معالجه غضب بعد از هيجان
براى معالجه غضب بعد از هيجان، قبل از هر چيز بايد متوجه باشد كه شيطان بر او مسلط شده است، لذا از اين ملعون رانده شده به خدا پناه ببرد و اگر ايستاده است بنشيند و اگر نشسته است بخوابد و با آب سرد غسل يا وضو انجام دهد.
نبى اكرم (صلىالله عليه و آله و سلم) مىفرمايد: هنگامى كه يكى از شما غضب مىكند وضو بگيرد و غسل كند. زيرا غضب از آتش است.
و در حديث است كه حضرت براى دفع غضب دستور به استعاذه فرمود.
راه ديگر، تفكر در احاديثى است كه در مدح كظم غيظ و عفو و بردبارى و تحمل وارد شده است.
خداوند تعالى در مقام مدح مىفرمايد: و الكاظمين الغيط و نبى گرامى اسلام (صلىالله عليه و آله و سلم) مىفرمايد: هركس غضبش را نگه دارد، خدا او را از عذابش حفظ مىكند. و هركس از خدا معذرت بخواهد، خدا عذرش را مىپذيرد و هركس زبانش را حفظ كند خدا عيبهايش را مىپوشاند.
و مىفرمايد: سختترين شما كسى است كه هنگام غضب مالك نفسش باشد و بردبارترين شما كسى است كه هنگام قدرت ببشش
و فرمود: از محبوبترين چيزها نزد خدا دو جرعه است، جرعه خشمى كه با بردبارى نوشيده شود و جرعه مصيبتى كه با صبر نوشيده شود.
امام سجاد (عليه السلام) فرمود: دوست ندارم كه شتران نجيب را به قيمت خوارى خود دارا شوم و هيچ چيز گواراتر از غضبى كه آن را تلافى نكنم از گلويم پايين نرفته است.
امام باقر (عليه السلام) مىفرمايد: كسى كه غضب خود را فرو نشاند در حالى كه مىتواند انتقام بگيرد خداى تعالى در قيامت قلبش را پر از امن و امان مىكند.
و امام صادق (عليه السلام) مىفرمايد: غضب جرعه خوبى است براى كسى كه بتواند بر آن صبر كند، زيرا اجر بزرگ براى كسى است كه گرفتارى بزرگ ببيند و خداى تعالى هر قومى را دوست داشته باشد آنها رامبتلا مىكند.
مىفرمايد: هر بندهاى غضب خود را فرو نشاند خداى تعالى به او عزتى در دنيا و عزتى در آخرت مىدهد.
و مىفرمايد: هركس در حالى كه قدرت بر انتقام دارد غضب خود را فرو نشاند خداى تعالى در روز قيامت قلب او را از رضاى خود پر مىسازد.
و فرمود: رسول گرامى اسلام (صلىالله عليه و آله و سلم) فرمود: هيچ گاه خدا كسى را به خاطر جهل و نادانى عزت نبخشيده است و كسى را به خاطر حلم و بردبارى ذليل نكرده است.
و حفص نقل مىكند: امام صادق (عليه السلام) غلامى را به دنبال كارى فرستاد، مدتى گذشت غلام برنگشت، حضرت به دنبالش رفت او را در گوشهاى خفته يافت بالاى سرش نشسته او را باد مىزد تا بيدار شد، آنگاه به او فرمود: فلانى به خدا قسم تو حق ندارى تمام شبانه روز را بخوابى، بلكه شب را بخواب و روزت را در اختيار ما باش.