استحاضه

 استحاضه (مسئله 402 تا 404)

احکام زن مستحاضه (مسئله 405 تا 425)

يكى از خونهائى كه از زن خارج مى‏شود خون استحاضه است، و زن را در موقع ديدن خون استحاضه « مستحاضه » مى‏گويند.

 خون استحاضه در بيشتر اوقات زرد رنگ و سرد است و بدون فشار و سوزش بيرون مى‏آيد و غليظ هم نيست، ولى ممكن است گاهى سياه يا سرخ و گرم و غليظ باشد و با فشار و سوزش بيرون آيد.

مسأله 390 ـ تئضیح المسائل ایت الله سیستانی

استحاضه سه قسم است: قليله، و متوسطه، و كثيره.

استحاضه قليله: آن است كه خون فقط روى پنبه‏اى راكه زن با خود بر مى‏دارد آلوده كند و در آن فرو نرود.

استخاضه متوسطه: آن است كه خون در پنبه فرو رود، اگر چه در يك گوشه آن باشد، ولى از پنبه به دستمالى كه معمولاً زنها براى جلوگيرى از خون مى‏بندند، نرسد.

استحاضه كثيره: آن است كه خون پنبه را فرا گرفته و به دستمال برسد.

مسأله 391 ـ  توضیح المسائل ایت الله سیستانی

در استحاضه قليله بايد زن براى هر نماز يك وضو بگيرد، و ـ بنابر احتياط مستحب ـ پنبه را آب كشيده و يا عوض كند، و بايد ظاهر فرج را اگر خون به آن رسيده آب بكشد.

مسأله 392 ـ توضیح المسائل ایت الله سیستانی

در استحاضه متوسطه بايد ـ بنابر احتياط لازم ـ زن براى نمازهاى خود روزانه يك غسل نمايد، و نيز بايد كارهاى استحاضه قليله را كه در مسأله پيش گفته شد انجام دهد. بنابر اين اگر استحاضه قبل از نماز صبح يا در همان آن حاصل شود بايد براى نماز صبح غسل كند، و اگر عمداً يا از روى فراموشى براى نماز صبح غسل نكند، بايد براى نماز ظهر و عصر غسل كند، و اگر براى نماز ظهر و عصر غسل نكند، بايد پيش از نماز مغرب و عشا غسل نمايد، چه آنكه خون بيايد يا قطع شده باشد.

مسأله 393 ـ  توضیح المسائل ایت الله سیستانی

در استحاضه كثيره بايد ـ بنابر احتياط واجب ـ زن براى هر نماز پنبه و دستمال را عوض كند يا آب بكشد، و لازم است يك غسل براى نماز صبح، و يكى براى نماز ظهر و عصر، و يكى براى نماز مغرب و عشا بجا آورد، و بين نماز ظهر و عصر و مغرب و عشا فاصله نيندازد، و اگر فاصله بيندازد بايد براى نماز عصر و عشا دوباره غسل كند، اينها همه در صورتى است كه خون پى در پى از پنبه به دستمال برسد، امّا چنانچه رسيدن خون از پنبه به دستمال با قدرى فاصله باشد كه زن بتواند در آن فاصله يك نماز يا بيشتر بخواند احتياط لازم آن است كه هر گاه خون از پنبه به دستمال برسد پنبه و دستمال را عوض كرده و يا آب بكشد و غسل نمايد. بنابر اين اگر زن غسل كرد و نماز ظهر را مثلاً خواند ولى قبل از نماز عصر يا در ميان آن خون دوباره از پنبه به دستمال رسيد بايد براى نماز عصر نيز غسل نمايد، ولى چنانچه فاصله به مقدارى باشد كه زن بتواند در آن ميان دو نماز يا بيشتر بخواند، مثل اينكه بتواند نماز مغرب و عشا را نيز قبل از آنكه خون دوباره به دستمال برسد، بخواند، براى آن نمازها لازم نيست غسل ديگرى بكند، و در هر صورت در استحاضه كثيره غسل از وضو كفايت مى‏كند.

مسأله 394 ـ  توضیح المسائل ایت الله سیستانی

 اگر خون استحاضه پيش از وقت نماز هم بيايد، چنانچه زن براى آن خون، وضو يا غسل بجا نياورده باشد، بايد در موقع نماز وضو يا غسل بجا آورد اگر چه در آن موقع مستحاضه نباشد.

 مسأله 395 ـ توضیح المسائل ایت الله سیستانی

 اگر استحاضه قليله زن بعد از نماز صبح متوسطه شود، بايد براى نماز ظهر و عصر غسل كند، و اگر بعد از نماز ظهر و عصر متوسطه شود، بايد براى نماز مغرب و عشا غسل نمايد.

مسأله 397 ـ  توضیح المسائل ایت الله سیستانی

اگر استحاضه قليله يا متوسطه زن بعد از نماز صبح كثيره شود و به اين حال باقى بماند، بايد احكامى را كه در مسأله (394) گفته شد نسبت به نماز ظهر و عصر، و مغرب و عشا رعايت نمايد.

مسأله 398 ـ توضیح المسائل ایت الله سیستانی

 در مستحاضه كثيره در صورتى كه لازم است ميان غسل و نماز فاصله‏اى واقع نشود ـ چنانكه در مسأله (394) گذشت ـ اگر انجام غسل پيش از داخل شدن وقت نماز باعث وقوع فاصله گردد، آن غسل براى نماز فايده ندارد، و بايد مستحاضه براى نماز دوباره غسل نمايد. و اين حكم در مستحاضه متوسطه نيز جارى است.

مسأله 399 ـ رساله ایت سیستانی

 در مستحاضه قليله و متوسطه، زن براى هر نمازى ـ غير از نماز يوميه كه حكم آن گذشت ـ چه واجب باشد چه مستحب، بايد وضو بگيرد، ولى اگر بخواهد نماز يوميه‏اى را كه خوانده احتياطاً دوباره بخواند، يا بخواهد نمازى را كه تنها خوانده است دوباره با جماعت بخواند، بايد تمام كارهائى را كه براى استحاضه گفته شد انجام دهد. امّا براى خواندن نماز احتياط، و سجده فراموش شده، و تشهد فراموش شده ـ اگر آنها را بعد از نماز فوراً بجا آورد ـ و همچنين براى سجده سهو در هر حال، لازم نيست كارهاى استحاضه را انجام دهد.

مسأله 400 ـ رساله ایت الله سیستانی

زن مستحاضه بعد از آنكه خونش قطع شد، فقط براى نماز اولى كه مى‏خواند، بايد كارهاى استحاضه را انجام دهد و براى نمازهاى بعدى لازم نيست.

مسأله 401  . رساله ایت الله سیستانی

 اگر زن نداند استحاضه او چه قسم است، موقعى كه مى‏خواهد نماز بخواند، بايد ـ بنابر احتياط ـ خود را وارسى كند، مثلاً مقدارى پنبه داخل فرج نمايد و كمى صبر كند و بيرون آورد و بعد از آنكه فهميد استحاضه او كدام يك از آن سه قسم است، كارهائى را كه براى آن قسم دستور داده شده انجام دهد، ولى اگر بداند تا وقتى كه مى‏خواهد نماز بخواند استحاضه او تغيير نمى‏كند، پيش از داخل شدن وقت هم مى‏تواند خود را وارسى كند.

مسأله 402 ـ رساله ایت الله سیستانی

 زن مستحاضه اگر پيش از آنكه خود را وارسى كند مشغول نماز شود، چنانچه قصد قربت داشته و به وظيفه خود عمل كرده مثلاً استحاضه‏اش قليله بوده و به وظيفه استحاضه قليله عمل نموده، نماز او صحيح است، و اگر قصد قربت نداشته يا عمل او مطابق و ظيفه‏اش نبوده، مثل آنكه استحاضه او متوسطه بوده و به وظيفه قليله رفتار كرده، نماز او باطل است.

مسأله 403 ـ رساله ایت الله سیستانی

  زن مستحاضه اگر نتواند خود را وارسى نمايد، بايد به آنچه مسلّماً وظيفه اوست عمل كند، مثلاً اگر نمى‏داند استحاضه او قليله است يا متوسطه بايد كارهاى استحاضه قليله را انجام دهد، و اگر نمى‏داند متوسطه است يا كثيره بايد كارهاى استحاضه متوسطه را انجام دهد، ولى اگر بداند سابقاً كدام يك از آن سه قسم بوده، بايد به وظيفه همان قسم رفتار نمايد.

مسأله 404  . رساله ایت الله سیستانی

 زن مستحاضه اگر بعد از نماز خود را وارسى كند و خون نبيند اگر چه بداند دوباره خون مى‏آيد، با وضوئى كه دارد مى‏تواند نماز بخواند.

مسأله 406 ـ رساله ایت الله سیستانی

 زن مستحاضه اگر بداند از وقتى كه مشغول وضو يا غسل شده خونى از او بيرون نيامده و در داخل فرج هم نيست، مى‏تواند خواندن نماز را تا وقتى كه مى‏داند پاك مى‏ماند تأخير بيندازد.

مسأله 407 ـ رساله ایت الله سیستانی

اگر مستحاضه بداند كه پيش از گذشتن وقت نماز به كلّى پاك مى‏شود يا به اندازه خواندن نماز خون بند مى‏آيد، بايد ـ بنابر احتياط لازم ـ صبر كند و نماز را در وقتى كه پاك است بخواند.

مسأله 408 ـ  رساله ایت الله سیستانی

 اگر بعد از وضو و غسل خون در ظاهر قطع شود، و مستحاضه بداند كه اگر نماز را تأخير بيندازد، به مقدارى كه وضو و غسل و نماز را بجا آورد به كلّى پاك مى‏شود، بايد ـ بنابر احتياط لازم ـ نماز را تأخير بيندازد، و موقعى كه به كلّى پاك شد دوباره وضو و غسل را بجا آورد و نماز را بخواند. و اگر موقعى كه خون در ظاهر قطع شود وقت نماز تنگ باشد، لازم نيست وضو و غسل را دوباره بجا آورد، بلكه با وضو و غسلى كه دارد مى‏تواند نماز بخواند.

مسأله 409 ـ رساله ایت الله سیستانی

 مستحاضه كثيره وقتى كه به كلّى از خون پاك شد اگر بداند از وقتى كه براى نماز پيش مشغول غسل شده ديگر خون نيامده، لازم نيست دوباره غسل نمايد، و در غير اين صورت بايد غسل نمايد ـ هر چند كلّيّت اين حكم بنابر احتياط است ـ و امّا در مستحاضه متوسطه لازم نيست براى آنكه از خون به كلّى پاك شده غسل نمايد.

مسأله 410 ـ رساله ایت الله سیستانی

 مستحاضه قليله بعد از وضو، و مستحاضه متوسّطه بعد از غسل و وضو، و مستحاضه كثيره بعد از غسل، بايد فوراً مشغول نماز شوند، مگر در دو موردى كه در مسأله (394) و (407) به آنها اشاره شد، ولى گفتن اذان و اقامه قبل از نماز اشكال ندارد، و در نماز هم مى‏تواند كارهاى مستحب مثل قنوت و غير آن را بجا آورد.

مسأله 411 ـ رساله ایت الله سیستانی

 زن مستحاضه اگر و ظيفه‏اش اين باشد كه ميان وضو يا غسل و نماز فاصله نيندازد ولى مطابق وظيفه‏اش رفتار نكند، بايد دوباره وضو گرفته يا غسل كند و بلا فاصله مشغول نماز شود.

مسأله 412 ـ رساله ایت الله سیستانی

 اگر خون استحاضه زن جريان دارد و قطع نمى‏شود، چنانچه براى او ضرر ندارد ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد قبل از غسل از بيرون آمدن خون جلوگيرى نمايد، و چنانچه كوتاهى كند و خون بيرون آيد، اگر نماز خوانده بايد دوباره نماز بخواند، بلكه احتياط مستحب آن است كه دوباره غسل كند.

مسأله 413 ـ رساله ایت الله سیستانی

 اگر در موقع غسل خون قطع نشود غسل صحيح است، ولى اگر در بين غسل استحاضه متوسطه كثيره شود، لازم است كه غسل را از سر بگيرد.

مسأله 414 ـ رساله ایت الله سیستانی

 احتياط مستحب آن است كه زن مستحاضه در تمام روزى كه روزه است، به مقدارى كه مى‏تواند از بيرون آمدن خون جلوگيرى كند.

مسأله 415 ـ رساله ایت الله سیستانی

 بنابر مشهور روزه زن مستحاضه كثيره، در صورتى صحيح است كه غسل نماز مغرب و عشاى شبى كه مى‏خواهد فرداى آن را روزه بگيرد بجا آورد، و نيز در روز غسلهائى را كه براى نمازهاى روز واجب است انجام دهد، ولى بعيد نيست كه در صحت روزه‏اش غسل شرط نباشد، همچنان كه ـ بنابر اقوى ـ در مستحاضه متوسطه شرط نيست.

مسأله 416 ـ رساله ایت الله سیستانی

 اگر بعد از نماز عصر، مستحاضه شود و تا غروب غسل نكند، روزه‏اش بدون اشكال صحيح است.

مسأله 417 ـ رساله ایت الله سیستانی

 اگر استحاضه قليله زن پيش از نماز متوسطه يا كثيره شود، بايد كارهاى متوسطه يا كثيره را كه گفته شد انجام دهد، و اگر استحاضه متوسطه كثيره شود بايد كارهاى استحاضه كثيره را انجام دهد، و چنانچه براى استحاضه متوسطه غسلى كرده باشد فائده ندارد، و بايد دوباره براى كثيره غسل كند.

مسأله 418 ـ رساله ایت الله سیستانی

 اگر در بين نماز، استحاضه متوسطه زن كثيره شود، بايد نماز را بشكند و براى استحاضه كثيره غسل كند، و كارهاى ديگر آن را انجام دهد و همان نماز را بخواند، ـ و بنابر احتياط استحبابى ـ قبل از غسل وضو بگيرد، و اگر براى غسل وقت ندارد لازم است عوض غسل تيمم كند، و اگر براى تيمم نيز وقت ندارد ـ بنابر احتياط مستحب ـ نماز را نشكند و به همان حال تمام كند، ولى لازم است در خارج وقت قضا نمايد، و همچنين اگر در بين نماز، استحاضه قليله او متوسطه يا كثيره شود بايد نماز را بشكند، و براى استحاضه متوسطه يا كثيره كارهاى آن را انجام دهد.

مسأله 419 ـ رساله ایت الله سیستانی

اگر در بين نماز خون بند بيايد، و مستحاضه نداند كه در باطن هم قطع شده است يا نه، يا نداند پاكى به اندازه تحصيل طهارت و نماز يا بخشى از نماز مهلت مى‏دهد يا نه، ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد بر حسب وظيفه‏اش وضو گرفته يا غسل نموده و نماز را دوباره بجا آورد.

مسأله 420 ـ  رساله ایت الله سیستانی

اگر استحاضه كثيره زن متوسطه شود، بايد براى نماز اول عمل كثيره، و براى نمازهاى بعدى عمل متوسطه را بجا آورد، مثلاً اگر پيش از نماز ظهر استحاضه كثيره متوسطه شود، بايد براى نماز ظهر غسل كند و براى نماز عصر و مغرب و عشا فقط وضو بگيرد. ولى اگر براى نماز ظهر غسل نكند و فقط به مقدار نماز عصر وقت داشته باشد بايد براى نماز عصر غسل نمايد، و اگر براى نماز عصر هم غسل نكند بايد براى نماز مغرب غسل كند، و اگر براى آن هم غسل نكند و فقط به مقدار نماز عشا وقت داشته باشد بايد براى نماز عشا غسل نمايد.

مسأله 421 ـ  رساله ایت الله سیستانی

 اگر پيش از هر نماز خون مستحاضه كثيره قطع شود و دوباره بيايد، براى هر نماز بايد يك غسل بجا آورد.

مسأله 422 ـ رساله ایت الله سیستانی

 اگر استحاضه كثيره قليله شود، بايد براى نماز اول عمل كثيره و براى نمازهاى بعدى عمل قليله را انجام دهد. و نيز اگر استحاضه متوسطه قليله شود، بايد براى نماز اول عمل متوسطه را انجام دهد اگر قبلاً انجام نداده باشد.

مسأله 423 ـ رساله ایت الله سیستانی

اگر مستحاضه يكى از كارهائى را كه بر او واجب مى‏باشد ترك كند، نمازش باطل است.

مسأله 424 ـ رساله ایت الله سیستانی

مستحاضه قليله يا متوسطه اگر بخواهد غير از نماز كارى انجام دهد كه شرط آن وضو داشتن است، مثلاً بخواهد جائى از بدن خود را به خط قرآن برساند، چنانچه بعد از تمام شدن نماز باشد ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد وضو بگيرد، و وضوئى كه براى نماز گرفته كافى نيست.

مسأله 425 ـ رساله ایت الله سیستانی

مستحاضه‏اى كه غسلهاى واجب خود را بجا آورده، رفتن او در مسجد و توقّف در آن، و خواندن آيه‏اى كه سجده واجب دارد، و نزديكى شوهر با او حلال است، اگر چه كارهاى ديگرى را كه براى نماز انجام مى‏داد مثل عوض كردن پنبه و دستمال، انجام نداده باشد. بلكه اين كارها بدون غسل نيز جايز است.

مسأله 426 ـ  رساله ایت الله سیستانی

 اگر زن در استحاضه كثيره يا متوسطه بخواهد پيش از وقت نماز آيه‏اى را كه سجده واجب دارد بخواند، يا مسجد برود ـ بنابر احتياط مستحب ـ بايد غسل نمايد، و همچنين است اگر شوهرش بخواهد با او نزديكى كند.

مسأله 427 ـ رساله ایت الله سیستانی

 نماز آيات بر مستحاضه واجب است، و بايد براى نماز آيات همه كارهائى را كه براى نماز يوميّه گفته شد انجام دهد.

مسأله 428 ـ رساله ایت الله سیستانی

هر گاه در وقت نماز يوميّه نماز آيات بر مستحاضه واجب شود، اگرچه بخواهد هر دو را پشت سرهم بجا آورد ـ بنابر احتياط لازم ـ نمى‏تواند هر دو را با يك غسل و وضو بخواند.

مسأله 429 ـ  رساله ایت الله سیستانی

اگر زن مستحاضه بخواهد نماز قضا بخواند، بايد براى هر نماز كارهائى را كه براى نماز ادا بر او واجب است بجا آورد، و بنابر احتياط نمى‏تواند براى نماز قضا به كارهائى كه براى نماز ادا انجام داده اكتفا كند. 

مسأله 430 ـ  رساله ایت الله سیستانی

 اگر زن بداند خونى كه از او خارج مى‏شود خون زخم نيست، و مردد بين خون استحاضه و حيض و يا نفاس باشد، چنانچه شرعاً حكم حيض و نفاس را نداشته باشد بايد به دستور استحاضه عمل كند، بلكه اگر شك داشته باشد كه خون استحاضه است يا خونهاى ديگر، چنانچه نشانه آنها را نداشته باشد ـ بنابر احتياط واجب ـ بايد كارهاى استحاضه را انجام دهد.

مسأله 431 ـ رساله ایت الله سیستانی