ام البنين، و دو سبط پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم
ام البنين بر آن بود كه جاى خالى مادر دو سبط پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم دو ريحانه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و دو سرور جوانان بهشت، امام حسن و امام حسين عليهما السلام، را در زندگى آنها پر كند، مادرى كه در اوج شكوفايى پژمرده شد و آتش به جان فرزندان خردسال خود زد.
فرزندان رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم در وجود اين بانوى پارسا، مادر خود را مىديدند، و رنج فقدان مادر را كمتر احساس مىكردند. ام البنين ، فرزندان دخت گرامى رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم را بر فرزندان خود كه نمونههاى والاى كمال بودند مقدم مىداشت و بخش عمده محبت و علاقه خود را متوجه آنان مىكرد.
تاريخ جز اين بانوى پاك كسى را به ياد ندارد كه به اصطلاح فرزندان هووى خود را بر فرزندان خويش مقدم بدارد. ليكن ام البنين عليها السلام توجه به فرزندان رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم را فريضهاى دينى مىشمرد، زيرا خداوند متعال در كتاب خود همگان را به محبت آنان دستور داده (سوره شورى، آيه 23،قل لا اسالكم عليه أجرا إلا المودة في القربى)، و آنان امانت و ريحانه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم بودند (رسول خدا ص فرمود: «الحسن و الحسين ريحانتا رسول الله» امالى صدوق: صفحه 85).ام البنين با درك عظمت آنان به خدمتشان قيام كرد و در اين راه از بذل آنچه در توان داشت دريغ نورزيد.
گويند همان روزى كه پاى در خانه مولا عليه السلام گذاشت، حسنين عليهما السلام هر دو مريض بوده و در بستر افتاده بودند. اما عروس تازه ابو طالب به محض آنكه وارد خانه شد خود را به بالين آن دو عزيز عالم وجود رسانيد و همچون مادرى مهربان به دلجويى و پرستارى آنان پرداخت . چنانكه گفته مىشود خود نيز پس از چندى به مولا پيشنهاد داد كه به جاى فاطمه، كه اسم قبلى و اصلى وى بوده، او را ام البنين صدا زند، تا حسنين عليهما السلام از ذكر نام اصلى او توسط مولا عليه السلام به ياد مادر خويش، فاطمه زهرا سلام الله عليها، نيفتاده و در نتيجه خاطرات تلخ گذشته در ذهنشان تداعى نگردد و رنج بى مادرى آنها را آزار ندهد !
اهل بيت عليهم السلام، و ام البنين
محبت بى شائبه ام البنين در حق فرزندان رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم و فداكاريهاى فرزندان او در راه سيد الشهدا عليه السلام، در تاريخ بى پاسخ نماند. اهل بيت عصمت و طهارت در احترام و بزرگداشت آنان كوشيدند و از قدردانى نسبت به آنان چيزى فرو گذار نكردند .
«شهيد»، كه از فقهاى قله پوى شيعه است، مىگويد: ام البنين از زنان با فضيلت و عارف به حق اهل بيت عليهم السلام بود. وى محبتى خالصانه به آنان داشت و خود را وقف دوستى آنان كرده بود. آنان نيز براى او جايگاهى والا و موقعيتى ارزنده قائل بودند. زينب كبرى عليها السلام پس از رسيدن به مدينه به محضرش شتافت و شهادت چهار فرزندش را تسليت گفت. چنانكه در اعياد نيز، براى اداى احترام، به محضرش مشرف مىشد.
رفتن نواده رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله و سلم، شريك نهضت حسينى و قلب طپنده قيام امام حسين عليه السلام يعنى زينب كبرى نزد ام البنين عليها السلام و تسليت گفتن شهادت فرزندان برومندش، نشان دهنده منزلت والاى ام البنين عليها السلام نزد اهل بيت عليهم السلام است.
اين بانوى بزرگوار نزد مسلمانان جايگاهى ويژه دارد، و بسيارى از آنان معتقدند او را نزد خداوند منزلتى والاست و اگر دردمندى او را به درگاه حضرت بارى تعالى شفيع و واسطه قرار دهد، غم و اندوهش برطرف خواهد شد.لذا به هنگام سختيها و درماندگيها، اين مادر فداكار را شفيع خود قرار مىدهند. البته بسيار هم طبيعى است كه ام البنين عليها السلام نزد پروردگار مقرب باشد، زيرا وى فرزندان و پارههاى جگر خود را خالصانه در راه خدا و استوارى دين حق تقديم داشته است
فرزندان ام البنين عليها السلام
اول از همه، قمر بنى هاشم عليه السلام متولد گرديد، و بعد بترتيب: عبدالله و جعفر و عثمان گام به جهان هستى گذاشتند.
فرزندان ام البنين ـ همگى ـ در زمين كربلا شهيد شدند و نسل ام البنين عليها السلام از طريق عبيد الله بن قمر بنى هاشم بسيار مىباشند. چون بشير به فرمان امام زين العابدين عليه السلام وارد مدينه شد تا مردم را از ماجراى كربلا و بازگشت اسراى آل الله با خبر سازد، در راه ام البنين عليها السلام او را ملاقات كرد و فرمود: اى بشير، از امام حسين عليه السلام چه خبر دارى؟ بشير گفت: اى ام البنين، خداى تعالى ترا صبر دهد كه عباس تو كشته گرديد. ام البنين عليها السلام فرمود: از حسين مرا خبر ده. بدينگونه، بشير خبر قتل يك يك فرزندانش را به او داد، اما ام البنين عليها السلام پياپى از امام حسين عليه السلام خبر مىگرفت وى گفت: فرزندان من و آنچه در زير آسمان است، فداى حسينم باد! و چون بشير خبر قتل آن حضرت را به او داد صيحهاى كشيد و گفت: اى بشير، رگ قلبم را پاره كردى! و صدا به ناله و شيون بلند كرد.
مامقانى گويد: اين شدت علاقه، كاشف از بلندى مرتبه او در ايمان، و قوت معرفت او به مقام امامت است كه شهادت چهار جوان خود را كه نظير ندارند در راه دفاع از امام زمان خويش سهل مىشمارد.
به نوشته علامه سماوى در ابصار العين: ام البنين عليها السلام همه روزه به بقيع مىرفت و مرثيه مىخواند، به نوعى كه مروان ـ با آن قساوت قلب ـ ـاز ناله و گريه ام البنين عليها السلام به گريه مىافتاد و اشكهاى خود را با دستمال پاك مىكرد.
منبع: نرم افزار مادر/مولف متن- على ربانى خلخالى
