به گفته متخصصان طب سنتی آلودگی هوا پدیده جدیدی است که هر چند در گذشته به شکل کنونی وجود نداشته اما با تلفیق طب مدرن و به روز کردن توصیه های حکمای ایرانی مثل ابن سینا می توان راهکارهایی را برای مقابل با این معضل ارائه کرد؛ به ویژه حالا که تهران و بسیاری از شهرها روزهای نفس گیری را تجربه می کنند و اینطور که از شواهد پیداست دست کم تا پایان پاییز و حتی زمستان بارها این آلودگی ها تشدید می شود با ما همراه باشید تا به کمک توصیه متخصصان طب سنتی روزهای آلوده را با عوارض کمتری سپری کنید.
تا مدت ها پیش وقتی در رسانه ها اعلام می شد که هوای تهران در وضعیت هشدار قرار دارد، موجی از نگرانی جامعه را فرا می گرفت اما به مرور زمان این موضوع به حدی عادی شد که حتی بیماران قلبی و تنفسی، سالمندان و خانم های باردار که از آنها به عنوان گروه های آسیب پذیر یاد می شود هم دیگر بحث آلودگی هوا را جدی نمی گیرند چون بسیاری از روزهای سال یا هوا آلوده است یا در وضعیت هشدار قرار دارد و این موضوع به چند روز خاص محدود نمی شود. بنابراین حالا که چاره ای نیست و مجبوریم مونوکسید کربن، هیدروکربن ها، اکسید سولفور، اکسید نیتروژن و ذرات معلق در هوا را تنفس کنیم باید به کمک تدبیر طب سنتی البته تا حد امکان جلوی بروز مشکلات تنفسی و پوستی، عفونت چشم، سردردهای مزمن و ... را بگیریم.
چه بخوریم تا کمتر آلوده شویم؟
به گفته متخصصان طب سنتی بعضی از خوراکی ها خاصیت خنثی کنندگی دارند و با مصرف آنها مواد سمی موجود در هوا که وارد بدن شده است تا حدی از بین می رود. برای مثال مصرف میوه ها و سبزیجات تازه شامل اسفناج، کلم، کاهو (سالاد شامل کاهو، هویج رنده شده، روغن زیتون با کمی آب نارنج طبیعی)، کرفس، گوجه فرنگی، جوانه گندم، سیر، پیاز، تره، شوید، جعفری، لیموشیرین، نارنگی، پرتقال، انار شیرین یا کمی مایل به ترشی، انبه، سیب، طالبی، کیوی و ... از جمله این خوراکی ها هستندکه در هوای آلوده باید در برنامه غذایی روزانه خانواده ها قرار بگیرند.
همچنین مصرف غذاهای دریایی، لنبات، به ویژه شیر و ماست کم چرب و دوغ، تخم مرغ، زیتون، جگر، غلات و نان های سبوسدار (نان سنگک و نان جو) و آجیل (پسته، بادام، فندق و گردو) هم جذب مواد سمی ناشی از استنشاق هوای آلوده در بدن را تا حدود زیادی کاهش می دهند. این در حالی است که بسیاری از متخصصان طب سنتی مصرف لبنیات کم چرب را مهمترین توصیه برای مقابله با آلودگی هوا عنوان می کنند و بر این باورند افرادی که لبنیات کمتری مصرف می کنند بیشتر دچار عوارض ناشی از تنفس هوای آلوده می شوند. نوشیدن آب ولرم کافی هم باعث تقویت کلیه ها شده و املاح اضافی و سموم را از بدن دفع می کند.
ماسک ضد جوش برای هوای آلوده
یکی از مهمترین عوارض آلودگی هوا، بروز مشکلات پوستی، به ویژه جوش های سر سیاه است. در چنین شرایطی طب سنتی استفاده از بخور گیاهی را توصیه می کند. کافی است یک قاشق غذاخوری آویشن را با همان مقدار بابونه در ی لیتر آب بجوشانید و 15 دقیقه ورتتان را با این گیاهان دارویی بخور دهید. بابونه خاصیت روشن کنندگی دارد و در کنار آویشن باعث بهبود جوش های سرسفید و سرسیاه می شود و برای هر نوع پوستی هم مناسب است. برای پاک کردن گرد و غبار از روی پوست هم می توانیدهر شب قبل از خواب صورتتان را با گلاب شستشو دهید. گلاب باعث بسته شدن منافذ پوستی می شود و از بروز جوش های پوستی پیشگیری می کند.
مراقب چشم تان باشید
ریزش اشک و قرمزی و التهاب چشم ها از جمله عوارض ناشی از آلودگی هواست که با شستشوی روزانه تا حدی قابل پیشگیری است اما گاهی این آلودگی ها باعث بروز گل مژه می شود که با گذاشتن نمک روی پلک و مالیدن روغن بنفشه در طول یک تا دو روز درمان خواهد شد.
درمان سردرد در هوای آلوده
به گفته متخصصان طب سنتی نوشیدن روزانه یک فنجان عرق کاسنی همراه عرق شاتره (نسبت دو سوم کاسنی و یک سوم شاتره) و همچنین عرق ترکیبی اسطوخودوس سردرد ناشی از آلودگی هوا را تسکین می دهد.
کافی است یک فنجان عراق اسطوخودوس را با همان مقدار عرق سنبل الطیب و آب مخلوط کرده و روزی یک تا دو فنجان میل کنید. البته این عرق ترکیبی با نام «عرق جادویی درمان قطعی سردرد» در بسیاری از عطاری ها به فروش می رسد اما برای اطمینان بیشتر خودتان این عرق ها را با هم ترکیب کنید. از طرفی مخلوط کردن چند قطره آب آب با بادام تلخ کوبیده شده و ماساژ سر با این پماد گیاهی، قرار دادن برش های نازک لیمو روی پیشانی، ماساژ پیشانی با سرکه و بو کردن ریحان و برگ نعنا هم گزینه های مناسبی هستند.
پاکسازی را فراموش نکنید
از دیدگاه طب سنتی هر چه بدن فرد سالم تر باشد کمتر در معرض عوارض آلودگی هوا قرار می گیرد. بنابراین پاکسازی بدن زیر نظر یک متخصص طب سنتی در هوای آلوده به همه افراد توصیه می شود. البته راهکارهای خانگی زیادی برای پاکسازی بدن وجوددارد. برای مثال می توانید سه روز متوالی از رژیم پاکسازی استفاده کنید؛ یعنی به عنوان صبحانه، ناهار، شام و میان وعده فقط آش گشنیز بخورید. پخت این آش بسیار ساده است و با گشنیز، شنبلیله، تره، جعفری، برگ چغندر یا برگ اسفناج، کمی برنج و البته بدون گوشت و مرغ تهیه می شود.
همچنین اگر دچار یبوست هستید باید این مشکل را درمان کنید چون یکی از راه های پاک شدن بدن، رفع یبوست است. مصرف انجیر خشک خیش شده در شربت عسل بعد از صبحانه و شربت خاکشیر بدونشکر به صورت ناشتا (یک قاشق خاکشیر داخل یک لیون آب جوش) و نوشیدن آب زرشک و آب انار و شربت انار (مخلوط رب انار و آب و در صورت تمایل مقدار کمی عسل) قبل از شام تاثیر بسزایی در درمان یبوست دارد.
دم نوش های ضد آلودگی هوا
متخصصان طب سنتی می گویند مصرف دم نوش های سنتی با عوارض ناشی از آلودگی هوا مقابله می کند. برای مثال مصرف دم نوش آویشن از بروز مشکلات تنفسی، به ویژه در مبتلایان به آسم و برونشیت مزمن یکی از بهترین گزینه هاست.
برای تهیه این دم نوش کافی است مقداری برگ آویشن و یک عدد لیمو عمانی را داخل آب جوش بریزید و اجازه دهید حدود 15 دقیقه دم بکشد، سپس آن را داخل فنجان بریزید و بعد از شیرین کردن با کمی نبات یا عسل روزی دو بار میل کنیتد. اگر هم برگ آویشن در دسترس نداشتید می توانید سراغ پودر آویشن بروید.
همچنین نوشیدن دم نوش گل گاو زبان و سنبل الطیب برای افراد مبتلا به پرفشاری خون توصیه می شود. کافی است سه قاشق غذاخوری گل گاوزبان، یک قاشق غذاخوری سنبل الطیب، یک عدد لیمو عمانی و یک تکه نبات را در دو لیوانآب جوش بریزید تا نیم ساعت دم بکشد و به رنگ قرمز آلبالویی دربیاید. مصرف روزانه یک تا دو فنجان از این دم نوش هم آرامش بخش است و استرس را از بین می برد و هم از بروز گرفتگی عروق قلب و سکته، به ویژه در هوای آلوده پیشگیری می کند.
دور خوراکی های چرب و ادویه دار را خط قرمز بکشید
از دیدگاه طب سنتی مصرف روغن های صنعتی و غذاهای سرخ شده و چرب از جمله اشتباه های بارز بسیاری از خانواده هاست زیرا تعادل اخلاط چهارگانه در بدن (دم، سودا، صفرا و بلغم) را به هم می ریزند اما در هوای آلوده مصرف آنها خطرناکتر است چون باعث رسوب مواد سمی در خون می شود و زمینه بروز انواع بیماری را فراهم می کند.
از طرفی در این شرایط باید مصرف خوراکی هایی را که باعث افزایش غلظت خون (گوشت گاو، عدس، بادمجان، سوسیس، کالباس و غذاهای خمیری مثل ماکارونی) و غذاهایی که باعث تولید خشکی در بدن می شوند، محدودکنید. برای مثال زردچوبه از جمله ادویه های پرکاربرد ایرانی است که رطوبت بدن را کم می کند و در هوای آلوده باید کمتر استفاده شود. همچنین فلفل باعث افزایش دمای بدن و کاهش رطوبت می شود و جلوی دفع سموم ناشی از استشاق هوای آلوده را می گیرد.
