گرچه جابر بن عبدالله انصاری پیش از اربعین سیدالشهداء در سال 61 هجری نیز فردی پر آوازه و شناخته شده بود اما زیارت او در اربعین سیدالشهداء او را در نزد شیعیان با نام اربعین پیوند جاودانه داد برای آشنائی با این شخصیت جلیل القدر واهل ولایت قلم را به دست حاج شیخ عباس قمی نویسنده کتاب منتهی الآمال می سپاریم:
جابر بنِ عبدِالله بن عمرو بن حرام الانصارى، صحابى جليل القدر و از اصحاب بدر است. روايات بسيار در مدح او رسيده و او است كه سلام حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم را به حضرت امام باقر عليه السلام رسانيده و او اول كسى است كه زيارت كرده حضرت امام حسين عليه السلام را در روز اربعين و اوست كه لوح آسمانى را كه در اوست نص خدا بر ائمه هدى عليهماالسلام در نزد حضرت فاطمه صلوات الله عليها زيارت كرده و از آن نسخه برداشته.
از «كشف الغمه» نقل است كه حضرت امام زين العابدين عليه السلام با پسرش امام محمدباقر عليه السلام به ديدن جابر تشريف بردند و حضرت باقر در آن وقت ، كودكى بود پس حضرت سجاد عليه السلام به پسرش فرمود كه ببوس سر عمويت را، حضرت باقر عليه السلام نزديك جابر شد و سر او را بوسيد، جابر در آن وقت چشمانش نابينا بود عرض كرد كه كى بود اين؟ حضرت فرمود كه پسرم محمد است.
پس جابر آن حضرت را به خود چسبانيد و گفت: يا محمد! محمد رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم تو را سلام مى‌رساند. و از روايت (اختصاص) منقول است كه جابر از حضرت باقر عليه السلام درخواست كرد كه ضامن شود شفاعت او را در قيامت، حضرت قبول فرمود.1 و اين جابر در بسيارى از غزوات پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم بود و در غزوه صفين با امیرالمومنین عليه السلام همراه بود و در اعتصام به حبل الله المتين و متابعت اميرالمؤمنين عليه السلام فروگذار نكرد و پيوسته مردم را به دوستى اميرالمؤمنين عليه السلام تحريص مى‌نمود و مكرر در كوچه‌هاى مدينه و مجالس مردم عبور مى‌كرد و مى‌گفت: علِىُّ خيرُالْبشر فمنْ اَبى فقد كفر2 و هم مى‌فرمود: معاشر اصحاب، تأديب كنيد اولاد خود را به دوستى على عليه السلام، پس هر كه اباء كرد از دوستى او ببينيد مادرش چه كرده.
محبت شه مردان مَجُو زبى پدرى × كه دست غير گرفته است پاى مادر او.3
در سنه 78 وفات كرد و در آن وقت چشمان او نابينا شده بود و زياده از نود سال عمر كرده بود و او آخر كسى است از صحابه كه در مدينه وفات كرد و پدرش عبدالله انصارى از نُقَباء حاضرين بَدْر و اُحُد است و در اُحُد شهيد شد و او را با شوهرخواهرش عمرو بن الجموح در يك قبر دفن كردند و قصه شكافتن قبر او با قبور شهداء اُحُد در زمان معاويه براى جارى كردن آب معروف است.
1. اختصاص، ص 62.
2. فردوس الاخبار، 3/62، حديقة الشيعه، 1/316، چاپ انصاريان.
3. كاشف الحق، اردستانى، ص 266 (نسخه خطى كتابخانه مدرسه حجتيه قم).
منابع:
حاج شیخ عباس قمی, منتهی الآمال قسمت اول، باب اول: در تاريخ حضرت خاتم الانبياء گرفته شده از: سایت موسسه اهل البیت
