مراد از عصبانيت خداوند همان انتقام و بلا و عذاب الهي مي باشد؛ كما اينكه در روايتي از امام باقر عليه السّلام نقل شده، فردي به نام عمرو بر ايشان وارد شد و گفت: فدايت گردم خداوند مي فرمايد : وَ مَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوى. مراد از غضب چيست؟ امام فرمود: «هُوَ الْعِقابُ يا عَمْرُو» يعنى غضب خدا عقاب او است اى عمرو.
سپس امام باقر عليه السلام در توضيح كلام خود فرمودند: هر كه پندارد خدا از حالى به حالى در ميايد او را با صفت مخلوق وصف كرده؛ چيزى خدا را تحريك نميكند تا او را تغيير دهد.
در قرآن مجيد و كلام معصومين عليهم السلام، گروهها و افراد متعددي كه خداوند متعال نسبت به اعمال و رفتار آنها عصباني شده و غضب الهي شامل آنها شده و يا خواهد شد بر شمرده شده است كه در دو بخش فهرست وار به برخي از آنها اشاره مي شود:
الف : گروهها و افراديكه در قرآن بدان تصريح شده كه اعمال و رفتار آنها موجب غضب الهي شده و يا خواهد شد:
1- كسانى كه درباره (توحيد و ربوبيت) خدا محاجّه و ستيزه مىكنند(شورى- 16)
2- كسانيكه به نشانه هاي خدا كفر مي ورزيدند (بقره- 61)
3- كسيكه مؤمنى را به عمد بكشد (نساء- 93)
4- كسانيكه در بهره برداري از نعمتهاي الهي كفران نعمت نموده و آنرا در راه معصيت الهي صرف نمايند (طه- 81)( ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج16، ص: 55)
5- كسانيكه در ميدان نبرد به دشمن پشت مي كنند (انفال- 16)
6- كسانيكه بعد از ايمان به خداوند كافر شده و به كفر خود خرسندند (نحل- 106)
7- كسانيكه به خداوند متعال سوء ظن دارند (مجادله- 6)
8- كسانيكه پيامبران الهي را مي كشتند (بقره- 61)
9- يهوديان بدليل كفر به آيات الهي (بقره- 90) و (آلعمران - 112)
10- و مردان و زنان منافق(مجادله- 6)
11- و مردان و زنان مشرك (مجادله- 6)
ب : گروهها و افراديكه در كلام معصومين عليهم السلام بدان تصريح شده كه اعمال و رفتار آنها موجب غضب الهي شده و يا خواهد شد:
1- دشمنان اهل بيت عليهم السلام (بحار الأنوار ج27 ص : 73)
2- به خشم آوردنگان حضرت زهرا سلام الله عليها (فضائل پنج تن عليهم السلام در صحاح ششگانه اهل سنت جص : 55)
3- توانگر ظالم (الخصال ج ص : 87)
4- افراد پيري كه با وجود گذشت عمر همچنان گناه مي كنند (الخصال ج ص : 87)
5- آن است كه مال خود را در راه خداوند انفاق نمىكند (الخصال ج ص : 87)
6- افراد سست عقيده كه هر آن به طرفي تمايل پيدا مي كند و ثبات عقيده ندارد (امالى شيخ مفيد-ترجمه استادولى متن 151 )
7- افراديكه نظافت را رعايت نمي كنند و مردم از آنها متنفرند. (احتجاجات-ترجمه جلد چهارم بحار الانوار ج2 ص : 85)
8- كسى كه تسليم مقدرات الهى نباشد و به قضا و قدر الهى اعتراض و چون و چرا كند مبغوض خداست. (آرام بخش دل داغديدگان، ص: 200)
9- بنا به فرموده امام سجاد عليه السلام نزديكترين حالات انسان به خشم خدا و طاعت شيطان وقتى است كه فردي به ديگران خشم كند (إرشاد القلوب إلى الصواب ج1 ص : 82 )
10- هر زنى كه به ازدواج با مرد فاسق راضى شود (إرشاد القلوب إلى الصواب ج1 174 ص : 173)
11- كسانيكه بدون جهت نماز را به تأخير مي اندازند (بحار الأنوار ج2، ص: 154)
12- هر كس زنى را براى مردى وصف كند و به قدرى از زيباييهاى او بگويد كه آن مرد فريفته وى شود و از راه حرام از او كام گيرد، با خشم خدا از دنيا مىرود (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال ص : 280)
13- زنيكه ناسازگار باشد و با تنگدستيهاى شوهرش نسازد و بيش از توان مرد از او طلب كند و بر او سخت بگيرد، خداوند هيچ يك از اعمال نيك او را- كه مانع از حرارت آتش دوزخ باشد- نخواهد پذيرفت، و تا زمانى كه چنين رفتارى با شوى خود داشته باشد، مورد خشم خداوندى قرار خواهد داشت. (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال ص : 280)
14- كسى كه قرآن را براى ريا و آوازه و شهرت بياموزد، و هدف او از يادگيرى قرآن به مجادله كردن با نادانان و كمخردان و اظهار فخر به دانشمندان باشد، و بوسيله قرآن دنيا را طلب كند، ( ثواب الأعمال و عقاب الأعمال ص : 280)
15- لواط كننده ( الحكم الزاهرة با ترجمه انصارى ص : 608)
*البته در روايات اسلامي نسبت به شديد بودن غضب و عصبانيت خداوند در خصوص برخي افراد بطور جداگانه تصريح شده است كه به تعدادي از آنها نيز اشاره مي شود.
1- سختترين غضب خداوند بر افرادى قرار خواهد گرفت كه حجت خدا را نيابند و در مورد او گرفتار شك و ترديد گردند(إعلام الورى بأعلام الهدى، ص: 431)
2- كسانيكه عترت رسول خدا (صلی الله عليه و آله) را بيازارند ( مناقب الإمام علي عليه السلام-ترجمه مرعشى ص : 77 )
3- پيامبر خدا (صلی الله عليه و آله) فرموده اند : خشم خدا نسبت بزناكاران بسيار سخت است. ( نهج الفصاحة مجموعه كلمات قصار حضرت رسول ص 211 )
4- زنانيكه از زنا فرزند دار شده و آن را داخل در عضو خانواده نمايد (نهج الفصاحة مجموعه كلمات قصار حضرت رسول ص 212 )
5- بنا بر روايات آن كس كه بر بينوائى كه بجز خدا پناهى ندارد ستم ميكند خشم خدا نسبت باو بسيار سخت است (نهج الفصاحة مجموعه كلمات قصار حضرت رسول ص 212 )
6- خشم خداوند نسبت به كسى كه گمان مىكند، فرمانرواى فرمانروايان است، شدّت مىيابد. (پيام پيامبر متنعربى 720 )
7- غضب شديد و طاقتفرساى خداوند دامنگير زن شوهرداريست كه چشمهاى ناپاكش از نگاههاى آلوده و شهوتبار بمردان اجنبى پر شده است. ( الحديت-روايات تربيتى ج2 ص : 113)
