بايسته‏هاى پايگاه‏هاى شيعى در ماه مبارك رمضان

بايسته‏هاى پايگاه‏هاى شيعى در ماه مبارك رمضان

اشاره

سلام بر رمضان، سلام بر بزرگ‏ترين ماه خدا و عيد عاشقانِ حق، سلام بر آن ماه گرامى كه با بركت همراه است و به بركت آن بسيارى از بلاها از ما برداشته مى‏شود(1).

رمضان مىآيد و با سرعت مى‏رود و چه كم سعادت‏اند آنان كه از اين سفره گسترده الهى بهره نگيرند و خود را از بركات و فضايل آن محروم نمايند. مهم اين است كه از كنار اين روزها و شب‏ها بى توجه نگذريم و نسبت به وظايف خود غفلت نورزيم. پس علم و آگاهى نسبت به وظايف و تكاليف خود در اين ماه، از اولين قدم‏هاى پيش‏روى هر مكلف است.

اگر چه هم اينك در فضاى آكنده از معنويت ماه مبارك رمضان قرار نداريم، اما به وسيله برخى از پايگاه‏هاى اينترنتى مى‏توان هنوز هم از بركات و آثار اين سفره گسترده الهى برخوردار شد و اين گونه از فنّاورى نوين در مسير تعميق و بهره‏مندى هرچه بيشتر از احكام متعالى اسلام استفاده برد. اين نوشتار شما را با پايگاه‏هايى كه تمام و يا قسمتى از فضاى خود را به ارائه اطلاعات مرتبط با ماه رمضان اختصاص داده‏اند، آشنا مى‏سازد و فضاى روحانى و لحظات معنوى اين ماه انسان‏ساز را براى شما ترسيم مى‏كند.

رمضان در اينترنت

امروزه بيشتر مردم، بسيارى از امور زندگى خود را در زمينه‏هاى مختلف از طريق اينترنت دنبال مى‏كنند. يكى از مهم‏ترين كاربردهاى اينترنت در خصوص امور دينى و مذهبى است، كه به‏راحتى مى‏توانند مطالب دلخواه خويش را در اختيار داشته باشند. از آنجا كه همگان نمى‏توانند به علماء دينى دسترسى داشته باشند و احكام و فلسفه مسائل دينى خود را از آنان فراگيرند، و يا در استفاده از منابع چاپى و غير چاپى با مشكلاتى مانند زبان، محدوديت‏هاى جغرافيايى و امنيتى مواجه هستند، نقش اينترنت به عنوان يك ابزار راحت، سريع و ارزان بسيار حائز اهميت مى‏نمايد. بنابر تحقيقات انجام‏شده، مردم آمريكا و كانادا 63% و مردم اروپا 4/22% دسترسى به اينترنت را به خود اختصاص داده‏اند و بسيارى از خواسته‏هاى خود را از اين طريق دنبال مى‏كنند.

يكى از موضوعات اسلامى كه تأثير بسزايى در جامعه مسلمانان برجاى مى‏نهد، ماه مبارك رمضان است. تاكنون از سوى مراكز و مؤسسات اسلامى يا علاقهمندان به ارائه اطلاعات در زمينه‏هاى مختلف علوم اسلامى، پايگاه ويژه‏اى در خصوص ماه مبارك رمضان طراحى نشده است. آنچه را به عنوان برترين پايگاه‏ها و صفحات ويژه ماه مبارك رمضان در اينترنت مى‏توان برشمرد، تنها بخش كوچكى از پايگاه‏هاى اسلامى است كه در اين مورد ارائه شده‏اند.

آداب و فضايل روزه و رمضان، فلسفه و حكمت روزه، احكام روزه، متن دعاها و احاديث مربوط به روزه و رمضان، شب‏هاى قدر، اوقات شرعى و مسائل مربوط به رؤيت هلال، از جمله مباحثى است كه اين پايگاه‏ها به آن پرداخته‏اند. در اين مجال، به معرفى برخى از اين پايگاه‏ها مى‏پردازيم:

1. ويژه‏نامه‏هاى رمضان در پايگاه خبرگزارى ايرنا

www.irna.com

پايگاه خبرگزارى ايرنا در بخش مناسبت‏هاى مذهبى خود تاكنون پنج ويژه‏نامه مربوط به ماه رمضان را ارائه كرده است كه در بيشتر آنها به مباحثى چون: ترتيل قرآن، تواشيح، دعاهاى رمضان و شب قدر پرداخته شده است. تنوع مطالب، جذابيت‏هاى جانبى و استفاده از ابزارهاى چندرسانه‏اى از خصوصيات اين ويژه‏نامه‏هاست.

2. ويژه‏نامه رمضان در پايگاه بلاغ

www.balagh.net

اين بخش مشتمل بر مقالاتى درباره فلسفه و حكمت روزه، آداب تلاوت قرآن و دعا و احكام روزه مى‏باشد.

3. ويژه‏نامه رمضان در پايگاه حوزه

www.hawzah.net

خطبه پيامبر در روز آخر ماه شعبان، دعاهاى رؤيت هلال، مقالات، چهل حديث درباره روزه، شب قدر و منزلت آن، ادعيه مربوط به رمضان و احكام روزه از مهم‏ترين مطالب اين ويژه‏نامه است.

4. ويژه‏نامه رمضان در پايگاه الحكمة

www.alhikmeh.com

اين ويژه‏نامه به ارائه متن قرآن كريم، اعمال ماه رمضان، مناسبت‏ها، شب‏هاى قدر و دعاهاى ماه رمضان به صورت صوتى مى‏پردازد و به زبان عربى است.

5. ويژه‏نامه رمضان در پايگاه رافد

www.rafed.net

در اين قسمت متن قرآن كريم، آداب و فضايل ماه مبارك رمضان، راهنماى فقهى روزه‏داران، مناسبت‏هاى ماه، دعاهاى ماه رمضان، تواشيح و بخش ويژه كودكان با موضوع رمضان و روزه و سخنرانى‏هاى علما، دين به صورت صوتى ارائه شده و همگى به زبان عربى است.

6. ويژه‏نامه رمضان به زبان انگليسى

www.ezsoftech.com

قرآن كريم، مطالبى درباره رمضان و موضوعات متفرقه ديگر در مورد ماه رمضان، در اين ويژه‏نامه انگليسى قابل دستيابى است.

7. پايگاه الاسلام و رمضان

www.al.islam.org

اين پايگاه شامل كتاب‏ها و مقالاتى درباره روزه و رمضان به زبان انگليسى مى‏باشد.

8. ماه مبارك رمضان و رؤيت هلال

www.nojum.ir

در اين پايگاه اطلاعات متنوعى درباره رؤيت هلال و چگونگى محاسبات نجومى براى رؤيت ماه ارائه شده كه به‏زبان فارسى است.

9. اوقات شرعى شهرهاى ايران در پايگاه اوقات

www.owghat.com

«اوقات» شامل توضيحات و راهنمايى‏هايى درباره اوقات شرعى شهرهاى ايران از طريق وارد كردن شهر دلخواه خود و چگونگى محاسبات فلكى و اختلاف احتمال آنها در جداول و رسانه‏هاست. اين پايگاه به زبان فارسى است.

10ـ پايگاه سِحْر سَحَر

www.sehresahr.com

پايگاه «سحر سحر» يك روزنامه اينترنتى ويژه رمضان است كه در ماه مبارك رمضان سال 1425ق بهوسيله گروهى از طلاب هنردوست راه‏اندازى شده است.

«سحر سحر» يك پايگاه ادبى-هنرى است كه مطالب آن روزانه تغيير مى‏كند و با زبانى ساده و روان با مخاطبان خود صحبت مى‏كند. سحر قلم، يادداشت‏هاى يك روزه‏دار، بريده‏ها، فرهنگ‏نامه رمضان و خاطرات از مهم‏ترين مطالب اين پايگاه به شمار مى‏رود.

گفتنى است كه اين پايگاه به زبان فارسى است و زمان فعاليت آن فقط تا پايان ماه مبارك رمضان 1425ق بوده است.

ماه رمضان و بايسته‏هاى پايگاه‏هاى اسلامى

با نگاهى اجمالى به محتواى اين پايگاه‏ها، مى‏توان نتيجه گرفت كه عمده مطالب آنها شبيه به همديگر بوده، و بيشتر آنها در زمينه‏هاى مشترك فعاليت كرده‏اند؛ اين در حالى است كه ويژگى‏هاى خاص ماه مبارك رمضان و نيازهاى روزه‏داران در مناطق مختلف دنيا، شيوه‏هاى بهترى را براى عرضه اين اطلاعات مى‏طلبد.

آنچه كه قبل از هر چيز ديگرى به نظر مى‏رسد، اين است كه پايگاه‏هاى اسلامى و يا به عبارت ديگر، همه فضاهاى تحت وب كه رويكرد اسلامى دارند، نبايد تنها مخزنى از انبوه اطلاعات بوده، و از ابزارهاى پژوهشى و جذابيت‏هاى لازم براى ارائه و تبليغ احكام و معارف بلند اسلامى تهى باشند.

در هر حال نكاتى را كه به عنوان بايسته‏هاى پايگاه‏هاى اسلامى به خصوص شيعى مى‏توان مطرح كرد و توجه به آنها در تهيه و راه‏اندازى چنين پايگاه‏هايى لازم است، عبارت‏اند از:

1. استفاده از ساير ابزارهاى اطلاع‏رسانى براى ارائه مطالب مورد نظر و اكتفا نكردن به منابع متنى؛

2. فراهم نمودن شرايط و زمينه‏هاى مناسب براى مشاركت كاربران و حضور ملموس آنان در تهيه اطلاعات يا ارائه نظرات و طرح پرسش‏ها و شبهات خود؛

در اين خصوص، تشكيل انجمن‏ها و اتاق‏هاى گفتگوى زنده در پايگاه، عرضه قسمت پاسخ به سؤالات به صورت زنده توسط كارشناسان دينى به ويژه در زمينه احكام و مسائل شرعى، و نيز استفاده از نرم‏افزارهاى ويژه مديريت پايگاه براى استفاده از نظرات و توانايى‏هاى كاربران، از جمله كارهايى است كه بسيار مناسب و كارآمد به نظر مى‏رسد؛

3. امكان مشاهده و اطلاع كاربران نقاط مختلف دنيا از اوقات شرعى محل زندگى خود با وارد كردن نام كشور و شهر مورد نظر؛ اين مسئله براى كسانى كه در مناطق غير اسلامى زندگى مى‏كنند و به‏راحتى نمى‏توانند اوقات شرعى خود را به دست آورند، ضرورى جلوه مى‏كند.

4. ارائه سخنرانى‏هاى دينى و اخلاقى از سخنرانان شهير به زبان‏هاى مختلف و همچنين ارائه درس‏هاى در مورد: تفسير قرآن، تفسير دعاها و مناجات‏هاى ماه مبارك رمضان و مباحث عقيديتى؛

5. تهيه برنامه‏هاى آموزشى بهويژه روخوانى و تجويد قرآن، آموزش احكام و معارف دينى به صورت صوت و تصوير، خاصه به زبان‏هاى غير فارسى؛

6. عرضه منابع اصلى از قبيل: آيات، روايات، تفاسير، شرح‏ها، مقالات و كتاب‏هاى ارزشمند ديگر براى استفاده مبلغان و كسانى كه در زمينه‏هاى تبليغى فعاليت دارند. بديهى است اين امر سهم زيادى در نشر و گسترش فرهنگ و معارف اسلامى خواهد داشت.

آنچه گفته شد، گذرى بود بر وضعيت فعلى پايگاه‏هاى اسلامى و فعاليت‏هاى آنان درباره روزه و رمضان. با توجه به اهميت اين ماه بزرگ و توجه مسلمانان به قرآن كريم و دستورات الهى و ضرورت گسترش تبليغات دينى، وجود يك پايگاه مستقل براى معرفى اين ماه مبارك و عرضه مطالب متنوع، جذاب و كارآمد به زبان‏هاى مختلف ضرورى مى‏نمايد.

بى ترديد، وجود چنين پايگاهى در شبكه جهانى اينترنت مى‏تواند مرجع مطلوبى براى بسيارى از كاربران و علاقهمندان به علوم و معارف دينى و همچنين مبلغان و مناديان احكام و معارف الهى باشد.