شناسایی علائم قولنج در نوزادان

 

نوزادی که مبتلا به کولیک یا قولنج است، در اغلب موارد موقع خاصی از روز شروع به گریه و  بی تابی می کند که معمولا در اواخر بعدازظهر و یا شب است.

برای کسانی که نوزاد کوچک دارند و یا به تازگی صاحب فرزند شده اند، بارها اتفاق افتاده است که نوزادشان بیقراری کند. اگر نوزادتان دائما در حال گریه است و شما هیچ علتی را برای آن پیدا نمی کنید، به احتمال زیاد نوزادتان به کولیک (colic) یا قولنج مبتلا شده است.
 
اگر نوزادتان کاملا سیر است و پوشک او را تازه عوض کرده اید، ولی باز هم بی قراری می کند، کولیک اولین گزینه ای است که باید به ذهنتان برسد. تقریبا 20 درصد شیرخواران دچار کولیک می‌شوند.
 
علایم کولیک در نوزادان
- گریه های قابل پیش بینی و دنباله دار نوزاد : نوزادی که مبتلا به کولیک یا قولنج است، در اغلب موارد موقع خاصی از روز شروع به گریه و بی تابی می کند که معمولا در اواخر بعدازظهر و یا شب است. طول مدت گریه نوزاد مبتلا به کولیک از چند دقیقه تا تا چند ساعت می باشد.

شروع گریه نوزاد، معمولا ناگهانی و بدون هیچ گونه دلیل است و معمولا گریه نوزاد با خارج شدن گاز روده و یا اجابت مزاج پایان پیدا می کند.
 
- گریه شدید و تسلی ناپذیر : گریه نوزاد مبتلا به کولیک، بسیار شدید و بی وقفه می باشد و آرام کردن او به سختی امکان پذیر است.
 
- بروز تغییراتی در ظاهر نوزاد : پاهای نوزاد مبتلا به کولیک در هنگام شروع درد، به سمت شکم خم می شوند، دست هایش را مشت می کند و عضلات ناحیه شکم در او سفت می شود که نشان دهنده ناراحتی او می باشد.

همچنین پیشانی او به تدریج در اثر گریه و بی تابی های زیاد، چروک می افتد.

 تذکر
1- اگر گریه نوزاد بیش از سه ساعت در روز ادامه داشته باشد و بیش از سه روز در هفته و نیز سه هفته پشت سر هم تکرار شود، نشان دهنده کولیک است.
 
2- کولیک معمولا 25 درصد نوزادان را درگیر می کند. کولیک چند روز بعد از تولد شروع می شود و حدود 3 تا 4 ماهگی و یا حداکثر 5 ماهگی بهبود پیدا می کند.

علل کولیک در نوزادان
علت قطعی و دقیق کولیک در نوزادان ناشناخته است، ولی علل احتمالی آن عبارتند از:


- آلرژی
- عدم تحمل لاکتوز شیر
- عدم تکامل سیستم گوارشی

- اضطراب مادر
- تفاوت های فردی نوزادان
- روش های شیر دادن مادر به نوزاد
 
عوامل خطر کولیک نوزادان
استعمال دخانیات توسط مادر در دوران بارداری، یک عامل خطرزای مهم در ابتلای نوزاد به کولیک است.

عده ای هم رژیم غذایی مادر و جنسیت را در ابتلای نوزاد به کولیک موثر می دانند که هنوز ثابت نشده است.
 
تاثیر کولیک نوزاد بر خانواده
یکی از مشکلاتی که ممکن است پس از زایمان برای مادر اتفاق بیفتد، افسردگی پس از زایمان می باشد. اگر نوزادی مبتلا به کولیک باشد و دائما در حال گریه و بی قراری باشد، بر روحیه مادر تاثیر بدی خواهد گذاشت و اضطراب مادر افزایش پیدا می کند و باعث خستگی و افسردگی پدر و مادر می گردد.
 
حتی گاهی دیده شده است که برخی مادران، به دلیل گریه های مداوم نوزاد، دیگر شیر خودشان را به او نمی دهند و به او شیر خشک می دهند، زیرا فکر می کنند که نوزاد به دلیل گرسنگی گریه می کند.

 حتی ممکن است اختلافات خانوادگی ایجاد شود و بنیان خانوادگی متزلزل شود و استرس و اضطراب به نوزاد القا شود.

 بنابراین تشخیص و درمان این بیماری در نوزادان بسیار حائز اهمیت است.
 
چه موقع نزد پزشک متخصص اطفال برویم؟
اگر نوزاد شما خیلی گریه می کند، او را نزد پزشک متخصص اطفال ببرید، زیرا پزشک می تواند بیماری های دیگری نظیر موارد زیر را در او رد کرده و کولیک را تشخیص دهد :

- اگزما (نوعی بیماری پوستی است)

- بیماری رفلاکس معده به مری بیماری است  که طی آن اسید معده از معده به گلو بر می گردد و سبب ناراحتی و گریه نوزاد پس از هر بار شیر خوردن می شود.
 
چند توصیه به مادران عزیز
- به محض شروع گریه های نوزاد، آرامش خود را حفظ کنید. اگر علت اصلی گریه کودک کولیک باشد، خطرناک نیست.


- در حین گریه های نوزاد، نفس عمیق بکشید تا آرامش خود را بدست آورید. اگر شما هم مضطرب و کلافه باشید، کودک این حس را از شما می گیرد و هرگز نخواهید توانست که او را آرام کنید.
 
- بهتر است با پزشک خود در مورد رژیم غذایی تان مشورت نمایید تا برخی موادغذایی نفاخ را از رژیم غذایی تان حذف و یا کم کند، موادی مانند شیر، کلم، حبوبات و  ... .
 
- دقت کنید که هنگام شیر دادن، هوا وارد دهان کودک نشود. هنگام شیرخوردن مواظب باشید کل هاله قهوه ای رنگ سینه در دهان کودک قرار بگیرد، نه فقط نوک آن. با این کار هنگام شیرخوردن، هوای کمتری وارد معده کودک می‌شود.
 
- از آنجا که شیر خشک و شیر مادر هر دو می توانند باعث کولیک شوند، اگر شیر خود را به نوزاد می دهید، هرگز با مشاهده کولیک در نوزادتان، شیر خود را قطع نکنید.

 - در صورتی که از شیر خشک استفاده می کنید و نوزادتان به کولیک مبتلاست، در مورد تعویض نوع شیر خشک با پزشک متخصص اطفال خود صحبت کنید. معمولا استفاده از شیرخشک هایی که پایه آنها پروتئین گیاهی سویا می باشد، توصیه می گردد.