ضرورت طرح مباحث مهدویت
خلاصه:
چرا در باره ی امام زمان (عج) مطالعه کنیم؟
غفلت و بی خبری از موضوعات مهم و اساسی، باعث بروز کاستی ها و نادرستی هایی در زندگی انسان می شود. انسان خردورز کسی است که مسایل زندگی را طبقه بندی کرده و برای هر نیازی ، جایگاه واقعی آن را تعیین کند تا مبادا امور مهم زندگی به فراموشی سپرده شود. برخی چنان سرگرم جمع آوری اطلاعات بی فایده یا کم ارزش هستند که دیگر به مطالعات جدی و ثمر بخش نمی پردازند. با تجدید نظر و اندیشه در این کاستی، باید به اموری که در سرنوشت و سعادت انسان ها موثر است پرداخته شود. ما شیعه هستیم و شیعه یعنی ، پیرو و دنباله رو امام و امام یعنی جانشین برحق پیامبر (ص) که حجت خدا بر روی زمین ، و اطاعتش بر همگان واجب است . حال چه مقدار در باره او می دانیم و تا چه حد به وظایف خود در برابر او آشنا هستیم؟
بر این اساس شناخت و آشنایی با امام مهدی (عج) که محور و مدار علم هستی است و جهان بر خوان مهر او نشسته امری بایسته است، ولی برای ملموس شدن این مهم، از زاویه های مختلف به آن نگاه می کنیم.
شناخت مهدی (عج) اساس اعتقادات
اعمال انسان از عقیده و ایمان او سرچشمه می گیرد. اگر اعتقاد انسان، درست و منطقی باشد، عمل او هم شایسته و هدفدار خواهد بود.کسانی که به خدا، پیامبر (ص) و امام(ع) عقیده ای استوار و قوی دارند، در عمل هم مسیری را انتخاب می کنند که با ایمان آنان ساز گار است. اگر بکوشیم اعتقاد خود را به امام زمان تقویت و شناخت خود را بیشتر کنیم، به یقین آثار زیبای آن را در رفتار و روابط خود با دیگران خواهیم دید.
از امام حسین (ع) سئوال کردند: راه خدا شناسی چیست؟
حضرت فرمدند: اینکه مردم هر زمان ، امام زمان خود را بشناسد، آن امامی که اطاعت او بر آنان واجب است.۱
امام معصوم ، جانشین پیامبر الهی است و جز از خدا و برای خدا نمی گوید و تنها به راه او فرا می خواند، بنابر این هر کس او را شناخت و به دنبال او رفت،به راه خدا رفته است:”من اطاعکم فقد اطاع الله ومن عصاکم فقد عصی الله ” .۲ من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه.۳ ” هرکس شما را اطاعت کند ،از خدا اطاعت کرده و هرکسی شما را نافرمانی کند، خدا را نافرمانی کرده است” شیعه و سنی از پیامبر گرامی اسلام (ص) نقل کرده اند:”هرکس بمیرد در حالی که امام زمان خود را نشناخته باشد به مرگ جاهلیت مرده است” چون امام نه یک راه که “تنها راه ” است و به همین جهت ” خداوند از بندگان هیچ عملی را نمی پذیرد جز آنکه مطابق اوامر و خواسته های او باشد واین میسر نیست مگر به سبب معرفت و شناخت امامان.”۴
امامت همتای قرآن و یادگار پیامبر (ص)
همه ما برای یادگاری های ارزشمند نزدیکان خود ارج قایلیم ودر حفظ و نگه داری آنها کوتاهی نمی کنیم. آیا امامت یادگار پیامبر خدا(ص) در میان امت نیست؟آیا حضرت رسول مارا به پیروی از آن سفارش نفرموده اند؟ همه مسلمانان قبول دارند که پیامبر اسلام(ص) فرمودند:” من در میان شما دو چیز گرانبها را می گذارم: کتاب خدا و خاندانم. تا وقتی به آن دو چنگ زنید واز آنها پیروی کنید هرگز پس ازمن گمراه نخواهید شد”. پیروی از امام وابسته به شناخت و آگاهی از او و مقام اواست واینکه او همتای قرآن و مفسر آن است.
معرفت، شرط انسان بودن
هر عاقلی قبول دارد که نباید نسبت به ولی نعمت خود، جاهل و غافل باشد. به همین دلیل خداجویی و سپاس از او، امری فطری و وجدانی است. طبق تعالیم فرهنگ شیعه ، امام واسطه فیض الهی است و آنچه از نعمت های خدا به عالم وجود می رسد،به سبب وجود امام (ع) است. در زیارت جامعه کبیره ” از بیانات امام هادی (ع) “آمده است:”خداوند به سبب شما (امامان) عالم را آغاز کرد و به سبب شما پایان خواهد بخشید و به واسطه وجود شما باران می فرستد وبه برکت وجود شما آسمان را بر زمین نگه داشته و از سقوط جز به اراده خود حفظ کرده است”
به راستی ، آیا خلاف ادب و انصاف نیست که درباره بسیاری از چیزها و افراد آگاهی های گسترده داشته باشیم، ولی از ولی نعمت خود که حق حیات بر ما و همه عالم دارد بی خبر باشیم؟
شناخت مهدی (عج) و برکات اجتماعی،سیاسی
شناخت عمیق نسبت به امام زمان (عج) از بعد اجتماعی هم ضرورت دارد. وقتی افراد تشکیل دهنده جامعه ، آن گونه که شایسته است امام خود را بشناسد، رفتار فردی و اجتماعی آنها تحت تاثیر آن معرفت قرار می گیرد.
۱- امروز بیشترین تلاش دشمن برای این است که ملت های اسلامی را نسبت به آینده خود نگران و ناامید کند و هویت فرهنگی و دینی آنان را نابود ساخته و فرهنگ و تمدن آنها را نا کار آمد جلوه دهد. آشنایی عمیق با امام مهدی (عج) و اهداف قیام و انقلاب او، نهال امید را در دل ها می رویاند و این امید سبب حرکت ، رشد و بالندگی آنان می شود. همان گونه که انقلاب اسلامی ، نتیجه همین اعتقاد و بینش بود و پایداری در جنگ ، محصول امید به پیوستگی حرکت ما به انقلاب جهانی مهدی(عج).
۲- شناخت امام زمان ،مانعی از همکاری و همراهی با ظلم و ستمگران می شود.آن که با امام مهدی (عج) آشنا شد، میداند و می فهمد که منتظر امامی است که هرگز با ظلم و ستم سازش نخواهد کرد. بنابر این می کوشد که خود نیز این گونه باشد.
۳- آن که امام زمان خود را به عنوان مصلح جهانی شناخت ، در جهت اصلاح و اخلاق و رفتار خود تلاش می کند تا برای جبهه ایمان عنصری مفید و موثر و کار آمد باشد، بلکه به اصلاح دیگران نیز می پردازد.
بنابر این اجتماع منتظر، اجتماعی است که در پرتو یاد و نام امام زمان(عج) ، به سوی خوبی ها و ارزش ها پیش می رود. جامعه ای این چنین ، جمعیتی هدف دار است و به سوی اهداف الهی و انسانی حرکت خواهد کرد واین همه از برکات معرفت و آگاهی ژرف نسبت به امام است. تذکر دیگر این که ، جامعه منتظر باعث تعجیل فرج و تحقق پیروزی نهایی است.
بایستگی شناخت امام از نظر فرهنگی
با توجه به برکات فراوان معرفت امام عصر(عج) ، دشمن از وسایل مختلف برای مقابله با فرهنگ مهدویت استفاده می کند . گاهی افرادی را اجیر می کند تا کتاب و مقالاتی را بنویسند و ذهن جوانان ما را گرفتار شبهات کنند و گاهی با ساختن فیلم ها، با ایجاد مسائل خرافی و دروغ و یا ساختن فرقه های گمراه و ساختگی ، در انحراف نسل جوان می کوشد. در چنین فضایی باید با تلاش فرهنگی در عرصه معارف مهدوی، راه را بر هجوم دشمن بسته و خود و عناصر جامعه را حفظ کنیم. مقام معظم رهبری (مد ظله) می فرماید:
” در نقطه مقابل تلاش دشمن، در جهت اعتماد و عمل و تبلیغ و تبیین حقیقت مهدویت حرکت کنیم”. ۵
پی نوشت:
۱- بحار الانوار، ج ۵،باب ۱۵، ج ۱، ص ۳۱۲٫
۲- مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.
۳- شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲،ص۴۰۹،ج۲٫
۴- کافی ، ج۱ ، باب نوادر، ص۱۴۳٫
۵- فصلنامه انتظار ، شماره ۲، ص ۳۷٫