آب مروارید یا cataract نوعی بیماری چشم با دلایل گوناگون است که با تار شدن عدسی چشم آغاز شده و با افزایش تیرگی و کدر شدن عدسی، بینایی چشم مختل می شود. خوشبختانه بیماری چشمی آب مروارید در بیشتر موارد در زمانی که به آن " زمان رسیدن " می گویند با جراحی ساده ای برطرف می شود.
ریشههای بیماری
این بیماری به دلایل زیر بروز میکند:
-
کهولت سن (شایعترین علت)
-
ضربه به سر که موجب اخلال در تغذیه عدسی میشود
-
اشعههای یونیزه (اشعه x)، اشعه گامای ناشی از تلویزیون های قدیمی
-
تماس طولانی با نور آفتاب (پرتو فرابنفش)
-
دیابت
-
ضربه به چشم و عدسی
-
نقصانهای مادرزادی
-
سوءتغذیه
-
مصرف طولانی مدت بعضی از داروها مثل کورتون ها
عقاید اشتباه درباره آب مرواريد
عقايد غلطی درباره آب مرواريد رایج است، اما بايد گفت كه آب مرواريد:
-
پرده ای روی چشم نيست؛
-
براثر استفاده بيش از حد از چشم به وجود نمی آيد؛
-
سرطان نيست؛
-
از يك چشم به چشم ديگر سرايت نمی كند؛
-
سبب كوری قابل برگشت نمی شود.
روشهای درمان
در گذشته جراح چشم عدسی را وقتی کاملاً کدر شده بود از چشم خارج می کرد و دید را با عینک اصلاح مینمود. اما امروزه متخصصان میگویند بهتر است قبل از اینکه عدسی کاملا سفت شود عمل جراحی انجام گیرد.
تازهترین روش درمان آب مروارید عمل فیکو است. این روش هم برمبنای جایگزینی لنز به جای عدسی است، اما لنز مورد نیاز از جنس پلاستیک شفاف و قابل انعطاف یا به اصطلاح تاشو (foldable) است که آن را توسط ابزار ویژه ای لوله کرده و از سوراخی در قرنیه به اندازه ۳ میلیمتر وارد کپسول عدسی قبلی که اکنون از چشم خارج شدهاست می کنند و لنز درون کپسول باز می شود و به حالت مطلوب درمیآید.در روشی جدیدتر موسوم به اکسترنال از لنزی که از جنس کریستال و گونه ای پلاستیک است استفاده میشود و هنوز نیز کاربرد دارد. در این روش لنز مصنوعی جایگزین عدسی چشم میشود.
روش جراحی کاتاراکت
جراحی کاتاراکت در حال حاضر یکی از شایع ترین و موفقیت آمیزترین عمل های جراحی است که در حیطه پزشکی به انجام می رسد. در جراحی کاتاراکت عدسی طبیعی چشم بیمار که دچار کدورت شده است با یک عدسی مصنوعی شفاف تعویض می گردد. تکنیکی که امروزه به طور معمول برای جراحی کاتاراکت مورد استفاده قرار می گیرد تکنیک "فیکو امولسیفیکاسیون" است. در این تکنیک از امواج اولتراسوند برای خرد کردن عدسی استفاده می شود. وسیله ای که برای خرد کردن عدسی در این روش مورد استفاده قرار می گیرد ضخامت کمی دارد و از طریق یک برش حدوداً 3 میلی متر وارد چشم می شود. از آنجا که این برش بسیار کوچک می باشد معمولاً نیازی به بخیه ندارد و خود به خود ترمیم می شود. پس از خارج کردن عدسی کدر شده، یک عدسی مصنوعی شفاف، تا شده، از طریق همان برش کوچک وارد چشم می شود. در داخل چشم تای عدسی باز می شود و عدسی در محل مناسب در داخل چشم ثابت می شود. این عمل به طور معمول حدود 10 تا 15 دقیقه طول می کشد و نیازی به بیهوشی عمومی ندارد و با بی حسی موضعی قابل انجام است.در مواردی که کاتاراکت بیش از حد رسیده باشد ممکن است نتوان عدسی سفت شده را با امواج اولتراسوند خرد کرد. در این حالت ممکن است جراح ناچار شود از تکنیک جراحی کاتاراکت به روش "خارج کپسولی" استفاده کند. در این روش عدسی کدر شده به صورت درسته از کپسول خود خارج شده، از چشم بیرون آورده می شود. برای این روش لازم است از برش های بزرگتر (بین 6 تا 10 میلی متر) استفاده کرد و لازم است محل برش نیز با بخیه های ظریف ترمیم گردد. از این رو دوره نقاهت بیماران کمی طولانی تر از روش فیکوامولسیفیکاسیون می باشد.در بچه ها و در موارد خاص (مثلاً کاتاراکت های ناشی از ضربه)، ممکن است جراحی کاتاراکت به روش دیگری که "لنزکتومی" نام دارد انجام گیرد.بیمارستان چشم پزشکی نور افتخار دارد که با دسترسی به دستگاه های پیشرفته فیکو و تجهیزات جانبی و به کار گرفتن پزشکان متبحر کلیه امکانات لازم برای جراحی آب مروارید را فراهم آورده تا بیماران بتوانند با خیالی آسوده تحت جراحی قرار گیرند و از بهبود دید خود لذت ببرند.