گیاهان مفید در سرماخوردگی و آنفلوانزا

دکتر محمد حسین صالحی سورمقی، دکترای تخصصی فارماکوگنوزی در خصوص گیاهانی که برای تسکین، کاهش و یا درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا مفید هستند، می گوید:

زنجفیل یا زنجبیل قسمت زیرزمینی(ریزوم) گیاهی با نام علمی Zingiber officinalis و با نام عمومی Ginger است که از زمان باستان به عنوان دارو و غذا مورد استفاده بوده است.

زنجفیل دارای طبیعت بسیار گرم بوده و به عنوان فرآورده ای گیاهی، محرک و معرق می باشد.

این خواص به همراه اثرات خوب ضد میکروب و ضد درد آن، باعث شده که در تسکین و درمان سرماخوردگی بسیار مفید باشد.

زنجفیل دارای خواص دیگری از جمله ضد تهوع و استفراغ در موارد حاملگی، ماشینی شدن و شیمی درمانی است و دارای اثر کاهش تورم مفاصل در آرتروز و دردهای دست، پا، کمر و گردن می باشد.

زنجفیل هم چنین دارای خاصیت ضد آلزایمر و کاهش غلظت خون است. این خواص باعث شده اند تا صنایع داروسازی زیادی فرآورده های متنوعی از آن را به بازار عرضه کنند.

جدیدا قطره ای از زنجفیل به نام آرومین(Arheumin) در ایران تولید شده که در آینده نزدیک در داروخانه ها توزیع می گردد و بدون نسخه در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد.

نعناع نیز گیاهی خوراکی و دارویی با نام علمی Menttha piperita است که در ایران به نام نعناع فلفلی مشهور است. این گونه نعناع در جهان به نام(mint) و یا(Pepper mint) نامیده می شود.

اسانس نعناع دارای خاصیت ضد میکروب قوی، ضد درد، ضد احتقان(گرفتگی بینی)، هضم کننده ی غذا، آرام بخش، ضد تهوع، ضد نفخ و اسپاسم می باشد.

از نعناع دو نوع فرآورده در بازار دنیا وجود دارد؛ نوعی که به صورت خوراکی مصرف می شود و دارای خاصیت ضد نفخ، درد و اسپاسم است و دوم، فرآورده های موضعی که به صورت لوسیون های پوستی و تنفسی می باشند.

از فرآورده های موضعی موجود در بازار قطره منتول(Menthol) می باشد که در داروخانه ها، بدون نسخه عرضه می شود و برای عوارض سرماخوردگی بسیار اثربخش است.

موارد استفاده ی منتول که از اسانس نعناع تهیه شده است در سردرد، دردهای اسکلتی، سرفه، گرفتگی بینی، کوفتگی و دردهای حاصل از سرماخوردگی و تنگی نفس حاصل از آسم و یا حساسیت ها می باشد.

این محصول می تواند به شکل بخور برای فضاهای بسته با دستگاه بخور و یا بدون وجود دستگاه مورد استفاده قرار گیرد که در این حالت گذشته از ضدعفونی کردن محیط، برای برطرف نمودن عوارض سرماخوردگی در محیط های جمعی بسیار مفید است.

وی ادامه داد:

آویشن گیاهی با نام علمی Thymus vulgaris می باشد که در جهان به نام Thyme مشهور است. این گونه گیاه در ایران به نام آویشن باغی مشهور است.

آویشن به علت وجود اسانس، حاوی ترکیبات فنلی با خاصیت بسیار قوی ضد میکروب به خصوص میکروب های تنفسی می باشد.

آویشن از قدیم به عنوان دارویی برای تسکین و درمان علایم و عوارض سرماخوردگی مصرف می شده و در سال های اخیر به شکل شربت آویش مصرف می شود.

از طرفی، عسل دارای خاصیت ضد سرفه و خلط آور خوبی بوده و برای رفع گرفتگی صدا بسیار مفید است. تحقیقات نشان داده اند که مخلوط آویشن و عسل، اثرات یکدیگر را تقویت می کنند و به همین دلیل جدیداً شربتی از مخلوط این دو در ایران تولید شده و به نام هانی تیم (honeythyme) نامگذاری شده است. این شربت دارای خاصیت خلط آور، ضد سرفه و رفع گرفتگی صدا می باشد. توزیع این شربت از آینده نزدیک در داروخانه ها شروع خواهد شد.

دکتر صالحی افزود:

شلغم گیاهی است با نام علمی Brassica napus و نام عمومی turnip از خانواده شب بو. قسمت مورد استفاده ی شلغم، ریشه ی متورم آن است که در ایران به نام شلغم مشهور می باشد.

این گیاه دارای واریته های مختلف است که واریته Esculentha از آن، خوراکی می باشد.

شلغم دارای خواص فراوانی از جمله مُدر بودن، حل کننده ی بعضی سنگ های ادراری، ضد التهاب مثانه و ضد نقرس می باشد.

بعضی از گیاهان خانواده ی شب بو و از جمله شلغم دارای ترکیبات گوگردی هستند و به همین دلیل دارای خاصیت ضد میکروب و ویروس می باشند، لذا پختن شلغم در مناطق سربسته باعث تبخیر مواد گوگردی آن و در نتیجه کاهش میکروارگانیزم های سرماخوردگی و آنفلوانزا می شود.

ضمن این که مصرف خوراکی آن در زمستان می تواند در جلوگیری و درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا موثر باشد.

همچنین می توان از شلغم محصولی تهیه نمود که به عنوان ضد سرفه و خلط آور مفید باشد برای این کار شلغم را رنده می کنند و با هم وزنش عسل، در ظرفی ریخته و می پزند. از این مخلوط می توان روزی چندین نوبت و هر نوبت یک قاشق غذاخوری مصرف نمود. این مخلوط برای کودکان نیز مفید می باشد.