احکام مسافرت،مسافت و وقت

میزان و مقدار مسافت شرعی:

  امام، خامنه ای، فاضل، صافی 45 کیلومتر ** نوری خوئی، تبریزی، سیستانی و وحید:   44 کیلومتر **مکارم شیرازی:   43 کیلومتر**شبیری زنجانی:   40 کیلومتر**   بهجت:   در حد ذراع به سانتیمتر اختلاف است، اگر ذراع را 47 سانتیمتر حساب کنیم تقریبا 45 کیلومتر میشود و اگر 46 سانتیمتر حساب کنیم تقریبا 44 کیلومتر میشود و اگر 45 سانتیمتر حساب کنیم تقریبا 43 کیلومتر و دویست متر میشود. ولی این اختلاف ضرری ندارد چون حد مسافت معتبره در شرع باید متیقن باشد و در غیر صورت یقین، استصحاب عدم دارد. (یعنی در صورت شک در مسافت شرعی، حکم عدم تحقق مسافت شرعی را باید جاری کرد(

حد ترخص

حدود یک کیلومترونیمی هرشهروروستااست.

قصد ده روز:

تعریف قصد ده روز:

 برای قصد ده روز بایداطمینان داشته باشید که  ده روز یا بیشتر در یک مکان می مانید در غیر اینصورت قصد محقق نمی شود.

تحقق قصد ده روز:

 درجایی که سفرمی کنید اگرقصد داریدده روزیابیشتر بمانید بعدازخواندن یک نماز 4رکعتی تازمانی که درآنجاهستیدنمازکامل وروزه صحیح است واگر کمتراز ده روز می مانید یا مرددهستیدچند روز می مانیدولوبیشتر از ده روز شود نماز شکسته وروزه باطل است

شکستن قصد ده روز:

  اگر از ابتدا میدانسته اید  که ده روز می مانید و قصد ده روز کردید و اتفاقا در بین ده روز برای کاری مجبور به شکستن قصد شدید نماز و روزه های سابق شما صحیح و تا زمانی هم که در آنجا هستید نماز و روزه های شما کامل خواهد بود.

قصد ده روز باتردید:  

دروطن جدید درصوتیکه نمی دانید 10 روز می مانید نماز شما شکسته است اگر چه تا30 روز با شک وتردید بمانید ولی اگر شک شماهمچنان ادامه داشته باشداز 31 به بعد کامل است

مسافرت رفتن به اطراف مکانی که قصد کرده .

رهبر: اگرازابتداقصدداشتیدکه هرروزبین دومکان ترددداشته باشیدقصدشمامحقق نشده است ونمازتان شکسته وروزه باطل است 2-اگرازابتداقصدداشتیدهرروزبین دو مکان رفت وآمد کنیدددرتمام ده روزاول فقط 7ساعت می توانیدازروستاخارج شوید3-اگرازابتدا قصدنداشتیدازمحل قصدخارج شویدبعدازخواندن یک نماز4رکعتی اگرهرروز به اطراف تا کمترازمسافت شرعی (22ونیم کیلومتر)برویداشکال ندارد.مکارم: سلام اگرازابتدا قصد نداشته ایدكه به اطراف محل قصد برویدبعد از خواندن یک نماز 4رکعتی هرروز می توانید تا کمتراز مسافت شرعی(21/5کیلومتر)برویدو نمازرا در آنجاکامل بخوانیدو روزه صحیح است.ولی اگرازابتدا قصد داشته اید كه به اطراف بروید هر روز به مقدار 2 ساعت تا کمتر از مسافت شرعی می توانید بروید.

نماز و روزه  مسافر

مکارم:   نماز مسافر به سه صورت تمام است: 1- مدت دو ماه هر ماهی 12 روز در رفت و آمد باشید سفر اول بنابراحتیاط واجب جمع ازسفر دوم نماز  تمام است 2- مدت چهل و پنج روز شنبه رفته و پنج شنبه برگردید نماز و روزه شما تمام است 3- مدت یک ماه هر چند بدون جمعه ها رفت و آمد کنید از سفر اول نماز تمام است.

رهبر:اگرهفته ای یکبار یا حداقل هر ده روز یک مسافرت برای شغل وکاریا ماموریت باشد وحداقل دوماه ادامه دارد درسفر اول ودوم نماز شکسته واز  سفر سوم به بعد و دربین راه ومحل کارنمازوروزه تمام است. دانشجو رهبری: سلام در صورتی که شما دانشجوی بورسیه نیستید و حداقل به مدت دو ماه هر کمتر از ده روز یک سفر برای تحصیل دارید طبق نظر مقام معظم رهبری بنابراحتیاط واجب باید جمع بخوانید(نماز را هم شکسته و کامل بخوانید و روزه رانیز بگیریدوبعدا قضا کنید)ولی مقلدین رهبری می توانند در این مسئله به مجتهداعلم بعدی که نماز دانشجورا تمام و روزه را صحیح می داند رجوع کنند.   سرباز رهبری:   سربازانی که درحال آموزش هستنددرصورتی که نتوانند قصد ده روز کنند نماز آنها شکسته است اما سربازی که مشغول سربازی شده است درصورتی که  هرکمترازده روز یک سفرداشته باشد وحداقل دوالی سه ماه طول بکشد نماز اواز سفر سوم   در محل خدمت و بین راه تمام است و روزه آنها نیز صحیح است.

بهجت:  سلام اگرهفته ای یکباریاحداقل هرنه روز یک مسافرت برای شغل وکاریاتحصیل یا ماموریت باشد وحداقل دوماه ادامه دارد درسفر اول  به بعد و دربین راه ومحل تحصیل ومحل کارنمازوروزه تمام است.

فاضل:  در صورتی که به مدت یک ماه هر کمتر از ده روز یک سفر داشته باشید غیر از سفر اول نماز و روزه شما تمام است(لازم نیست این سفرها برای شغل باشد می تواند این سفرها برای شغل یا غیر شغل یا ترکیب هر دو باشد) ودر غیر این صورت فقط با قصد ده روز می توانید نمازتان را کامل بخوانیدو روزه بگیرید.

صافی:  اگر کسی حداقل  به مدت سه ماه پی درپی هر کمتر از ده روز یک سفر شغلی داشته باشد نماز و روزه او بعد از سفر دوم تمام است(دانشجو در نماز و روزه همین حکم را دارد)

نوری:  اگر مدت سه ماه هر کمتر از ده روز یک سفر داشته باشید بعد از سفر اول نماز شما تمام است

شبیری زنجانی:  در صورتی که عرفاً  شما را کثیرالسفر بدانند نماز و روزه شما تمام است

سیستانی:   در صورتی که در یک سال به مدت شش ما ه هر ماهی ده روز در سفر باشید یا به مدت سه ماه در چند سال هر ماهی ده روز در رفت و آمد باشید نماز و روزه شما تمام است(لازم نیست این سفرها سفر شغلی باشد بلکه سفرهای ترکیب از شغل و غیر شغل باشد نماز و روزه تمام است)

وحید:   اگر درهفته چهارروز به مدت دوماه ویا درطول ماه به مقدار 15روزبه مدت حداقل دوماه در رفت وآمد باشد نماز کامل وروزه صحیح است والا اگر درطول هفته یک روز می رود نماز شکسته است وروزه باطل واگر بیش از یک روز دررفت وآمد باشید مثلا دوروز یا سه روز ویا دربعضی از هفته هادو روزیا سه روز باشدنمازرا هم کامل وهم شکسته بخوانیدوروزه رابگیریدوقضا نمایید

جوادی آملی: اگر در هفته چهار روز در سفر باشد کثیر السفر حساب می شود و نمازش تمام است و اگر کمتر از چهار روز در سفر باشد نمازش شکسته است.

اعراض از وطن:

نماز و روزه انسانی که از وطن خود خارج شده در صورتی که قصد برگشت برای زندگی ندارد شکسته است مگر قصد ده روز کند اما اگر قصد برگشت برای زندگی دارد نماز و روزه او تمام است

مشهور مراجع :   سلام اگراز زادگاه خود اعراض(=تصمیم به برگشت برای زندگی نداشته باشید) نکرده ایدنمازتان درآنجا کامل است و می توانیددرآنجا روزه بگیرید ولی اگرقصد برگشت برای زندگی کردن درزادگاهتان را نداشته باشید نماز شما درکمترازده روزدرآنجا شکسته است و روزه نیز نمی توانید بگیرید.

مکارم:   سلام درصورتیکه قصد برگشت برای زندگی ندارید یا تصمیم داریدکه تاپنج سال به وطن پدری برای زندگی نروید ویااینکه تا الان 5سال است که به وطن برنگشته وهمچنین درسال حداقل90 روزبه وطن سابق رفت وآمد ندارید باید نماز راشکسته بخوانید مگر اینکه ده روز یا بیشتر در آنجا بمانید.

سلام:بنظراکثرمراجع اگراز زادگاه خود اعراض(=تصمیم به برگشت برای زندگی نداشته باشید) نکرده ایدنمازتان درآنجا کامل است و می توانیددرآنجا روزه بگیرید امااگرمقلدآقای مکارم هستید ومدت  5 سال است از وطن پدری خارج شده وسالی 90 روزرفت وآمد نداشته اید دیگر وطن شما نیست ونمازدرآنجا شکسته وروزه صحیح نیست.

تعداد وطن:

 امام  زنجانی: داشتن بیش از دو وطن فعلی محل اشکال است. ** رهبری : انسان علاوه بر وطن اصلی میتواند 2وطن به عنوان وطن اتخاذی برای خود انتخاب کند که دارای دوشرط است 1-قصد دوام برای زندگی کردن 2-عرفأ به اندازه ای درآنجا زندگی کند که مردم اورااهل آن شهر بدانند** آقای مکارم : هرانسان میتواند علاوه بروطن اصلی دووطن اتخادی برای خود انتخاب کندبه شرط آنکه درهرسالی درهروطن اتخادی مدت 120 روز اقامت داشته باشد. ** خویی گلپایگانی بهجت تبریزی وحید سبحانی صافی نوری سیستانی : انسان علاوه بر وطن اصلی میتواند چندوطن به عنوان وطن اتخاذی برای خود انتخاب کند که دارای دوشرط است 1-قصد دوام برای زندگی کردن 2-عرفأ به اندازه ای درآنجا زندگی کند که مردم اورااهل آن شهر بدانند

وطن حکمی

  : امام گلپایگانی بهجت فاضل صافی نوری : جایی را که انسان به طور موقت در آن زندگی میکند حکم وطن را ندارد و فقط با قصد اقامه میتوان درآنجا نماز را کامل خواند. ** رهبری:  درصورتی که شخصی بخواهد درشهری غیرازوطن خود مدت 7الی8سال یابیشتراقامت داشته باشدهرچند قصد دائم بودن را نداشته باشد نمازش درآنجا تمام است وفرقی نداردکه برای زندگی، تحصیل ،کار درآنجا بماند** آقای سیستانی  : درصورتی که شخصی بخواهد درشهری غیرازوطن خود مدت دوسال وبیشتر  اقامت داشته باشدهرچند قصد دائم بودن را نداشته باشد نمازش درآنجا تمام است وفرقی نداردکه برای زندگی، تحصیل ،کار درآنجا بماند** آقای مکارم :  وطنی است که انسان قصد اقامت را ندارد اما اگر یکسال هرشب یا دوسال ماهی 12شب درآنجا بخوابد حکم وطن را پیدامیکند ونماز درآنجا کامل است غیرازسفراول که احتیاطأ جمع بخواند. ** تبریزی: اگربه عنوان مقرسکنا ویاعمل وبه مدت هشت سال یا بیشتر باشد نماز تمام است. ** زنجانی:   كسانى كه مانند اكثر طلّاب حوزه‌هاى علميه و دانشجويان مدّتى به كارى مانند تحصيل در جايى كه وطن آنها نيست اشتغال دارند و در آنجا عرفاً مسافر خوانده نمى‌شوند، در زمان آن كار آن جا در حكم وطن آنها مى‌باشد.

وطن اتخاذی:

 امام خویی تبریزی فاضل رهبری وحید سیستانی بهجت :  محلّي را كه انسان براي اقامت دائمی و زندگي خود اختيار كرده وطن اوست، چه در آنجا به دنيا آمده و وطن پدر ومادرش باشد، يا خودش آنجا را براي زندگي اختيار كرده باشدولی باید مدتی رادرآنجا بماند که عرفا بگویند آنجا وطن اوست. **  گلپایگانی زنجانی صافی نوری:  قصد دوام شرط نیست ولی مدت ماندنش را به مقدار مشخص محدود نکرده باشد. **  سبحانی مکارم:  قصد دوام شرط نیست و تعیین مدت در صورتی که طولانی باشد مانعی ندارد.

 شرایط تحقق وطن اصلی

:  امام خمینی  خویی گلپایگانی فاضل زنجانی صافی مکارم: جایی که شخص در آنجا متولد شده و وطن پدر و مادرش باشدو درآنجا رشد ونمو کرده باشد(حدود 4الی 5سال درآنجا باشد). **  رهبری :  نماز انسان در وطن اصلی (زادگاه) تمام است  شرایط تحقق زادگاه:  الف : درآنجا به دنیا آمده باشد  ب:درآنجا رشد ونمو کرده باشد(حدود 4الی 5سال درآنجا باشد) ج:درجایی که به دنیا آمده وطن اصلی پدرومادر یا وطن اتخاذی آنها باشد  د:شخص بعداز بالغ شدن از وطن اعراض نکرده باشد . **  سیستانی:  نماز انسان در وطن اصلی (زادگاه) تمام است  شرایط تحقق زادگاه:  الف : درآنجا به دنیا آمده باشدب :درجایی که به دنیا آمده وطن اصلی پدرومادر یا وطن اتخاذی آنها باشد ج:شخص بعداز بالغ شدن از وطن اعراض نکرده باشد.

وطن شرعی:

 خویی صافی:  اگر کسی در جایی ملک داشته باشد و با قصد توطن شش ماه در آنجا مانده باشد،تازمانی که ملک او باقی است باید نمازش را تمام بخواند،حتی اگر از آنجا اعراض کرده باشد .**  بقیه مراجع:  وطن شرعی معتبر نیست.

سلام چون نظرات مراجع در مورد این مسئله متفاوت است لطفا نام مرجع تقلید خودرا همراه کیفیت رفت و آمد به آنجاارسال کنید.

مرجع تقلید شما چه کسی است؟ چند سال است از وطن اصلی خارج شده اید؟ آیا بنا بر برگشت برای زندگی دارید؟ سالی چند روز به زادگاه رفت و آمد می کنید؟

احکام نماز وروزه کثیر السفر

توضيحات:
1. كثير السفر نمازش را مي بايست كامل بجا آورد و روزه واجب را بگيرد.
2. منظور از جمع آن است كه نمازهاي يوميه را يك مرتبه شكسته و يك مرتبه كامل بخواند.
3. هرگاه كثير السفر 10 روز در مكاني توقف نمايد، ديگر كثير السفر نمي باشد و بايد پس از شروع مجدّد به كار، به دستور مرجع خود عمل نمايد.
4. حضرت امام (ره) كثير السفر را منحصر در امثال رانندگان بياباني مي دانند و امثال كارمندان را مصداق كثير السفر نمي دانند.
5. مقام معظم رهبري دانشجويان و سربازان و آية الله تبريزي دانشجويان را مصداق كثير السفر نمي دانند.
6. بديهي است شرط اصلي كثير السفر بودن، خارج شدن از مسافت شرعي(4فرسخ) است. بنابراين منظور از رانندگان، كساني هستند كه خارج از مسافت شرعي(4فرسخ) رانندگي نمايند.

* و *** : كثير السفر در ماموريتهاي اتفاقي، شكسته بخواند.
** : كثير السفر در ماموريتهاي اتفاقي جمع بخواند.