپ کنیم. به آن صورت تایپ ما سریع‌تر خواهد بود. یک ویژگی به نام Voice Control نیز وجود دارد که شما هرچه بگویید را می‌نویسد. این ویژگی هم برای ارسال پیام‌های متنی عملکرد خوبی دارد. در نهایت، مدیاپلیر موجود بر روی گوشی با قدرت پشتیبانی از اکثر فرمت های موجود صوتی و تصویری، به کاربر کمک می‌نماید که یک MP3/MP4 همراه نیز داشته باشد که با کیفیت مناسب خود، کاربر را از داشتن یک دستگاه جداگانه بی نیاز می‌سازد.
دوربین
اما می‌رسیم به ارزیابی دوربین این گوشی. بلک بری بر روی این گوشی از یک دوربین 8 مگاپیکسلی استفاده نموده است.در زمانی که بخواهید به رابط کاربری دوربین دسترسی داشته باشید و یا عکسی را ثبت نمایید، این کار به راحتی توسط شما انجام می‌گیرد. در هنگام قفل بودن گوشی با گرفتن و کشیدن آیکون دوربین بر روی صفحه نمایش به سمت پایین توسط انگشتتان می‌توانید دوربین را فعال نمایید. و در هنگام باز بودن قفل نیز که به راحتی با انتخاب دوربین می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید.اما با توجه به عدم وجود کلید فیزیکی دوربین بر روی این گوشی، کلیه اعمال کنترلی دوربین توسط دستورات لمسی انجام خواهد گرفت. اما کیفیت عکس‌های این دوربین چگونه است. در عکس‌های گرفته شده با دوربین Z10 می‌توان به وضوح رنگ‌های زنده ثبت شده توسط دوربین را مشاهده نمود. البته عکس‌هایی که در شرایط نوری مناسب گرفته شده بودند به مراتب شرایط بهتری داشتند. لازم به ذکر است که بسته به شرایط نوری، گاهی عکس‌ها با نور دهی بیش از حد ثبت شدند که از کیفیت آن‌ها مقداری کاست. در کل، وجود فلاش LED نیز به تنظیم نور عکس‌ها کمک شایانی می‌نماید. اما با این دوربین قادر خواهید بود با کیفیت FullHD 1080P فیلم برداری نمایید که با توجه به سرعت 30 فریم بر ثانیه ای که فیلم‌ها ثبت می‌گردند، حرکات بسیار روان ضبط و پخش خواهند شد. در کل، از کیفیت عکس‌ها و فیلم‌های ثبت شده توسط این دوربین راضی بودیم و در این قسمت نیز به گوشی جدید بلک بری نمره قبولی می‌دهیم. البته یاد آوری می‌نماییم که این برترین دوربین 8 مگاپیکسلی موجود بر روی گوشی‌های هوشمند بازار نیست، اما یک دوربین دوست داشتنی و کارآمد می‌باشد. نهایتا، یک دوربین 2 مگاپیکسلی نیز در جلوی گوشی جهت انجام مکالمات تصویری تعبیه شده که برای این منظور عملکرد بسیار خوبی را داراست.
باتری
باتری موجود بر روی Z10 یک باتری لیتیوم یونی 1800 میلی آمپر ساعتیست که با هر مرتبه شارژ قادر است تا بیش از 10 ساعت مکالمه ممتد را پشتیبانی نماید. با وجود این باتری می‌توان گفت با استفاده معمولی از گوشی، چیزی حدود 1.5 الی 2 روز بی نیاز از شارژ مجدد کار می‌کند که تقریبا عملکردی نزدیک به دیگر گوشی‌های هوشمند سطح بالای بازار است.
جمع بندی
با اینکه بلک بری زمان زیادی را صرف طراحی گوشی جدید خود نمود، اما این گوشی معمولی‌تر از آن چیزی که بلک بری ادعا می‌نماید به نظر می‌رسد. البته به قدرتمندی گوشی هیچ خدشه ای وارد نیست، اما بعد از حدود 1 سال توقف برای تولید این گوشی انتظار مخاطبین بلک بری را بالا برده بود، طوری که همگان منتظر ورود یک گوشی کاملا منحصر به فرد از این کمپانی بودند. با این حال اکثر مشخصات گوشی خوشحال کننده و رضایت بخش هستند، با اینکه مشابه آن‌ها را به وفور در بازار از کمپانی‌های دیگر می‌توان یافت. به هر حال وجود یک سیستم عامل غیر از اندروید، iOS و ویندوز فون بر روی گوشی‌ها، یعنی انجام یک ریسک بزرگ در مورد موفقیت گوشی. حال باید منتظر ماند و دید که این گوشی در بین کاربران چه میزان محبوبیت کسب می‌نماید و کمپانی BlackBerry با تولید این گوشی پس از حدود 1 سال کار بر روی آن، چه دست آورد هایی را کسب خواهد نمود.
