هرمیرزاد یا بندر گمبرون یا نامی که این روزها این شهر را با آن می‌شناسند، بندرعباس؛ شهری بندری در کناره شمالی خلیج‌فارس، که از گذشته تاکنون از مهم‌ترین مناطق استراتژیک و بازرگانی ایران بوده است. این بندر اکنون بزرگ‌ترین بندر ایران محسوب می‌شود و سالانه گردشگران بسیاری را از سایر مناطق کشور پذیراست.
به دلیل موقعیت بازرگانی این شهر، با گسترش امکانات و فعالیت‌های تفریحی و فراغتی می‌توان حتی به افزایش مدت اقامت گردشگرانی که به قصد تجارت سفر می‌کنند، کمک کرد. در این شماره قصد کردیم از ده جاذبه گردشگری این شهر بگوییم؛ از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی گرفته تا غذاهای محلی‌اش که می‌تواند به تنهایی وسوسه‌ای باشد برای گردشگران.
گردشگری تفریحی ـ فعالیت‌های آبی
بندرعباس طی سال‌های اخیر رشد بسیاری داشته است و توانسته در حوزه گردشگری و تفریحات آبی امکانات درخوری را برای گردشگران فراهم آورد، اما این منطقه همچنان از تمامی قابلیت‌های خود بهره نمی‌برد. در حال حاضر در سواحل بندرعباس امکان شنا، قایق‌سواری، کرجی‌رانی و غواصی وجود دارد.
گردشگران علاقه‌مند به جت اسکی نیز می‌توانند با مراجعه به پارک ساحلی سورو به این ورزش مهیج پرداخته و علاوه بر آن از سایر تفریحات آبی همچون موتورسواری در ساحل نیز استفاده کنند. گردشگران علاقه‌مند به فرهنگ سنتی و بومی ماهیگیری این منطقه می‌توانند با ماهیگیران بومی و غواصانی که برای صید مروارید و صدف در زیر آب به جستجو می‌پردازند، همراه شوند.
صنایع دستی بندرعباس
به طور کلی صنایع دستی و سوغاتی‌های مناطق جنوبی کشور به سبب فرهنگ ویژه که نتیجه آمیختگی فرهنگ منطقه با فرهنگ سایر ملل در ارتباطات دریایی است ، دارای تفاوت‌های بسیاری با سایر نقاط کشور است. به این دلیل گردشگران داخلی به این صنایع دستی و سوغات توجه ویژه‌ای نشان می‌دهند.
در این میان، صنایع دستی دریایی از مهم‌ترین این هنرها هستند. در این صنایع از پوست نرم‌تنان دریایی ساخته‌هایی مانند اشیای تزئینی، زیورآلات، قاب عکس و... تولید می‌شود که به دلیل رنگ زیبای پوسته‌های سخت کاوک و ماوک، جلوه ملیحی دارند. سفالگری، چادرشب‌بافی، گلابتون‌دوزی، بادوله‌دوزی، شک‌دوزی و شیریکی پیچ، از دیگر صنایع دستی بندرعباس به شمار می‌رود.
گردشگری تاریخی ـ محله باستانی سورو
محله باستانی سورو را می‌توان یکی از مهم‌ترین نقاط تاریخی ایران دانست. در سورو بسیاری از آثار تاریخی که انواع سکه‌های طلا، نقره و مس از مهم‌ترین آنها هستند، کشف شده است. این محله باستانی در غرب شهر بندرعباس قرار دارد و قدمت آن به دوران ساسانی بازمی‌گردد.
علاوه بر دوره ساسانی، آثاری از دوران صفویه و قاجاریه نیز در محله باستانی سورو یافت شده است که نشان‌دهنده پررونق بودن آن در تمامی اعصار تاریخی است. آثار کشف شده از این محله در موزه بندرعباس نگهداری می‌شود. مهم‌ترین آثار کشف شده در محله باستانی سورو 64 سکه طلا بوده است.
خوراک‌های سنتی بندرعباسی‌ها
قرارگرفتن بندرعباس در کنار یکی از سخاوتمندترین محیط‌های آبی جهان، یعنی خلیج‌فارس، سبب شده است که بتوان به‌جرات نام شهر خوراک‌های دریایی را برای بندرعباس برگزید. اغلب غذاهایی که در این شهر تهیه می‌شود، به طور مستقیم یا غیرمستقیم با دریا ارتباط دارد.
«مهیاوه» خوراکی آبکی است که از ماهی پودر شده موتو تهیه می‌شود. این خوراک که آبی تیره‌رنگ، تند و شور است، درواقع نوعی پیش‌غذا است که با نان خورده می‌شود و سبب باز شدن اشتها می‌گردد. از دیگر خوراک‌های معروف بندرعباس که در طول سفر حتما باید آنها را امتحان کرد، عنکاس، قلیه‌ماهی یا میگو، ساندویچ دریایی و خوراک کلموک و هواری است.
گردشگری فرهنگی ـ دعای صیادان در امامزاده سیدمظفر
یکی از زیارتگاه‌های مهم استان هرمزگان، آرامگاه سیدمظفر از نوادگان امام موسی‌بن جعفر(ع) است. به دلیل اهمیت خاصی که این بقعه مقدس در میان مردم محلی دارد، تقریبا در بیشتر ماه‌های سال، زائران زیادی را به خود جذب می‌کند. امامزاده سیدمظفر همچنین در میان صیادان و دریانوردان از احترام فراوانی برخوردار است.
سالی یک بار صیادان بخصوص صیادان جزیره قشم به زیارت سیدمظفر رفته و با قربانی کردن گاو و گوسفند برای کسب روزی بیشتر، آرامش دریا و سلامتی دریانوردان به ساحت مقدس ایشان دعا می‌کنند. سپس با گوشت‌های قربانی خوراک پخته و در میان فقیران پخش می‌کنند. در این مراسم، یک روحانی اوراد و دعاهای مخصوصی خوانده و صیادان با لحن خاصی آن را تکرار می‌کنند.
قرارگرفتن بندرعباس در کنار یکی از سخاوتمندترین محیط‌های آبی جهان، یعنی خلیج‌فارس، سبب شده است که بتوان به‌جرات نام شهر خوراک‌های دریایی را برای بندرعباس برگزید
بازارگردی ـ بازار ماهی
یکی از مهم‌ترین اقلام فروشی در هر بندری، آبزیان خوراکی است. بندرعباس نیز با قرارگیری در خلیج‌فارس که یکی از متنوع‌ترین زیستگاه های آبزی را داراست، از مراکز عمده فروش ماهی است. رونق بازار ماهی بندرعباس که از بازارهای سنتی و قدیمی محسوب می‌شود، آنچنان است که این بازار روز را به یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر تبدیل کرده است.
امروزه بسیاری از گردشگران نه‌تنها با هدف خرید ماهی و سایر اقلام آبزی که گاه برای بازدید و عکاسی به بازار ماهی وارد می‌شوند. بازار ماهی هر روزه در محوطه وسیعی برپا می‌شود و محصولات دریایی در فصل گرما زیر کپرها و در فصل خنک در فضای باز در معرض دید خریداران قرار می‌گیرند.
موزه‌گردی ـ موزه مردم‌شناسی خلیج‌فارس
موزه مردم‌شناسی خلیج‌فارس یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های مردم‌شناسی ایران محسوب می‌شود. این موزه بنایی سه طبقه با زیربنایی 2400 مترمربعی است که با بهره‌گیری از معماری سنتی هرمزگان در محوطه تاریخی برکه‌های باران ساخته شده است.
موزه مردم‌شناسی که به موزه بزرگ بندرعباس نیز شهرت دارد، در اسفند 1386 افتتاح شد. سه بخش بازار سنتی، صید و صیادی و آزادسازی جزیره هرمز از دست پرتغالی‌ها بخش اصلی موزه مردم‌شناسی را تشکیل می‌دهند. در این موزه همچنین بخش‌های مختلف دیگری همچون باستان‌شناسی، دوره تاریخی، دوره اسلامی، بخش سکه و نگارخانه نیز وجود دارد. فضای عمومی، بخش خدماتی، کتابخانه تخصصی و نمایشگاه از امکانات موجود در موزه مردم‌شناسی خلیج‌فارس است.
طبیعت‌گردی ـ تماشای پرندگان در زمستان
آب و هوای معتدل و مطلوب استان هرمزگان در فصل زمستان، این منطقه را به یکی از مقصدهای اصلی زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر تبدیل کرده است. همه‌ساله با شروع فصل سرما، حدود 82 گونه پرنده از 29 خانواده مختلف در سواحل این استان دیده می‌شوند.
بندرعباس نیز از این موهبت الهی بی‌نصیب نیست. وجود منطقه حفاظت شده گنو و جنگل‌های دریایی حرا در نزدیک بندرعباس، امکان مشاهده انواع پرندگان بومی و مهاجر را برای طبیعت‌گردان و دوستداران محیط‌زیست فراهم می‌کند. علاوه بر تماشای پرندگان، تنوع محیط آبی خلیج‌فارس به گردشگران این فرصت را می‌دهد که در طول گشت‌های آبی به تماشای انواع ماهیان رنگارنگ بپردازند. تماشای دوزیستان موجود در سواحل بندرعباس نیز خالی از لطف نیست.
گردشگری سلامت ـ چشمه آبگرم گنو
چشمه آبگرم گنو در فاصله 34 کیلومتری شمال شرقی بندرعباس قرار دارد. در کنار راه بندرعباس به سیرجان یک راه آسفالته فرعی برای دسترسی به این چشمه وجود دارد. چشمه گنو که در منطقه حفاظت شده کوه گنو قرار گرفته، علاوه بر جنبه درمانی، دارای جنبه‌های مختلف طبیعت‌گردی، پرنده‌نگری، کوه‌نوردی و بسیاری حوزه‌های فراغتی دیگر است.
آب این چشمه از دسته آب‌های گوگردی خیلی گرم محسوب می‌شود. چشمه گنو را می‌توان مهم‌ترین چشمه معدنی در جنوب کشور دانست که گردشگران بسیاری را از استان‌های اطراف به خود جذب می‌کند. علاوه بر گردشگران داخلی، گردشگران خارجی بسیاری نیز از کشورهای حاشیه خلیج‌فارس برای بهره بردن از چشمه گنو به بندرعباس سفر می‌کنند.
متفاوت ترین بنا در ایران ـ معبد هندوها
متفاوت‌ترین بنا در بندرعباس، معبد هندوهاست که توجه هر تازه‌واردی را در شهر به خود جلب می‌کند. این معبد که در مرکز شهر و در خیابان امام خمینی واقع شده است، در میان مردم محلی به «بت گور» مشهور است. معبد هندوها سال 1310 و در زمان حکومت محمد‌حسن‌خان سعدالملک و توسط هندوهای ساکن بندرعباس بنا شد.
معماری این بنا کاملا به سبک هندی است و از این نظر گنبد معبد هندوها نه‌تنها شبیه هیچ‌یک از گنبدهای سواحل خلیج‌فارس نیست؛ بلکه با تمامی گنبدهای سراسر کشور نیز تفاوت دارد. معماران هلندی ساخت این معبد را به‌عهده داشته‌اند.
