40 درصد مرگ و میرها در کشورهای پیشرفته و 25 درصد در کشورهای در حال توسعه ناشی از بیماریهای قلبی عروقی است. اما روشهای مشخصی برای پیشگیری از این بیماریها وجود دارد.
عوامل زیادی در بروز بیماریهای قلبی- عروقی مؤثرند که از مهمترین آنها می‌توان اختلال در چربی‌های خون، فشار خون بالا، چاقی، کم تحرکی، استرس، فشارهای روحی- روانی، استعمال دخانیات، رژیم غذایی نامناسب و مصرف زیاد روغن و چربی را نام برد.
مصرف زیاد روغن و چربی در برنامه غذایی روزانه علاوه بر اینکه خطر بروز بیماریهای قلبی- عروقی را افزایش می‌دهد با افزایش دریافت کالری که در بدن به صورت چربی ذخیره می‌شود، در نهایت اضافه وزن و چاقی را به دنبال دارد.
اضافه وزن و چاقی زمینه را برای ابتلا به سایر بیماریهای غیرواگیر از جمله دیابت و انواع سرطان‌ها فراهم می‌کند. کاهش مصرف روغن و چربی و استفاده درست از روغن‌ها نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به این بیماریها دارد.
* با رعایت نکات زیر در مصرف چربی و روغن می‌توانید از ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی پیشگیری کنید:
- مصرف فست‌فودها از جمله سوسیس، کالباس و پیتزا که حاوی چربی زیادی هستند را به حداقل برسانید.
- غذاهای چرب و سرخ شده را که حاوی مقدار زیادی روغن هستند مصرف نکنید. به جای سرخ کردن غذا بهتر است آن را به صورت آب‌پز، تنوری، بخارپز یا کبابی مصرف شود یا در صورت تمایل به سرخ کردن، به تفت دادن آن با مقدار کم روغن و در زمان کوتاه اکتفا شود. حتماً از روغن مخصوص سرخ کردنی استفاده شود.
- در تهیه غذاهایی که به سرخ کردن نیاز ندارند حداقل مقدار روغن و از نوع روغن مایع استفاده کنید.
- شیر و ماست کم‌چرب (کمتر از 2.5 درصد چربی) را جایگزین انواع پرچرب آن کنید. شیر و ماست پرچرب دارای مقادیر زیادی اسیدهای چرب اشباع است که تنگی و انسداد عروق و در نهایت سکته قلبی را به دنبال دارد ضمن اینکه به دلیل بالا بودن میزان کالری آن موجب اضافه وزن و چاقی نیز می‌شود.
- پنیر خامه‌ای مملو از چربی است. به جای آن از پنیر کم‌چرب و کم نمک استفاده کنید.
- از کره، سرشیر و خامه کمتر استفاده کنید. این مواد غذایی حاوی مقادیر زیادی چربی حیوانی هستند و می‌توانند موجب اضافه وزن و چاقی و همچنین افزایش کلسترول خون بشوند.
- شیرینی‌های خامه‌ای حاوی چربی زیادی هستند به جای آن از شیرینی‌های ساده و به مقدار کم استفاده کنید.
- به جای گوشت های پرچرب از گوشت‌های کم‌چرب استفاده کنید و چربی قابل رویت گوشت را قبل از پخت تا آنجا که ممکن است جدا کنید قبل از طبخ مرغ نیز پوست آن را جدا کنید.
- کله پاچه و مغز حاوی مقادیر زیادی چربی (کلسترول) است و مصرف آنها باید محدود شود.
- مصرف روغن را به حداقل برسانید و غذاها را با روغن کم بپزید. مصرف زیاده از حد روغن باعث بروز اضافه وزن و چاقی شده و امکان افزایش کلسترول بد (LDL)، افزایش فشار خون و در نتیجه خطر ابتلا به امراض قلبی عروقی را فراهم می‌آورد. حداکثر 30-25 درصد انرژی دریافتی روزانه باید از چربی‌ها تامین شود.
- روغن زیتون از منابع خوب روغن و حاوی اسید اولئیک فراوان است که مصرف متعادل آن با کاهش کلسترول خون برای سلامت قلب و عروق مفید است.
- روغن زیتون از مصارف مختلف پخت مناسب است ولی همانند سایر روغن‌های مایع به حرارت بالا حساس است. مصرف روغن زیتون به عنوان جایگزین سس‌های سالاد توصیه می‌شود.
- روغن نباتی جامد را حذف کنید و به جای آن از انواع روغن مایع از جمله کلزا، آفتابگردان، ذرت، روغن زیتون و روغن کنجد استفاده کنید.
- غذاهای آماده مثل پیتزا، سوسیس، کالباس، همبرگر، غذاهای سرخ کرده (سیب‌زمینی سرخ کرده، چیپس و ...) حاوی مقادیر زیادی چربی هستند. مصرف این نوع غذاها را به حداقل برسانید.
- سس‌های چرب مثل سس مایونز کمتر استفاده کنید. به جای آن می‌توانید با مخلوط کردن ماست کم چربی، آبلیمو، سرکه یا آب نارنج، کمی نمک و فلفل و سبزی‌های معطر و روغن زیتون یک سس سالاد سالم در منزل تهیه و مصرف کنید.
