غدیر، عصاره و نتیجه آفرینش و چکیده تمام ادیان الهی و خلاصه مکتب وحی است، غدیر تنها واقعه‌ای تاریخی نیست، بلکه اساس دین اسلام محسوب می‌شود.
غدیر، ثمره نبوت و تعیین خط مشی مسلمانان تا آخرین روز دنیا است،غدیر، مجموعه وقایعی سرنوشت‌ساز و خطبه آن، قانون‌نامه زیربناییِ اسلام است که چکیده آن، جمله «مَنْ کُنْتُ مَوْلاه فهذا عَلیٌ مَوْلاه» است.
غدیر، یک رخداد تاریخی صرف و تنها یک گذرگاه جغرافیایی نیست، بلکه سرفصلی اعتقادی است که درون مایه همه طاعت‌ها از آن سرچشمه می‌گیرد.
آنچه نزد همه مسلمانان مورد اتفاق است، این است که آیه اکمال دین، روز پنجشنبه هجدهم ذیحجه، در جحفه، به هنگام بازگشت پیامبر (ص) از حجة‌الوداع بر حضرت فرو فرستاده شد، این هنگامی بود که خدای تعالی به پیامبر (ص) امر فرمود تا همه مسلمانان را در غدیر خم متوقف کند، پیامبر چنین کرد و برای مسلمانان سخن گفت و علی (ع) را به جانشینی خود و پیشوایی مسلمانان پس از خویش برگزید، بر همین اساس است که می‌بینیم غدیر، عید بزرگ الهی و بر پایه سفارش اهل بیت (ع) بزرگ‌ترین عید مسلمانان است.
عید غدیر، با اتمام نعمت اسلامی در همه شئون آن که نماز جمعه، روزه و حج بخشی از آن است، رابطه مستقیم دارد.
در هر ملت، عید روزی برای احیای شعائر و تجدید عهد و یادآوری روزهای سرنوشت‌ساز و مهم است، عید گرفتن روز غدیر، از همان سال حجة‌الوداع و در همان بیابان غدیر، پس از اتمام خطبه پیامبر (ص) آغاز شد و هم اکنون مردم استان زنجان نیز با برپایی جشن‌های روز عید غدیر این سنت را به جا می‌آورند.
مردم استان زنجان با حضور در تکایا، مساجد و امامزاده‌ها دین خود را به غدیر ادا می‌کنند.
از آنجا که هر قومی با چگونه عید گرفتن، ماهیت فرهنگی و عقیدتی خود را نشان می‌دهد، در مذهب اهل بیت (ع) هم برای برپایی عید غدیر، امور و جوانب گوناگونی در نظر گرفته شده که با مراعات آنها، گوشه‌ای از ماهیت فکری تشیع به جهانیان معرفی می‌شود.
یکی از آداب عبادی غدیر، روزه گرفتن در این روز است، مردم پایتخت شور و شعور حسینی نیز این روز را با گرفتن روزه مستحبی گرامی می‌دارند چرا که روزه گرفتن در این روز از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.
در روایات، ثواب بسیار بالایی برای روزه عید غدیر، ذکر شده، در حدیثی، ثواب روزه عید غدیر و عید مبعث با ثواب روزه شصت ماه برابر دانسته شده است و این، ارتباط حقیقی این دو روز و پیوند بین نبوت و ولایت را می‌رساند و بر اهمیت آن تاکید می‌کند.
خواندن زیارت امین‌الله از دیگر سنت‌های زنجانی‌ها است که همزمان با عید غدیر در مساجد و تکایا برگزار می‌شود و در برخی حسینیه‌ها نیز این مراسم به صورت ویژه با حضور گسترده مردم برگزار می‌شود.
* تجدید میثاق با رهبری
مردم استان زنجان در روز عید غدیر با حضور در بیت امام جمعه زنجان با مقام معظم رهبری تجدید پیمان می‌کنند، چرا که مردم زنجان معتقدند این روز، روز تجدید عهد و یادآوری اتمام نعمت و اکمال دین است و از احترام زیادی برخوردار است.
* تبریک و تهنیت
غدیر، روز عید و بلکه بهترین عید اسلامی است، یکی از آداب اجتماعی و اخلاقی این عید مبارک، تبریک و تهنیت گفتن است، مردم استان زنجان با حضور در خانه سادات از فامیل و آشنا این سنت حسنه را به خوبی اجرا می‌کنند.
مردم استان زنجان در این روز به دیدار سادات رفته و از آنها عیدی می‌گیرند، چرا که اعتقاد دارند، عیدی گرفتن از سادات موجب افزایش رزق و روزی آنان می‌شود.
یکی از آداب اجتماعی و اخلاقی عید غدیر، صدقه، دعوت کردن دوستان و دید و بازدید است،صدقه دادن و انفاق کردن در این روز ثواب زیادی دارد.
هدیه دادن، زینت کردن،شادی، شادکردن دل دیگران، لباس نو و پاکیزه پوشیدن، میهمانی دادن، گذشت و آشتی کردن، کارگشایی برای دیگران، نیکی به دیگران، لباس و غذا به منزل خویشان و نزدیکان فرستادن، توسعه دادن به زندگی خانواده و برادران، بشارت دادن، استراحت کردن، وام دادن، دوستی کردن، پرهیز از گناه، مصافحه، صله رحم و مهربانی به یکدیگر از دیگر سنت‌هایی است که مردم زنجان در شب و روز عید غدیر انجام می‌دهند.
غدیر، با علی (ع) پیوند خورده و سخن از غدیر، سخن از خدا و علی (ع) و سخن از محمد (ص) و ابراهیم و موسی و عیسی است، غدیر، ضرورتی است که باید برای هدایت و ارشاد مردم و ادامه رسالت انبیای الهی به وجود می‌آمد و در آن علی (ع) به همگان معرفی می‌شد.
* بازسازی واقعه غدیر یک گام به جلو
در این روز، بسیار شایسته است که به اجتماعات مردم در مسجدها و حسینیه‌ها جهت داده شود و برنامه‌های این روز، صرفا در پخش شیرینی و مدح‌خوانی خلاصه نشود، بلکه مسلمانان با مفاهیم بلند آن نیز آشنا شوند و مسئله غدیر، به طور کامل مورد تحلیل و بررسی علمی قرار گیرد، به نظر می‌رسد بازسازی واقعه غدیر یک گام رو به جلو در معرفی غدیر است که استان زنجان نیز همپای سایر استان‌های کشور امسال به بازسازی این واقعه عظیم همت گمارده است.
رئیس حوزه هنری استان زنجان از آغاز اجرای بازسازی واقعه غدیر در 122 شهر کشور خبر داد و افزود: این برنامه از روز گذشته در زنجان آغاز شده است.
وی افزود: بزرگ‌ترین برنامه استان در دهه ولایت به مدت سه روز با پیش‌بینی بیش از ده هزار نفری به همت هنرمندان زنجان برای نخستین بار در زنجان برگزار شده است.
اسماعیلی با بیان 400 هنرور زنجانی در این برنامه حضور دارند، عنوان کرد: 30 بازیگر اصلی و 15 بازیگر فرعی در بازسازی این واقعه دخیل هستند.
این مسئول با اشاره به اجرای بخش‌های این واقعه تاریخی مهم در زنجان، گفت: تولد امیرالمومنین، صحنه لیله‌المبیت، شب هجرت پیامبر، صحنه نجوای یک شیعه با حضرت علی (ع) و مراسم موسم حجه‌الوداع به صورت نمادین همراه با اجرای خطبه‌های منتخب توسط اساتید وعلماء، اعلام ولایت و حمایت حضرت علی (ع) در این برنامه بازسازی می‌شود.
وی تعمیق باورهای دینی نوجوانان وجوانان، شناسایی اصول اولیه امامت و رفع شبهات را از اهداف این برنامه می‌داند و معتقد است، مقابله با تهاجم فرهنگی دشمنان از دیگر اهداف این برنامه محسوب می‌شود.
* عید غدیرخم مهمترین عید اسلامی است
همچنین مدیرکل تبلیغات اسلامی استان زنجان عید غدیرخم را مهمترین عید اسلامی است می‌داند و معتقد است، قرائت صیغه برادری از سنت‌های عید غدیر است که به فراموشی سپرده شده است.
حجت‌الاسلام اذن‌الله خدایی تصریح کرد: انعقاد عقد اخوت بین مسلمانان به معنای درک دشمن مشترک و احترام گذاشتن به عقاید همدیگر است.
وی با اشاره به اینکه مشکلی بین شیعه و سنی وجود ندارد، عنوان کرد: شیعیان با اهل سنت در یک پیامبر، کتاب آسمانی، یک قبله و نماز مشترک هستند.
این مسئول بر ضرورت جلوگیری از تفرقه بین مسلمانان تاکید کرد و گفت: دشمن تلاش دارد با ایجاد تفرقه به اهداف شوم خود برسد که باید با آگاهی و درک موقعیت‌ها اجازه نداد دشمن به نیات خود برسد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان زنجان از برگزاری جشن عید غدیر در مساجد،تکایا و امامزاده‌های استان زنجان خبر داد و گفت: باید علاوه بر برگزاری جشن‌ها واقعه غدیر در این روز به مردم تبیین شود.
