باغ گیاه شناسی ملی ایران در سال ۱۳۴۷ با مساحتی حدود ۱۴۵ هکتار در اراضی چیتگر واقع در حاشیه اتوبان تهران-کرج (پیکانشهر) احداث گردید. این باغ که یکی از بزرگ ترین باغ‌های گیاهشناسی جهان محسوب می شود، آب و هوایی نیمه خشک دارد و میزان بارندگی متوسط سالیانه آن حدود ۲۴۰ میلی متر است.
هدف از احداث باغ گیاه شناسی، ایجاد مجموعه ای از گیاهان بومی و غیر بومی در فضای باز یا در گلخانه ها است. باغ گیاه شناسی نقش مهمی در زمینه تحقیقات علوم گیاهی و باغبانی، آموزش عمومی و آشنا ساختن مردم با اهمیت و تنوع گیاهان و لزوم حفاظت از آنها را بر عهده دارد.
همچنین باغ گیاه شناسی به عنوان ذخیره ژنتیکی گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار می گیرد. با بهره گیری از روش های مختلف علمی، امکان شناخت گونه‌های گیاهی کشور فراهم گشته و محدوده پراکنش آنها تعیین می‌گردد. تحقیق در زمینه روش های تکثیر و پرورش گونه‌های با ارزش از نظر حفاظتی و اقتصادی از موضوعات دیگری است که در باغ های گیاهشناسی به آن پرداخته می شود.
باغ گیاه شناسی ملی ایران شامل ۳۰۰۰ گونه از انواع گیاهان درختچه‌ای، بوته‌ای و درختی است. این موزه زنده از رویشگاه‌های گوناگون ایران نظیر کوهستانی البرز و زاگرس ، جنگلی خزری و بیابان ها و همچنین رویشگاه های مهم جهان نظیر اروپا، آمریکا، آسیا (هیمالیا، چین و ژاپن) تشکیل شده است. علاوه بر آن در این باغ قطعات تخصصی نظیر گیاهان دارویی و صنعتی، آربراتوم، گیاهان پیاز دار ایران و باغ میوه ایرانی و همچنین قطعات آموزشی – نمایشی شامل باغ های سنگی و صخره‌ای، باغ های نمایشی، آبشار ها و دریاچه‌ها وجود دارد.
در باغ گیاه شناسی ملی ایران یک هرباریوم بزرگ یا گنجینه گیاهان، متشکل از نمونه های گیاهان خشک شده جهت پژوهشگران گیاهشناسی طبقه بندی و نگهداری می‌شود. این مجموعه در حقیقت، موزه نباتات خشک است که در حال حاضر با داشتن ۲۴۷ هزار نمونه گیاهی یکی از معتبرترین هرباریوم های منطقه خاورمیانه و بزرگ ترین و مجهزترین آنها در کشور است. علاوه براین ،تعداد زیادی نمونه گیاهی از سایر کشورهای دنیا از طریق مبادله در باغ هرباریوم ملی ایران نگهداری می شود.
باغ گیاه شناسی ملی ایران شامل بخش های مختلف ۱-باغ صخره ای ۲-گیاهان دارویی ۳-پوشش گیاهی قاره آمریکا ۴-آربراتوم ۵-باغ سیستماتیک ۶-ناحیه ایران و تورانی ۷-ناحیه زاگرس ۸-ناحیه البرز ۸-رویشگاه هیمالیا ۹-حوزه خزر ۱۰-قطعات نمایشی ۱۱- رویشگاه آذربایجان و قفقاز ۱۲-پوشش گیاهی قاره اروپا ۱۳-باغ چین و ژاپن ۱۴-جنگل تفریحی ۱۵-فضای سبز محوطه اداری ۱۶-گلخانه ها و نهالستان ۱۷-باغ میوه ۱۸-نهالستان می باشد.
برای آشنایی بیشتر با بخش ها و گونه های مختلف موجود در باغ گیاهشناسی ملی ایران به سایت موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور به آدرس اینترنتی زیر مراجعه نمایید.
http://www.rifr-ac.ir/Gardens/gardenindex.htm
باغ گیاهشناسی ملی ایران روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۸ صبح الی ۱۵ بعد از ظهر پذیرای شما علاقمندان می باشد.
هزینه بلیط مجموعه برای عموم مردم ۱۵۰۰۰ تومان و برای دانش آموزان با ۹۰ درصد تخفیف، دانشجویان و کارشناسان ۸۰ درصد و کارمندان دولت با ۵۰ درصد تخفیف در نظر گرفته شده است.
آدرس مجموعه: اتوبان تهران _ کرج، خروجی پیکانشهر، آزادشهر، بیست متری سرو آزاد، بلوار باغ گیاهشناسی ملی ایران. تلفن تماس: ۰۲۱۴۴۵۸۰۲۸۲-۵
مسیرهای دسترسی به باغ گیاهشناسی ملی ایران از طریق مترو، ایستگاه متروی ایران خودرو و ایستگاه متروی وردآورد می باشد.
لازم به ذکر است بازدید از باغ گیاه شناسی ملی ایران نیاز به اخذ مجوز از موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور دارد که باید با هماهنگی قبلی تهیه شود.
برای هماهنگی می توانید با شماره تلفن: ۴۴۵۸۰۲۹۷ روابط عمومی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور تماس حاصل نمایید و جهت برنامه ریزی با آدرس project@tebyan.com مکاتبه نمایید.
