سیستم ایمنی حفاظت کننده بدن در برابر ویروس‌ها، میکروب‌ها، سلول‌های غیرنرمال و مواد شیمیایی است. باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌های بیماری‌زا دشمنان خارجی بدن محسوب می‌شوند و سلول‌های غیر نرمال یا همان سلول‌های سرطانی دشمنان داخلی آن. سیستم ایمنی بدن همچنین حواسش به احیای بافت‌های آسیب‌دیده از یک زخم یا بیماری نیز می‌باشد.
گاهی پیش می‌آید که دستگاه ایمنی بدن یک ماده بیگانه غیر مهاجم را نیز دشمن تلقی کرده و عکس‌العمل آلرژیک نشان می‌دهد مانند تب یونجه یا آسم و غیره. در برخی موارد نادر نیز پیش می‌آید که سیستم ایمنی بدن یک سیگنال داخلی را بد برداشت می‌کند و به بافت‌های بدن آسیب می‌رساند که باعث بیماری‌های خود ایمنی می‌شود مانند دیابت نوع یک، آرتریت روماتوئید و غیره.ویژگی اصلی و مورد توجه سیستم ایمنی بدن این است که می‌تواند ماهیت ترکیبات یا میکروارگانیسم‌های بیگانه را به‌خاطر بسپارد. زمانی که یک میکروارگانیسم مانند ویروس وارد بدن می‌شود این سیستم پادزهر تولید می‌کند تا ویروس را شناسایی کرده و اولین مقاومت‌ها را از خود نشان دهد.
چرا مریض می‌شویم؟
شاید بپرسید زمانی که بدن مجهز به چنین سیستم ایمنی است پس چرا وقت و بی‌وقت مریضی به سراغ ما می‌آید؟ در جواب باید بگوییم بین زمانی که یک میکروارگانیسمِ دشمن وارد بدن می‌شود تا وقتی که سیستم ایمنی وارد عمل شده و آن را دفع کند وقفه‌ای وجود دارد. این میکروارگانیسم‌ها هم از این وقفه استفاده کرده و به سلول‌ها غلبه می‌کنند یا آن‌ها را از بین می‌برند. در واقع شدت بیماری به قدرت سیستم ایمنی بدن بستگی دارد. عفونت‌ها، سرطان و دیگر بیماری‌ها زمانی رشد بیشتری می‌کند که ویروس‌ها یا میکروارگانیسم‌ها سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده باشند یا تغذیه نامناسب باشد یا اینکه فردی پیر شده باشد. خوشبختانه آنتی‌بیوتیک‌ها بیشتر مشکلات و بیماری‌های ناشی از باکتری‌ها را از بین می‌برند. همچنین پزشکان می‌توانند با ضعیف کردن عمدی سیستم ایمنی یک بیمار برخی از بیماری‌های خود ایمنی را درمان کنند.
چه باید کرد؟
داشتن یک رژیم غذایی سالم که حاوی مواد مغذی متنوعی است می‌تواند برای تقویت سیستم ایمنی بدن معجزه کند. زمانی که به خوبی غذا می‌خورید نیازی نیست که به سراغ مکمل بروید. زمانی مکمل‌ها موثر واقع می‌شوند که بدنتان نیاز داشته باشد و البته پزشک تجویز کند. برای اینکه سیستم ایمنی‌تان را بدون نیاز به مکمل تقویت کنید و پاییز و زمستان امسال را بدون سرماخوردگی پشت سر بگذارید مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
پروتئین بیشتری میل کنید
پروتئین‌ها برای عملکرد خوب سیستم ایمنی بدن لازم‌اند. اسیدآمینه‌های موجود در آن‌ها برای تولید پادتن‌ها و دیگر ترکیبات محافظت‌کننده بدن در برابر مهاجم‌ها لازم هستند و می‌توانند از بروز عفونت و بیماری‌ها جلوگیری کنند. مواد غذایی مصرفی ما اغلب به اندازه کافی پروتئین دارد. گوشت، تخم‌مرغ، ماهی، حبوبات و غیره حاوی پروتئین هستند.
تقویت سیستم ایمنی بدن
اسیدهای چرب امگا 3 برای مقابله با التهاب‌ها و اثرات مضر آرتریت روماتوئید و دیگر بیماری‌های خود ایمنی موثر عمل می‌کنند. نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که اسیدهای چرب امگا 3 به کاهش التهاب‌های حاصل از عکس‌العمل سیستم ایمنی بدن کمک‌می‌کنند. این اسیدهای چرب، عناصر دستگاه ایمنی بدن را تحریک می‌کنند. عناصری که وظیفه مقابله با سلول‌های مهاجم و نابودی آن‌ها را بر عهده دارند. ماهی، گردو، روغن ماهی، روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون و غیره این اسیدهای چرب را به بدنتان می‌رسانند.
ویتامین E را دریابید
ویتامین E در روغن‌های گیاهی، بادام، آجیل‌ها، غلات کامل و آووکادو به میزان کافی وجود دارد و به تولید پادتن‌ها کمک زیادی می‌کند.
ویتامین تقویت‌کننده
این ویتامین به تولید و محافظت مخاط‌ها و کلاژن کمک کرده و جداره رگ‌های خونی را تقویت می‌کند. همچنین وظیفه تحریک سلول‌های ایمنی را بر عهده دارد. مکمل‌های ویتامین C برای کوتاه‌کردن دوره سرماخوردگی موثرند. فلفل دلمه‌ای قرمز، مرکبات، کیوی و توت‌فرنگی منابع فوق‌العاده ویتامین C محسوب می‌شوند.
ویتامین A
این ویتامین در جگر، ماهی، شیر پرچرب، کره، پنیر و تخم‌مرغ به میزان قابل‌توجهی وجود دارد. ویتامین A با حفظ سلامت مخاط، تحریک ترشح پادتن‌ها و افزایش تعداد گلبول‌های قرمز شدت بیماری‌های عفونی را کاهش می‌دهد. باید بدانید که بتاکاروتن‌ها پیش‌ساز ویتامین A می‌باشند که در میوه و سبزیجات به‌ویژه نارنجی و زردرنگ وجود دارند.
زینک
کمبود زینک باعث کند شدن سرعت التیام زخم‌ها و بهبود بیماری می‌شود. بهترین منابع غذایی زینک عبارت‌اند از غذاهای دریایی، گوشت قرمز، گوشت پرندگان و جگر. البته باید بدانید که در تخم‌مرغ، شیر، لوبیاها و میوه‌های خشک و غلات کامل نیز زینک وجود دارد. توجه داشته باشید که مصرف خودسرانه و زیاد مکمل زینک(روی) کاملا برعکس عمل کرده و به سیستم ایمنی بدن آسیب می‌رساند.
سلنیوم
بهترین منابع غذایی سلنیوم گردوی برزیلی، غذاهای دریایی، گوشت، ماهی، نان سبوس‌دار، سبوس گندم، جوانه گندم، جو دو سر و برنج قهوه‌ای می‌باشد.
آهن همیشه و همه جا
آهن باعث تولید لنفوسیت‌های B و T می‌شود و همچنین وظیفه اکسیژن‌رسانی به سلول‌ها و بهبود عملکرد آن‌ها در برابر بیماری‌ها را برعهده دارد. اگر می‌خواهید به اندازه کافی آهن جذب کنید گوشت قرمز، جگر، تخم‌مرغ، غلات کامل و حبوبات را دریابید. پس تا می‌توانید اجازه ندهید بدنتان دچار کمبود آهن شود که به دردسر می‌افتید.
آنتی‌اکسیدان‌ها
محققان به این نتیجه رسیده‌اند که لیکوپن‌های موجود در گوجه‌فرنگی، بتاکاروتن‌های موجود در مواد غذایی گیاهی نارنجی، قرمز، زرد و همچنین سبزیجات برگ سبز تیره می‌توانند سلول‌های ایمنی را در برابر رادیکال‌های آزاد (همان مولکول‌های مضر) تقویت کنند. این مولکول‌های آزاد همان‌هایی هستند که به DNA آسیب می‌رسانند.
پیاز و سیر
سیر و پیاز حاوی ترکیبات گوگردی بسیار قوی هستند که ماکروفاژها و لنفوسیت‌های T را تقویت کرده و می‌توانند از عرض اندام آنزیم‌های آسیب‌رسان به بافت‌های سالم جلوگیری کنند. پس تا می‌توانید غذاهایتان را با سیر و پیاز غنی‌سازی کنید.
انگور و میوه‌های ریز
انگور، تمشک و بلوبری سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و بیماری‌ها را تا حد ممکن از شما دور می‌کنند.
چه می‌کند چای سبز!
"EGCG"، نام آنتی‌اکسیدان‌های مخصوص موجود در چای سبز است که می‌تواند با رشد سلول‌های سرطانی مقابله و خطر رادیکال‌های آزاد را خنثی کند. خودتان را از خواص بی‌نظیر چای سبز محروم نکنید. این چای علاوه بر مصون نگه داشتن بدنتان از بیماری‌ها افسردگی و چاقی را هم از شما دور می‌کند.
ماست و کفیر
پروبیوتیک‌ها باکتری‌های پرخاصیتی هستند که در برخی از محصولات لبنی مانند ماست و کفیر وجود دارند و می‌توانند سیستم ایمنی را در برابر ویروس‌ها مجهز کنند.
ورزش را فراموش نکنید
بر اساس نتایج پژوهش‌های متعدد، ورزش (منظورمان ورزش‌های سنگین و حرفه‌ای نیست) عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد. به‌ویژه افرادی که در مرحله رسیدن به سالمندی هستند باید بیشتر به فکر تحرک بدنی باشند. پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری را در برنامه روزانه‌تان قرار دهید و سالم باشید.
هیچ رژیم معجزه‌گری وجود ندارد
گفتیم که تغذیه خوب سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند اما مراقب باشید. هیچ ماده غذایی، هیچ ویتامین و هیچ ماده معدنیِ معجزه‌گری وجود ندارد که بتواند یک تنه و بدون شکست با ویروس‌ها مقابله کند. احتمالاً شما هم تبلیغات برخی از رژیم‌های معجزه گر را شنیده‌اید که بدنتان را تمیز و با ویتامین‌ها و مواد معدنی و اسیدهای آمینه بی‌نظیرشان سیستم ایمنی شما را تضمین می‌کنند. اما گوشتان به این حرف‌ها بدهکار نباشد. هیچ متد معجزه‌گری در برابر بیماری‌ها وجود ندارد. شما فقط می‌توانید بدنتان را تقویت کنید، استرس و فشارهای روحی را از خود دور کنید و در نهایت به خدا توکل داشته باشید تا همیشه سالم و تندرست بمانید.
