تفاوت‌های ویندوزXP و Vista
پنج سال وقت صرف ویندوز ویستا شد، خطوطی از كد كه برای چندین بار پوشاندن كره خاكی كافی است، هزاران ساعت از وقت توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان كه برای نگهداری و بررسی همه آنها به یك ابركامپیوتر نیاز داشتند و سرانجام ویندوز ویستا (Vista) ارائه شد.
ضریب امنیت بالا: با آن‌كه شركت مایكروسافت تلاش كرد با انتشار مجموعه اصلاحی و به‌روزكننده سرویس‌پك2 برای ویندوز اكس‌پی این سیستم عامل را از لحاظ امنیتی به حد قابل قبولی برساند، اما حتی ضریب امنیت ویندوز اكس‌پی مجهز به سرویس‌پك2 نیز با ضریب امنیت ویندوز ویستا قابل مقایسه نیست. ویندوز ویستا، امكان كنترل بیشتر كاربر اصلی یك رایانه بر حافظه‌های قابل‌حمل "فلش" و هارددیسك‌هایی خارجی را كه اغلب توسط كابل‌های USB به رایانه متصل می‌شوند، فراهم آورده است.این ویژگی جدید از كپی برداشتن و یا ربودن اطلاعات از دیسك سخت رایانه توسط افراد غیرمجاز جلوگیری می‌كند.
برخورداری از یك دیوارآتش (فایروال) قدرتمند و دو طرفه كه اطلاعات ورودی و خروجی از رایانه را بررسی می‌كند، فن‌آوری Services Hardening ویندوز كه از اجرا شدن مخفیانه كدهای مخرب در رایانه و تغییرات ناخواسته تنظیمات سیستم‌عامل جلوگیری می‌كند، رمزنگاری تمامی اطلاعات موجود در هارد دیسك رایانه به منظور جلوگیری از سوء استفاده از اطلاعات شخصی كاربران، فن‌آوری User Account Protection به‌منظور محدود كردن اختیارات امنیتی كاربر با هدف حفاظت از رایانه، تنها بخشی از توانمندی‌های جدید امنیتی سیستم‌عامل ویندوز ویستا هستند. برخورداری از اینترنت اكسپلورر 7 مایكروسافت با تقلید از مرورگر محبوب فایرفاكس تلاش كرده است نگارش جدید اكسپلورر را به قابلیت‌هایی مانند مشاهده چند وب‌سایت در یك پنجره مرورگر (Tab Browsing ) مدیریت بهتر ویژگی‌های امنیتی، امكان شناسایی وب سایت‌های مشكوك به حملات (Fishing) و جلوگیری از دانلود و اجرا شدن كدهای مخرب از اینترنت بدون آگاهی كاربر، مجهز كند.كیفیت گرافیك بسیار بالا: شركت مایكروسافت برای نخستین بار كیفیت گرافیك سیستم‌عامل ویندوز خود را به حد بالایی رسانیده است. در ویندوز ویستا محیط گرافیكی زیبایی به نام (Aero Glass) وجود دارد كه فعال كردن آن تصاویر متحرك، جلوه‌های سه‌بعدی و تصاویر شفاف (Transparencies) آیكن‌ها و پنجره‌های شفاف را به ارمغان می‌آورد و نه تنها ظاهر ویندوز را دگرگون می‌كند بلكه كار كردن با آن را نیز بهبود می‌بخشد. (فعال كردن قابلیت ایروگلس نیازمند كارت گرافیكی و پردازنده قدرتمند است.) قابلیت جستجوی دسكتاپ: شركت مایكروسافت جستجوگر دسكتاپ بسیار قدرتمندی را در ویندوز ویستا گنجانیده كه به‌هیچ‌وجه با گزینه كند و ناكارامد جستجو در ویندوز اكس‌پی قابل مقایسه نیست و كاربران می‌توانند با استفاده از آن با سرعت و دقت بالا در میان انواع فایل‌ها، ایمیل‌ها و مطالب اینترنتی موجود در دیسك‌سخت رایانه خود و یا شبكه رایانه‌ای مورد استفاده، به جستجوی موارد مورد نظر خود بپردازند. همچنین كاربران ویندوز ویستا می‌توانند به‌راحتی در میان پنجره‌هایی كه باز است جستجو كنند و پنجره مورد نیاز خود را بیابند.به‌روزنگاری اینترنتی: ویندوز ویستا بر خلاف ویندوز اكس‌پی از مرورگر اینترنت اكسپلورر برای دانلود به‌روزنگارها (آپ‌دیت) استفاده نكرده و خود به یك برنامه به‌روزنگار مجزا مجهز شده كه نتیجه آن به‌روزنگاری متمركز و سریع‌تر ویندوز و برنامه‌های جانبی آن است. بهبود قابلیت‌های صوتی تصویری: نرم‌افزار مدیاپلیر در ویندوز ویستا از ابزار نه چندان محبوبی كه هم‌اكنون در اكس‌پی می‌بینیم، به یك برنامه صوتی و تصویری كامل و جذاب بدل شده است.
برنامه Photo Gallery سرانجام قابلیت مدیریت عكس‌های دیجیتالی را به ویندوز آورده كه به كمك آن می‌توان به راحتی عكس‌ها را مدیریت، طبقه بندی، ویرایش و چاپ كرد. برنامه DVD Maker نیز امكانات جالبی را برای ساخت و ویرایش تصاویر ویدئویی در اختیار كاربران "ویستا" قرار می‌دهد. كنترل دسترسی اطفال :ویندوز ویستا به قابلیتی مجهز شده كه والدین، معلمان و مسئولان كتابخانه‌ها می‌توانند از جهات مختلف بر نحوه دسترسی اطفال به رایانه نظارت داشته باشند. به‌كمك این ویژگی می‌توان وب‌سایت‌های خاص را در اینترنت فیلتر كرد، دانلود فایل را محدود كرد، برنامه‌ها و بازی‌های رایانه‌ای قابل اجرا در رایانه را مشخص كرد و حتی روز و ساعت دسترسی كودك به رایانه را نیز تعیین و محدود كرد. نصب در تنها 15 دقیقه:هرچند نگارشهای آزمایشی فعلی ویندوز ویستا برای نصب شدن روی رایانه همانند ویندوز اكس‌پی دست‌كم به حدود یك ساعت زمان نیاز دارند، اما مایكروسافت وعده داده كه نسخه نهایی این سیستم‌عامل به‌گونه‌ای طراحی شده كه كاربران می‌توانند در حدود 15 دقیقه آن را روی رایانه خود نصب و راه‌‌اندازی كنند. با تمامی این تفاسیر، برخی نكات منفی نیز در ویندوز ویستا" به چشم می‌خورند كه اگرچه در مقایسه با نكات مثبت چندان به چشم نمی‌آیند، اما توجه به آنها ارزشمند است: – به خاطر داشته باشیم ویندوز ویستا برای عملكرد بهینه نیازمند یك رایانه قدرتمند است و به همین علت كاربران رایانه‌های قدیمی‌تر بهتر است پیش از نصب آن به فكر ارتقای رایانه خود باشند. – ویندوز ویستا هنوز به یك نرم‌افزار ضدویروس متمركز مجهز نشده و شما همچنان مجبور خواهید بود پس از نصب آن از یك نرم‌افزار ضدویروس جداگانه برای حفاظت از رایانه خود بهره بگیرید. – كار كردن با ویستا به‌ویژه با قابلیت‌های در ظاهر پیچیده‌ای نظیر پوشه‌های مجازی (Virtual Folders) اندكی مشكل بوده و تغییرات فراوان در منوی Start ممكن است كاربران نسخه‌های قدیمی‌تر ویندوز را دچار سردرگمی كند.– مایكروسافت برخی ویژگی‌های استاندارد شده در ویندوزهای قبلی را در ویستا تغییر داده كه این امر می‌تواند سبب نارضایتی كاربران شود. به طور مثال پیش تنظیمات ویندوز ویستا به‌گونه‌ای است كه ویندوز به جای خاموش كردن (شات داون) رایانه، آن را هایبرنیت می‌كند و كاربر مجبور است برای شات‌داون كردن كامل رایانه، پیش تنظیمات ویندوز ویستا را تغییر دهد. – حدود دو میلیون (27 درصد) خصوصیات افزوده شده ویستا بدون ارتقای بخشی از اكس‌پی همانند مرورگر اینترنت‌اكسپلورر7 و ویندوز مدیاپلیر قابل فروش دسترس بوده‌اند، هر دو این محصولات را می‌توان به‌صورت رایگان برای ویندوز اكس‌پی دانلود كرد. همچنین برنامه Windows Mail در حقیقت همان آوت‌لوك اكسپرس با تغییرات جزیی است و Windows Defender نیز همان مایكروسافت آنتی‌اسپایور است كه تنها به‌روزنگاری شده‌است.– دسترسی به اینترنت با ویندوز ویستا با كامپیوترهایی كه دارای مودم‌های قدیمی‌تر هستند، امكان‌پذیر نیست.
