تب را در كودكان كم سن و سال، نبايد ناچيز شمرد. زمانى كه كودك شما احساس گرما مىكند و يا به نظر مىرسد دماى بدنش پائين آمده است، بايد دماى بدن وى را اندازه بگيريد و اين نكته را از ياد نبريد كه هر نوع افزايش يا كاهش درجه ي بدن نوزاد بسيار مهم است و نبايد از كنار آن به راحتي گذشت. از همه مهمتر، هر نوع تب را در نوزاد خودسرانه درمان نكنيد.
اگر نوزاد تب دارد، بايد در تمامي بدن وي به دنبال عفونت گشت. به همين دليل پزشكان در هر نوع تبي، از خون، ادرار، ترشحات بند ناف و ... نوزاد نمونه ميگيرند و به آزمايشگاه ميفرستند.
بستري شدن نوزاد در بيمارستان در اين شرايط ،امري بسيار حياتي است، زيرا اگر نوزاد عفونت خوني داشته باشد، در كوتاهترين زمان وي را از پا درميآورد.
در بسياري از موارد، ذاتالريه علت تب نوزاد است كه در اين مواقع، نوزاد علاوه بر تب دچار علائم ديگري است كه از مهمترين آنها ميتوان به تنفسهاي صدادار و تند، تو كشيده شدن عضلات بين دندهاي، منقبض شدن عضلات گردني و خس خس سينه اشاره كرد.
شيوه اندازهگيري درجه حرارت بدن نوزاد:
گرچه اين كار، ساده است اما اگر براى اولين بار آن را انجام مىدهيد، ممكن است با سوالاتى ذهنتان را مشغول كند: از چه نوع دماسنجى بايد استفاده كنيم؟ آيا بايد دماى بدن يك كودك زير دو سال را با همان روشى اندازه گرفت كه دماى بدن كودك پنج ساله را اندازه مى گيريم؟
در دوران كودكيخودتان والدين شما احتمالاً دماى بدنتان را با يك دماسنج شيشه اى - يك لوله باريك داراى يك نوك ظريف گرد كه حاوى جيوه است - اندازه مىگرفتند.
دماسنج هاى شيشه اى امروزه به كار نمىروند، چرا كه جيوه درون آنها خطراتى براى سلامتى و محيط دارد. آكادمى طب اطفال آمريكا از سال 2001 استفاده از دماسنجهاى شيشهاى را ممنوع اعلام كرده است.
اما هنوز بسيارى انواع دماسنج وجود دارند كه مىتوانيد از ميان آنها انتخاب كنيد. كاربرد دماسنجهاى جديد، آسانتر بوده و خواندن آنها نيز از دماسنجهاى شيشهاى راحتتر است و مهمتر اين كه نتيجه را به سرعت به شما نشان مىدهد.
اندازه گيري دماي بدن نوزاد با توجه به سن :
براى نوزادان كوچك تر از سه ماه، با اندازهگيري درجه حرارت زير بغل شروع كنيد. اگر دما بالاتر از 37.2 درجه سانتى گراد) بود، براى بار دوم درجه حرارت را از طريق مقعد كودك اندازه بگيريد.
اندازهگيري درجه حرارت مقعدي دقيقتر از درجه حرارت زيربغلي است. درجه حرارت مقعدى بالاتر از ۳۸ درجه سانتى گراد در نوزادان، نياز به مراجعه فورى به پزشك دارد.
از سه ماهگى تا چهار سالگى: براى اين گروه سني، پزشكان استفاده از يك دماسنج مقعدى يا دماسنج الكترونيك پستانكى را توصيه مىكنند. براى كودكان بزرگ تر از سه ماه مى توان از دماسنج گوشى استفاده كرد.
از پنج سالگى به بالا: پس از چهار سالگى، بيشتر كودكان قادر به نگاه داشتن دماسنج ديجيتال دهانى در زير زبان خود براى كوتاه مدت هستند. زمانى كه كودك به سن مدرسه رسيد، پزشكان استفاده از درجه دهانى را ترجيح مىدهند.
روش هاى كاربرد با توجه به نوع دماسنج و محل استفاده - دهان، مقعد، زير بغل يا گوش متفاوت هستند.
يك قانون كلى براى همه انواع دماسنج و همه محلهاى ذكر شده وجود دارد: هرگز كودكتان را با يك دماسنج در دهان، زير بغل يا مقعد تنها نگذاريد. به همين ترتيب شما و نه فرزندتان، بايد دماسنج گوشى را در دست بگيريد و آن را در محل نگاه داريد.
راه هاي پايين آوردن تب:
اگر كودك بر اثر تب بي حال نشده است لزومي به استفاده از دارو نيست. براي پايين آوردن تب مي توانيد مقدار زيادي شير سينه يا شير خشك به كودك بدهيد تا هم درجه حرارتش پايين آيد و هم از كم شدن آب بدن جلوگيري شود. همچنين زياد به كودك لباس نپوشانيد. بالا بودن درجه حرارت بدن كودك ممكن است ناشي از لباس بيش از حد، هواي گرم، و يا فعاليت زياد باشد. در اين مواقع بهتر است لباس كودك را كم كرده و تشويقش كنيد كه كمي استراحت كند و يا فعاليت كمتري در يك فضاي خنك داشته باشد.
اگر تب كودك را اذيت مي كند مي توانيد با آب ولرم پاشويه كنيد و يا در وان پر از آب ولرم قرار دهيد. پاشويه به شستن پاها و يا انداختن پارچه خيس روي پاها محدود نمي شود. براي پاشويه مي توانيد يك اسفنج را به آب ولرم آغشته كنيد و از بالا روي بدن كودك بكشيد.
هرگز با استفاده از الكل نوزاد را پاشويه نكنيد زيرا الكل از طريق پوست جذب شده و وارد خون مي شود. ورود الكل به خون مي تواند سبب بروز مشكلات تنفسي يا تشنج شود و يا كودك بر اثر افت قند خون خواب آلوده يا تحريك پذير گردد.
زمانى كه بايد به پزشك رجوع كنيد:
گرچه درجه حرارت بالاى بدن كودك شما اسباب نگرانى شما را فراهم مىكند، اما بيشتر كودكان تب را به خوبى تحمل مىكنند.
تب خفيف مىتواند به بدن در خلاص شدن از عفونتهاى ويروسى كمك كند. اگر حال كودك شما خوب است، مايعات را به اندازه كافى مىنوشد و به بازى كردن ادامه مىدهد، دليلى براى نگرانى وجود ندارد.
از سوى ديگر، اگر كودك بىحال است، مرتباً استفراغ مىكند، يا از سردرد يا دل درد شكايت دارد، بلافاصله به پزشك يا بخش اورژانس مراجعه كنيد.
همچنين در صورتى كه تب او به داروهاى معمول پاسخ نمىدهد و يا حمله تشنج به او دست داده است، بايد به پزشك مراجعه كنيد.