در حالی که بسیاری از ما فایلهای آرشیو یا ZIP را تنها با یک کارکرد میشناسیم، اما واقعیت این است که این فایلها میتوانند برای مقاصد و کارهای مختلفی مورد استفاده قرار بگیرند. آرشیو کردن و فشرده کردن، رمز گذاری، چند تکه کردن فایلهای بزرگ و بسیاری دیگر از موارد همه قابلیت هایی هستند که وقتی در مورد فایلهای آرشیو با آنها آشنا باشید، احترام بیشتری برای ZIP ها قائل خواهید بود!
به گزارش «تابناک» بدون شک همه کاربران با فایلهای فشرده و آرشیو یا همان Zip آشنا هستند و از ابتدایی ترین قابلیت آنها با خبر. اما فایلهای فشرده از قابلیت هایی برخوردارند که این روزها بسیاری از کاربران حرفه ای از آنها سود میبرند. قابلیت هایی که در این فایلهای به ظاهر ساده وجود دارد، گاهی منجر به نجات داده ها و اطلاعات حساس شما میشود:
ساخت یک فایل Zip کار چندان مشکلی نیست. کافی است با راست کلیک و اتخاب گزینه New و سپس Compressed (Zipped) Folder یک فایل آرشیو ایجاد کنیم:
یا با انتخاب فایلهای که قصد فشرده و آرشیو کردن آنها را داریم، و کلیک راست بر روی آنها، از گزینه Send To در منوی محتوایی Compressed (Zipped) Folder را انتخاب کنیم:
اما در حالی که خود سیستم عامل میتواند به راحتی یک فایل آرشیو ایجاد نماید، برای انجام کارهای پیچیده با فایلهای آرشیو نیازمند یک برنامه ثالث هستید. تعداد بسیار زیادی از برنامه های آرشیو و فشرده سازی فایل در بازار وجود دارد اما یکی از بهترین و پر قدرت ترین آنها نرم افزار 7-Zip است:
این نرم افراز یک ابزار رایگان به همراه یکسری امکانات فوق العاده برای کار با فایلهای آرشیو است. حجم آن پایین و روند نصب نرم افزار نیز بسیار ساده و بدون درد سر است. بعد از نصب، برای شروع و آشنایی با امکانات این نرم افزار یک فایل یا پوشه را انتخاب کنید و با کلیک راست بر روی آن از منوی محتوایی، گزینه 7-Zip و سپس Add to archive… را انتخاب کنید. پنجره جدید را خوب بررسی کنید:
در این پنجره مواردی همچون انتخاب نام آرشیو، فرمت آن، سطح فشرده سازی و روش آن و ... قرار دارد که از موارد عمومی مربوط به یک فایل فشرده است.
رمزگذاری فایلهای آرشیو
اما بگذارید با رمز گذاری فایلهای آرشیو شروع کنیم. این امر به این منظور صورت میگیرد که افراد دیگر نتوانند بدون مجوز شما فایلهای داخل آرشیو را بررسی کنند. انتخاب یک گذرواژه قوی، نکته کلیدی در رمزگذاری فایلهای آرشیو است:
اما همانگونه که در تصویر شاهد هستیم، دو روش رمزگذاری برای فایلهای آرشیو وجود دارد: ZipCrypto و AES-256. اما تفاوت این دو در چیست. صرف نظر از الگو و الگوریتم رمزگذاری آنها، شاید عرفی ترین تفاوت آنها در این است که هرچند ZipCrypto قدیمی تر و الگوریتم آن ضعیف تر است، اما با همه سیستمها سازگاری دارد، در مقابل AES-256 از الگوریتم جدید و پیچیده تر بهره میبرد، اما تنها با سیستمهای جدید ( یا حداقل آنهایی که 7-Zip بر روی آنها نصب شده باشد) همخوانی دارد.
رمزگذاری نام فایل: گاهی اوقات حتی رمز گذاری نام فایل ها نیز به اندازه رمزگذاری محتوی فایل در داخل آرشیو اهمیت دارد. اگر نیازمند آن هستید که نام فایل های داخل آرشیو خود را نیز رمزگذاری کنید در این پنجره، از قسمت Archive Format فرمت 7z را برگزینید:
برای نمونه تجربی، چنانچه بخواهید یک فایل exe را از طریق جی میل برای یکی از دوستان خود بفرستید، گوگل بنا به سیاستهای امنیتی خود مانع این کار خواهد شد، و در اینجا zip کردن فایل نیز کمکی نمیکند، تنها راه ممکن، 7z کردن یا رمزگذاری نام فایل exe است تا گوگل نتواند تشخیص دهد که فایل داخل آرشیو از چه نوعی است.
اما از سویی این میتواند یک مشکل هم باشد، زیرا دوست شما نیز نیازمند نصب 7-Zip بر روی سیستم خود است که البته با توجه به رایگان و کم حجم بودن نرم افزار، مشکل چندان بزرگی هم نیست. اما راه حل دیگر این مسئله این است که یک آرشیو از نوع Self-Extract یا همان SFX ایجاد کنید. این کار با انتخاب همین گزینه در ذیل قسمت Option امکان پذیر است:
همچنین اگر از فرمت 7z استفاده کنید، متوجه میشوید که گزینه Encrypt file names فعال میشود:
آرشیوهای نوع Self-Extracting
آرشیوهای Self-Extracting هیچ چیز نیستند جز فایلهای zip با پسوند exe. اجرا کردن این فایل exe منجر به باز کردن خودکار محتوی فایل آرشیو خواهد شد:
دو امتیاز بزرگ برای فایلهای نوع Self-Extract وجود دارد. اول اینکه، میتوانید به وسیله انتخاب فرمت 7z اقدام به رمزگذاری نام فایلهای داخل آرشیو کنید و دوم آنکه شخصی که فایل را دریافت میکند، نیازی به برنامه ثالث برای باز کردن آن ندارد.
اما ممکن است شخصی که این فایل را دریافت میکند، با توجه به پسوند آن، از باز کردن آن ابا داشته باشد، زیرا یک ایمیل محتوی فایل exe همیشه یک ایمیل مشکوک است.
تکه کردن فایلها
فرض کنید قرار است فایلی به حجم 1GB را بر روی CD کپی کنید. در حالی که CD ظرفیت بیش از 700MB را ندارد نیازمند دو CD هستید، اما چگونه باید فایل مورد نظر را دو قسمت کنید؟
این اقدام به سادگی با 7-Zip امکان پذیر است. کافی است در پنجره این برنامه از قسمت Split to volumes حجم مورد نظر برای تکه تکه شدن فایل – برای مثال تقسیم فایل به دو قسمت 500MB – را وارد کرده یا از گزینه های موجود حجم مورد نظر خود را انتخاب کنید:
توجه داشته باشید که اگر گزینه Self-Extract انتخاب شده باشد، قادر به تکه کردن فایل نخواهد بود. اما رمزگذاری و تکه کردن همزمان فایل امکان پذیر است.
نکته مهم اینکه، اگر اقدام به تکه کردن فایل کنید، دریافت کنده فایل نیاز به نصب 7-Zip یا نرم افزاری دیگر برای سر هم کردن مجدد فایل خواهد بود. برای سر هم کردن مجدد نیز کافی است تمامی قسمتهای فایل در کنار هم قرار بگیرد و با اجرای اولین قسمت از فایل، تمامی قسمتها مجددا به یکدیگر میچسبند و محتوی فایل را برای شما استخراج میکنند.
فشرده سازی بهتر
یکی دیگر از دلایلی که باید از نرم افزار ثالثی مانند 7-Zip به جای ابزار ذاتی سیستم عامل استفاده کنید این است که این نرم افزارهای ثالث به شما امکان فشرده سازی بهتر فایلها را میدهند:
در سطوح فشرده سازی هرچه به سمت سطوحی بالاتر از Normal بروید – Maximum و Ultra – حجم فایل فشرده شده کمتر ولی زمان فشرده سازی بیشتر خواهد شد. البته در خصوص فایلهای کم حجم اساسا سطوح مختلف چندان تفاوتی در حجم فایل نهایی ندارند، اما در فایلهای حجیم تر این موضوع بیشتر به چشم می اید.
در نهایت اینکه آشنایی و درک امکانات فایلهای Zip این امکان را به کاربران میدهد که به شکل حرفه ای تری با این فایلها برخورد کنند و از این امکانات در راستای مقاصد خود استفاده کنند. برای مثال با استفاده از فایلهای آرشیو و نرم افزاری مانند 7-Zip شاید نیاز بسیاری از کاربران برای استفاده از نرم افزارهای رمز گذاری فایل و پوشه از بین برود.
