«هر مؤمني در شرق يا غرب جهان ديده از جهان بر گيرد به روح او ندا مي رسد كه به وادي السلام ملحق شو» و بدين منظور فرشته اي است به نام «مَلَك نقّاله» كه ارواح مؤمنان را از سرتاسر جهان به اين گورستان مي آورد.
به گزارش پايگاه اطلاعرساني حج، «كربلا؛ عاشقانه اي ابدي» شرح سفري از رئوف پيشدار، خبرنگار اعزامي پايگاه اطلاع رساني حج به كربلاي معلي است كه در روزهاي منتهي به اربعين سال ۱۳۹۰، و چند روز پس از آن در يك سفر يك ماه، توفيق نخستين زيارت عتبات عاليات درعراق را مييابد؛ اين سفرنامه زيبا در شمارههاي مختلف تدوين شده كه خوانندگان محترم را به پيگيري آن دعوت ميكنيم.
دربازگشت به هتل از بازاري در كنار حرم مطهر مي گذرم. معماري و نوع بناهاي آن نشان مي دهدكه بايد خيلي قديمي باشد. در جستجوي تاريخ بناي اين بازار از جمله به اين عبارت مي رسم كه "بازار نجف بيش از يك هزار سال قدمت دارد."
دراين بازار تا آنجايي كه فرصت ديدن است، همه چيز به فروش مي رسد. مغازه هايي كه به حرم نزديكترند بيشتر مواد غذايي و آشاميدني مي فروشند كه احتمالا بيشتر مورد احتياج زائران است.
به هتل كه باز مي گردم حاج آقاي كريمي را آماده حركت مي بينم.
- گفتند كه امروز هم در نجف بمانيد و فردا اگر دوست داشتيد برويد كربلا!
بهتر از اين نمي شود. دعايم به همين زودي مقبول افتاد.
حاج آقاي كريمي مي پرسد كه آيا دوست دارم نقاط ديدني نجف را ببينم؟ و تاكيد مي كند كه البته با اين وقتي كه ما داريم حداقل به ديدن مهم ترها مي رويم. قبل از آن به جلسه روحانيون كاروانهاي زيارتي ايراني مي رويم كه در سفر به نجف در جلسات توجيهي خاص خود كه از سوي بعثه مقام معظم رهبري برگزار مي شود، شركت مي كنند تا فعاليت هاي خود را در همه زمينه ها هماهنگ به پيش ببرند.
مناطق ديدني و زيارتي شهر نجف اشرف
قبرستان وادي السّلام: اين قبرستان يكي از مقدسترين گورستانهاي مسلمانان و شيعيان است و در روايات آمده: «هر مؤمني در شرق يا غرب جهان ديده از جهان بر گيرد به روح او ندا مي رسد كه به وادي السلام ملحق شو» و بدين منظور فرشته اي است به نام «مَلَك نقّاله» كه ارواح مؤمنان را از سرتاسر جهان به اين گورستان مي آورد.
مقام حضرت حجّت (عجّ):اين مقام در گورستان وادي السّلام قرار دارد و جايگاه مقدسي است كه به حضرت نسبت داده مي شود. از اين رو مردم به زيارت و نمازگزاردن در آن مي پردازند.
آرامگاه حضرت هود و حضرت صالح(عليهما السلام): اين آرامگاه در بخش آغازين گورستان وادي السلام واقع شده است. بنابر روايات اين دو پيامبر در اين سرزمين مدفون اند.
مقام حضرت زين العابدين(عليه السلام):بنا به گفته روايات، جايگاهي است كه امام سجّاد(عليه السلام) هنگام زيارت قبر جدّ خود، در آنجا به نماز ايستاده است، و اين مقام در مغرب شهر نجف واقع است.
صافي صفا: مسجدي است كه گفته مي شود امير مؤمنان امام علي(عليه السلام) در آنجا نمازگزارده و در گوشه اي از آن مدفن يكي از ياران حضرت قرار دارد.
مسجد حنّانه: اين مسجد در محله اي بدين نام، در ميانه بزرگراه نجف ـ كوفه قرار دارد، و جايي است كه بنا بر گفته روايات، هنگامي كه سر امام حسين(عليه السلام) در آن قرار داده شده، به ناله پرداخته و يا تعظيم كرده است؛ از اين رو به حَنّانه مشهور است.
آرامگاه كُميل بن زياد نَخَعي: اين آرامگاه در ميان بزرگراه نجف ـ كوفه قرار گرفته و داراي صحن وسيع و گنبد بزرگي است. كميل از ياران باوفاي حضرت علي(عليه السلام) بود و دعاي كميل كه حضرت آن را به وي آموخت، مشهور است.
آرامگاه شيخ طوسي: او كه يكي از مشاهير فقهاي اماميه و مؤسس حوزه علميه نجف است، در سال 460 هجري قمري وفات يافت و در خانه خود مدفون گرديد، اين مكان پس از مدتي تبديل به مسجدي شد كه طي ده قرن گذشته يكي از مراكز تدريس حوزه نجف شمرده مي شود. امروزه اين مسجد به نام «جامع الشيخ الطوسي» در شمال حرم مطهر و به فاصله كوتاهي از آن قرار دارد و نيز در گوشه اي از اين مسجد آرامگاه علاّمه آيت الله سيد محمد مهدي بحر العلوم قرار گرفته كه از مشاهيرعلماي اماميه و متوفاي 1212 هجري قمري است.
علماي مدفون در نجف
همانطور كه پيشتر گذشت، نجف آرامگاه جمع بسياري از عالمان بزرگ است كه برخي از آنان عبارتند از:
* علامه حلّي، در اتاقي كه در راهروي جنب گلدسته شمالي قرار دارد، مدفون است.
گفتني است كه قبر حاج آقا مصطفي خميني(رحمه الله) در همين مقبره قرار دارد.
* مقدس اردبيلي، در اتاقي كه در ايوان طلا و جنب گلدسته جنوبي واقع شده، مدفون است.
* سيد محمد كاظم يزدي، قبر او در مقبره بزرگي است كه در سمت شمال صحن مطهر قرار دارد.
* شيخ مرتضي انصاري، قبر وي درون اتاقي است كه در سمت غرب راهرو و دالان باب القبله قرار دارد.
* ميرزاي نائيني، مدفون در دومين مقبره پيش از زاويه جنوبي است.
* آخوندخراساني، در مقبره جنوبي واقع در دالان باب الذهب قراردارد. درنزديك اومدفن فقيه مشهور ميرزا حبيب الله رشتي وسيد ابوالحسن اصفهاني واقع است.
* آيت الله بهبهاني، وي از رهبران مشروطيت بود كه به دست مخالفان و عوامل بيگانه ترور شد. قبر او در دوّمين مقبره پس از دروازه باب السوق، به سمت شمال قرار گرفته است.
* علاوه بر اين بزرگان، كه داراي مقابر مشهوري هستند، در صحن و حجره هاي اطراف آن نيز گروه زيادي از شخصيتهاي ديني مدفون اند كه برخي از آنان عبارتند از آيات عظام: سيد محمد سعيد حبوبي، شربياني، شيخ محمد حسن آشتياني، سيد ابوالقاسم خويي، سيد محمود شاهرودي، حاج آقا حسين قمي، شيخ الشريعه اصفهاني، سيد عبدالحسين شرف الدين. آقا ضياءالدين عراقي، شيخ محمد حسين غروي اصفهاني، حاج محمد حسين امين الضرب و جز اينها.
مساجد مشهور نجف
مسجد شيخ طوسي، كه دركنار مقبره ايشان واقع است وهمچنان محل تدريس اساتيد حوزه نجف مي باشد.
مسجد شيخ انصاري، مشهور به مسجد تركها كه امام خميني(ره) در آن به اقامه نماز جماعت وتدريس مي پرداخت.
مسجد هندي، كه از مساجد بزرگ و مشهور نجف و يكي از مراكز تدريس در حوزه علميه نجف و در كنار آن كتابخانه آيت الله حكيم و آرامگاه او قرار دارد.
مسجد خضراء، از مساجد مشهور نجف است كه سالها محل تدريس در حوزه علميه نجف بشمار مي رفت.
مسجد جواهري، كه به علت دفن مرحوم صاحب جواهر(رحمه الله) در آن، بدين نام مشهور است.
مدارس ديني نجف
از آنجا كه شهر نجف از ده قرن پيش تا كنون، بزرگترين حوزه ديني بوده است، مدارس بسياري در آن به هدف سكونت و تدريس طلاّب ساخته شده كه مشهورترين آنها عبارتند از: مدرسه قوام، مدرسه آخوند، مدرسه سيد يزدي، مدرسه قزويني، مدرسه سليميه، مدرسه جامعة النجف الدينيّة، مدرسه بخارائي، مدرسه صدر اعظم، مدرسه بادكوبي، مدرسه مهديّه، مدرسه آية الله بروجردي، مدرسه ايرواني، مدرسه معتمد، مدرسه هندي، مدرسه شربياني، مدرسه خليلي، و مدرسه يزدي.
كتابخانه هاي نجف
نجف شهري حوزوي و مركز علم و عالمان بوده و هست و از اين رو داراي كتابخانه هاي بسيار است كه معمولا در هر مدرسه كتابخانه اي وجود دارد، ليكن تعدادي از آنها مهمتر هستند كه عبارتند از:
* كتابخانه حيدريه، كه تاريخ آن به قرن چهارم هجري وبه دوره آل بويه مي رسد وداراي نسخه هاي بسيار نفيس است، امروزه در يكي از حجرات صحن مي باشد.
* كتابخانه امير المؤمنين، كه از سوي مرحوم علاّمه اميني (صاحب الغدير) در محلّه حويش ساخته شد و آرامگاه آن مرحوم نيز در جوار آن است.
* كتابخانه آيت الله حكيم، كه در مجاورت مسجد هندي است. آرامگاه آن مرحوم در گوشه اي از مسجد قرار دارد.