دلايل عدم در آوردن دندان تا يک سالگي در کودکان

 بسیاری از مردم تصور می کنند دیر جوانه زدن دندان کودک موضوع مهمی است. بهتر است بدانیم رشد دندان در کودکان متفاوت بوده و به عنوان مرحله مهمی از زندگی آنها تلقی می شود. زمان و چگونگی رشد دندان در کودک می تواند تحت تاثیر عواملی چون تغذیه- ژنتیک و موقعیت پزشکی قرار بگیرد.

 

عموما رشد جوانه دندان در گروهی از کودکان با تاخیر صورت می گیرد. این موضوع بویژه در کودکانی که خواهر یا برادر و والدینی با این سابقه دارند، بیشتر دیده می شود.

 

چنانچه کودک تا ۱۳ ماهگی دندان در نیاورد پیشنهاد می شود به جای جستجو در تاریخچه خانوادگی  به پزشک اطفال مراجعه شود. او می تواند تشخیص دهد که عدم رشد دندان ناشی از تغذیه یا کم کاری تیروئید یا دلایل دیگری است. 

نشانه های درآمدن دندان در کودکان

نشانه های سر زدن دندان در کودک می تواند تنها برای مدت چند روز قبل از سر زدن اولین دندان یا چند ماه در هنگام سر زدن گروهی از دندان ها به طول انجامد. خوشبختانه برای بعضی از کودکان سر زدن دندان مشکل قابل توجهی ایجاد نمی کند.

 

معمولا نشانه هایی که در کودکان به هنگام جوانه زدن دندان ظاهر می شود به یک شکل نیستند. سر زدن دندان ممکن است در بعضی از کودکان باعث بد خوابی شده و در گروهی دیگر از کودکان باعث ناراحتی های دیگر یا سرازیر شدن آب دهان شود.

 

در اینجا یک لیست از نشانه های سر زدن دندان در کودک را آماده کرده ایم که امیدوار هستیم راهنمای خوبی برای والدین باشد:

-تورم لثه ها

-تلاش برای گاز زدن جویدن و مکیدن هر چیزی که در دست میگیرد

-سرازیر شدن آب دهان
-مالیدن صورت
-بد خوابی
-چنگ زدن به گوش
-بد غذایی
 

چنانچه نشانه هایی چون اسهال- آبریزش بینی و تب بسیار بالا در کودک مشاهده شد آن را صرفا نشانه های رشد دندان  تلقی نکیند بویژه اگر این نشانه ها بیشتر از ۲۴ ساعت به طول انجامد. بسیاری از والدین معتقد هستند که یکی از نشانه های سر زدن دندان در کودک تب بالا است اما بر اساس تحقیقات زیادی که در این زمینه صورت گرفته است دلیل علمی که اثبات کند سر زدن دندان و تب بالا با هم در ارتباط هستند وجود ندارد.

 

بنابراین پس از مشاهده اسهال و تب در کودک بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید.

چه زمان تاخیر در جوانه زدن دندان نگران کننده می شود

اولین مجموعه دندان ها شامل ۲۰ دندان است و بین ۴ تا ۱۰ ماهگی جوانه میزند. اما در بعضی از بچه ها ممکن است دندان ها دیرتر سر بزنند. اگر رشد دندان های کودک به کندی صورت می گیرد، اما رشد استخوان ها- مو و پوست کودک نرمال به نظر می رسد، جای نگرانی وجود ندارد.

 

معمولا دندان ها به این ترتیب جوانه می زنند: دندان های سانترال پایین- دندان های سانترال بالا- دندان های فوقانی خارجی- دندان های پایینی خارجی- دندان های پرمولر اول- نیش و در نهایت دندان مولر اول. آخرین دندان مولر بین ماه های ۲۴ و ۳۰ ماهگی جوانه می زند.

 

در بسیاری از کودکان دندان ها از ۹ ماهگی جوانه می زنند. اما در مواردی دیده شده است که یک مجموعه کامل از دندان ها در ۱۸ ماهگی شروع به جوانه زدن می کنند. به طور معمول کودکان از ۶ ماهگی تا ۲ سال و نیم دارای ۲۰ دندان می شوند. حدودا هر ۶ هفته یک دندان.

 

چنانچه کودک شما به سن یک سالگی رسیده است اما هنوز هیچ دندانی در او مشاهده نکرده اید با متخصص اطفال مشورت کنید در اینصورت متخصص اطفال شما را به دکتر متخصص دندان پزشک اطفال معرفی خواهد کرد. 

 

چنانچه کودک به سن ۱۳ ماهگی یا بیشتر از آن رسیده است اما هنوز دندان در نیاورده است، به عنوان کودک تاخیری در رشد دندان محسوب می شود. این شرایط برای والدینی که کودکان دیگر را با تعدادی دندان می بینند دشوار است. دلیل خاصی برای نگرانی وجود ندارد. چندین فاکتور وجود دارد که باعث ایجاد تاخیر در رشد دندان کودک می شود:

 

ژنتیک: یکی از دلایل دیر درآمدن دندان می تواند ارثی و فامیلی باشد. در تاریخچه خانوادگی و فامیلی خود جستجو کنید. چنانچه پدر و مادری در رشد دندان تاخیر داشته اند آن را نیز به کودک خود انتقال می دهند.

 

تغذیه: در بعضی موارد تغذیه می تواند در رشد دندان تاخیر ایجاد کند. کمبود ویتامین های آ- سی- دی- کلسیم و فسفر در رژیم غذایی باعث ایجاد این نقص می شود. در حالیکه یکی از نشانه های رژیم نامناسب تاخیر در رشد دندان است نشانه های دیگری نیز وجود دارد که نشان دهنده رژیم نا مناسب است. کمبود وزن و داشتن اندام ضعیف.

 

کم کاری تیروئید:دیر در آمدن دندان در کودک ممکن است در اثر کم کاری تیروئید و نقص در غده باشد. در کنار مشکلات رشدی مانند تاخیر در راه رفتن- حرف زدن- اضافه وزن و رشد دندان نقص در غده درقی می تواند نشانه هایی چون خستگی- ضعف- سردرد و سفتی در مفاصل را به همراه داشته باشد. 

به همه نصایح گوش ندهید

برخی مادربزرگ‌ها توصیه می‌کنند برای این‌که لثه نازک شود و دندان سریع‌تر درآید به لثه بچه قند بمالید. این کار نه تنها برای فرزند شما دردناک است بلکه ممکن است سبب التهاب و عفونت لثه شود. 

 

کشیدن هر چیز دیگر مانند گوشت کباب‌شده یا... نیز توصیه نمی‌شود. اما برای آرام کردن درد دندان راه‌حل‌هایی وجود دارد. می‌توانید از اسباب‌بازی‌های دندانی کمک بگیرد. انواعی که در یخچال قرار می‌گیرند بهترین هستند چون سرما خود نوعی ضدالتهاب طبیعی است. می‌توانید از داروخانه ژل‌های تسکین‌دهنده درد دندان‌ هم بخرید و با کمک مسواک‌های انگشتی به لثه کودک‌تان بمالید اما در ‌‌نهایت اگر ناراحتی او تسکین پیدا نکرد با پزشک مشورت کنید تا برای او دارو تجویز کند