ناشنوايي‌ و اختلال‌ در شنوايي‌

اطلاعات‌ اوليه‌

توضيح‌ كلي‌

علايم‌ شايع‌

علل‌

عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر

پيشگيري‌

عواقب‌ مورد انتظار

عوارض‌ احتمالي‌

درمان‌

اصول‌ كلي‌

داروها

فعاليت‌

رژيم‌ غذايي‌

در اين‌ شرايط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نماييد

اطلاعات‌ اوليه‌

توضيح‌ كلي‌

ناشنوايي‌ و اختلال‌ در شنوايي‌ عبارت‌ است‌ از كاهش‌ توانايي‌ يا ناتواني‌ كامل‌ در شنيدن‌. ناشنوايي‌ مي‌تواند به‌ علت‌ مشكل‌ در استخوان‌هاي‌ كوچك‌ موجود در گوش‌ مياني‌ كه‌ صدا را انتقال‌ مي‌دهند يا مشكل‌ در شاخه‌هاي‌ عصب‌ هشتم‌ مغزي‌ كه‌ صدا را به‌ مغز انتقال‌ مي‌دهند باشد. بنابراين‌ دو نوع‌ ناشنوايي‌ وجود دارد: ناشنوايي‌ انتقالي‌، كه‌ در آن‌ استخوان‌هاي‌ كوچك‌ موجود در گوش‌ مياني‌ تخريب‌ مي‌نوشند و صدا را انتقال‌ نمي‌دهند (اتواسكلروز). ناشنوايي‌ حسي‌ ـ عصبي‌، كه‌ در آن‌ عصب‌ هشتم‌ مغزي‌ (عصب‌ شنوايي‌) اغلب‌ به‌ دلايل‌ ناشناخته‌ آسيب‌ مي‌بينيد. ناشنوايي‌ مختلط‌، شامل‌ هر دو نوع‌ ناشنوايي‌ انتقالي‌ و حسي‌ ـ عصبي‌

علايم‌ شايع‌

در شيرخوار: پاسخ‌ ندادن‌ به‌ صداهاي‌ محيط‌، خصوصاً صداهايي‌ كه‌ قاعدتاً بايد شيرخوار را از جا بپرانند. در افراد مسن‌: مشكل‌ داشتن‌ در افتراق‌ (گوش‌ دادن‌ انتخابي‌ به‌) صداهاي‌ محيط‌ اطراف‌ وزوز گوش‌، سرگيجه‌، درد بلند كردن‌ صداي‌ راديو يا تلويزيون‌

علل‌

مادرزادي‌ در اثر توارث‌ ژنتيكي‌ غالب‌ يا مغلوب‌ عفونت‌هاي‌ مزمن‌ گوش‌ مياني‌ يا گسترش‌ عفونت‌ به‌ گوش‌ داخلي‌ توليد موم‌ گوش‌ به‌ مقدار زياد اختلالات‌ رگ‌هاي‌ خوني‌، از جمله‌ بالا بودن‌ فشارخون‌ صدمه‌ به‌ سر تومور لخته‌هاي‌ خوني‌ كه‌ به‌ رگ‌هاي‌ كوچك‌ تغذيه‌كننده‌ عصب‌ شنوايي‌ مي‌روند. مولتيپل‌ اسكلروز (ام‌.اس‌) سيفليس‌ اختلالات‌ انعقاد خون‌ عفونت‌ ويروسي‌ مثل‌ اوريون‌ قرار گرفتن‌ طولاني‌ مدت‌ در معرض‌ صداهاي‌ 85 دسي‌بل‌ يا قوي‌تر بالا رفتن‌ سن‌. اكثر افراد بالاي‌ 65 سال‌ در شنيدن‌ صداهاي‌ زير (با فركانس‌ بالا) مشكل‌ دارند.

عوامل‌ افزايش‌ دهنده‌ خطر

سابقه‌ خانوادگي‌ ناشنوايي‌ مادرزادي‌ يا اكتسابي‌ مصرف‌ داروهايي‌ مثل‌ ضد التهاب‌هاي‌ غيراستروييدي‌، سيس‌ پلاتين‌، اريترومايسين‌ها، جنتامايسين‌، استرپتومايسين‌، توبرامايسين‌، كينين‌، فوروسمايد، اسيد اتاكرينيك‌، يا دوزهاي‌ بالاي‌ آسپيرين‌، و ساير داروها افرادي‌ كه‌ در مشاغلي‌ مشغول‌ به‌ كار هستند يا تفريحاتي‌ دارند كه‌ سطح‌ صدا در آنها بالا است‌، مثل‌ نواختن‌ موسيقي‌هاي‌ سنگين‌ يا كارگراني‌ كه‌ با مته‌هاي‌ بادي‌ قوي‌ آسفالت‌ خيابان‌ را مي‌كنند.

پيشگيري‌

از مصرف‌ طولاني‌مدت‌ يا مصرف‌ مقادير بالاتر از دوزهاي‌ طبيعي‌ داروهايي‌ كه‌ باعث‌ ناشنوايي‌ مي‌شوند خودداري‌ كنيد. در صورت‌ وجود بيماري‌هاي‌ زمينه‌ساز ناشنوايي‌، خصوصاً عفونت‌هاي‌ گوش‌ و مشكلات‌ آلرژيك‌ و تنفسي‌، به‌ پزشك‌ مراجعه‌ كنيد. از قرار گرفتن‌ طولاني‌مدت‌ در معرض‌ صداي‌ بلند خودداري‌ كنيد. اگر چاره‌اي‌ نيست‌، از محافظ‌هاي‌ مناسب‌ گوش‌ استفاده‌ نماييد.

عواقب‌ مورد انتظار

بعضي‌ از موارد ناشنوايي‌ انتقالي‌ را مي‌توان‌ با جراحي‌ درمان‌ كرد. ناشنوايي‌ ناشي‌ از قرار گرفتن‌ طولاني‌مدت‌ در معرض‌ صداي‌ بلند نيز گاهي‌ با حذف‌ صدا برطرف‌ مي‌شود. اما ساير انواع‌ ناشنوايي‌ معمولاً دايمي‌ هستند.

عوارض‌ احتمالي‌

ناشنوايي‌ دايمي‌ تأخير در كسب‌ توانايي‌ها و مهارت‌هاي‌ زباني‌ در كودكان‌ تأثيرات‌ عاطفي‌ ناشنوايي‌

درمان‌

اصول‌ كلي‌

شنوايي‌ سنجي‌ و آزمون‌هاي‌ شنوايي‌ با يك‌ دياپازون‌ (آزمون‌ رينه‌) براي‌ تشخيص‌ اختلالات‌ شنوايي‌. با كمك‌ اين‌ بررسي‌ها مي‌توان‌ شدت‌ و الگوي‌ هرگونه‌ مشكل‌ شنوايي‌ و نوع‌ ناشنوايي‌ (انتقالي‌ يا حسي‌ ـ عصبي‌) را تعيين‌ كرد. با انجام‌ كارهاي‌ نسبتاً ساده‌ مثل‌ در آوردن‌ موم‌ گوش‌ يا ترميم‌ پارگي‌ پرده‌ گوش‌ ممكن‌ است‌ مشكل‌ شنوايي‌ برطرف‌ شود. اگر ناشنوايي‌ به‌ داروها مربوط‌ باشد، تغيير در دوزاژ با قطع‌ مصرف‌ دارو ممكن‌ است‌ كمك‌كننده‌ باشد. گاهي‌ جراحي‌ براي‌ ناشنوايي‌ از نوع‌ انتقالي‌ اگر ناشنوايي‌ دايمي‌ يا ناتوان‌كننده‌ باشد: زبان‌ علامتي‌ با دست‌ و مهارت‌هاي‌ لب‌ خواني‌ را فرا بگيريد. در صورت‌ توصيه‌، از سمعك‌ استفاده‌ كنيد و كار با آن‌ را ياد بگيريد. در صورت‌ لزوم‌، گفتار درماني‌ و بازتواني‌ گفتاري‌ در صورت‌ امكان‌، از وسايل‌ مخصوص‌ براي‌ تلفن‌ خود استفاده‌ كنيد. وسوسه‌ گوشه‌گيري‌ اجتماعي‌ به‌ خاطر مشكل‌ شنوايي‌ را از خود دور كنيد. انزوا باعث‌ بيشتر شدن‌ مشكلات‌ ارتباطي‌ و سَرخوردگي‌ مي‌شود، و سازگاري‌ را نيز مشكل‌تر مي‌كند.

داروها

آنتي‌بيوتيك‌ها، اگر عفونت‌ وجود داشته‌ باشد. داروهاي‌ دكونژستان‌ براي‌ ساير عفونت‌هاي‌ گوش‌ درمان‌ استروييد براي‌ ناشنوايي‌ حسي‌ ـ عصبي‌ ناگهاني‌ و بدون‌ علت‌ مشخص‌

فعاليت‌

محدوديتي‌ براي‌ آن‌ وجود ندارد.

رژيم‌ غذايي‌

رژيم‌ خاصي‌ توصيه‌ نمي‌شود.

در اين‌ شرايط‌ به‌ پزشك‌ خود مراجعه‌ نماييد

اگر احتمال‌ مي‌دهيد كه‌ دچار مشكل‌ در شنوايي‌ شده‌ايد، خصوصاً اگر تازگي‌ها مجبور شده‌ايد مرتباً از ديگران‌ بخواهيد كه‌ گفته‌هاي‌ خود را تكرار كنند يا اعضاي‌ خانواده‌تان‌ مرتباً از شما مي‌پرسند كه‌ آيا خوب‌ مي‌شويد يا خير. اگر يكي‌ از اعضاي‌ خانواده‌تان‌ علايم‌ ناشنوايي‌ را پيدا كرده‌ باشد.