دستورالعمل:
در پايان، نوشتار خود را به دو کلام و دستور راه از آن عالم کم نظير ميآراييم:
1. گزيدهاي از کلام او است که حاوي نکاتي کليدي براي سلوک است
اي فقير! اگر درست تدبر نمايى، اخلاق حميده شرعيه که از شريعت برحسب طريقت است، همه مرتبط و منجر به مقام آشنايي به درگاه حق و اولياي حق است و دفع اخلاق ذميمه که در شريعت و «طريقت» لازم است، مُشعر بر يگانگي است.
طريقت عبارت است از تأسي به اخلاق شرعيه؛ پس طريقت جزء شريعت است و هر دو، موصل به مقام حقيقت هستند: )الذين جاهدوا فينا لنهدينهم سبلنا1(. پس مفهوم هر سه، راجع به يک معناست و مغايرت، اعتباري است و هر سه، از صراط مستقيم ميباشند.
اي فقير! خداوند -عز اسمه- کلمة جامعهاي فرموده که: )اهدنا الصراط المستقيم(2. باطن اين صراط، اميرمؤمنانعليه السلام است که مرتبة ولايت باشد و معناي ديگر صراط، شريعت مقدسه است که موصل به مقام محبت الله ميشود و قرآن عظيم است که )ان هذا القرآن يهدى.... (3 و تقواست که )ان تتقوا الله يجعل لکم فرقاناً(4 و محبت الله که )يحبّهم و يحبّونه(5 و طريقة مرتضويه است که )تخلقوا باخلاق الله(6 ، يعني بالاخلاق التي قرّرها الله سبحانه في کتابه الکريم و سنة رسوله صلي الله عليه و آله7
- بدان! بزرگترين و بايستهترين کار ]براي سالک[ چنگ زدن به عنايت پيامبر اسلام و اهل بيت پاک اوعليهم السلام و جلب شفاعت آنان است. آنان - چون ستارگان- وقتي يکي از ديده پنهان شود، ديگري بدرخشد. زندگي و خط مشي آنان را الگوي خويش کن؛ بيگمان آنان بهترين الگو و پيشوايند.
2. اصلاح قوه خيال، يکي از راههاي بسيار مهم و مؤثر در توجه و قرب انسان به حضرت رب العالمين و مورد نظر عرفاني نحلة نجف قرار دارد؛ تا جايي که اصلاح قوه خيال را اول سلوک ميدانند؛ لذا براي اتصال و روشن شدن قلب به نور الله و طاهر شدن قوا و در نتيجه، سلامت حرم الهي به اذکار و اوراد و مراقبه سفارش ميکنند؛ چنان که مرحوم آقا نجفى درکتاب اشارة ايمانية ميفرمايد:
اي فقير! اين اذکار و اوراد و مراقبات و توجهات و طرق سلوک و معاني که علماي عارفين و اساتيد راسخين واولياي کملين بيان فرمودهاند، همه اينها از جهت تکميل توحيد و وصول به مقام ذکر و شهود است )و لذکر الله اکبر(.8
اي فقير! اول سلوک، تصحيح خيال است که آن را قلب سليم مينامند؛ يعني به غير حق - مها امکن ]=تا جايي که ممکن است[- توجه ننمايد و از حجب ظلمانيه و خطوات موهومه، قلب را فارق نمايد، تا قابل فکر و ذکر و وصول به مقام فيض و محبت و عشق و معنا و علم و مکاشفة لدني گردد که اين را محسن نامند که خداوند فرموده: )وکذلک نجزي المحسنين9(.10
***************************************
پي نوشت ها:
1 . سوره عنکبوت: 69. (کساني که براي ما جهاد کنند، بيترديد، آنان را به راههايمان هدايت ميکنيم).
2 . سوره حمد: 6. (ما را به راه راست هدايت فرما).
3 . سوره اسراء: 9 (همانا اين قرآن، به آنچه که استوارتر است، هدايت ميکند).
4 . سوره انفال: 29 (اگر تقواي الهي پيشه کرديد، برايتان فرقان ]=وسيلة تشخيص حق و باطل[ قرار ميدهد).
5 . سوره مائده: 54. (او ]=خدا[، آنان را دوست دارد و آنان، خدا را).
6 . ؟ (به اخلاق خدا، متخلق شويد).
7 . در حريم وصال، ص147..
8 . سوره حديد: 16. (و بيترديد، ياد خدا بزرگتر ]و مهمتر[ است).
9 . سوره انعام: 84. (و اين چنين، محسنان را پاداش ميدهيم).
10. در حريم وصال، ص148.
---
پديدآورنده: مرتضي صالحى