" ذلِكَ يَوْمُ التَّغابُنِ"- راغب مى‏گويد:

كلمه" غبن" (كه تغابن مصدر باب تفاعل آن‏ است) به معناى اين است كه وقتى با كسى معامله مى‏كنى از راهى كه او متوجه نشود كلاه سر او بگذارى، (اگر مى‏خرى پول كمترى بدهى، و اگر مى‏فروشى پول بيشترى بگيرى)، آن گاه مى‏گويد:

منظور از" يوم التغابن" كه در قرآن آمده روز قيامت است، چون در آن روز براى همه مردم كشف مى‏شود كه در معامله‏اى كه آيات زير بدان اشاره نموده مغبون شده‏اند، و اينكه آن آيات:

" وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ- بعضى از مردمند كه جان خود را در برابر خوشنوديهاى خدا مى‏فروشند"،" إِنَّ اللَّهَ اشْتَرى‏ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنْفُسَهُمْ ...- خدا از مؤمنين جانهايشان را خريدارى كرده ..." و" الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ أَيْمانِهِمْ ثَمَناً قَلِيلًا- آنهايى كه با عهد خدا و سوگندهاشان بهاى اندكى به دست مى‏آورند".

در روز قيامت براى همه اين معامله‏گران كشف مى‏شود كه مغبون شده‏اند، آن كس كه معامله نكرده مى‏فهمد كه از معامله نكردن مغبون شده، و آن كس كه در معامله‏اش بهاى اندك دنيا به دست آورده مى‏فهمد كه از معامله كردنش مغبون شده، پس همه مردم در آن روز مغبون خواهند بود.

چند وجه درباره وجه تسميه روز قيامت به" يوم التغابن"

و از بعضى از مفسرين وقتى سؤال شده كه" يوم التغابن" به چه معنا است؟

گفته اند: به اين معنا است كه در آن روز تمام اشياء بر خلاف معيارها و مقادير دنيايى ظهور مى‏كنند «1».

و اينكه در آغاز كلامش گفت تغابن به معناى كلاه‏گذارى است، وقتى درست است كه تغابن در آيه را به اين معنا بگيريم كه كفار معامله سودبخش را رها نموده معامله زيان‏آور را اختيار كردند، و هر چند اين معنا معناى خوبى است، ولى با كلمه" تغابن" نمى‏سازد، چون اين كلمه از باب مفاعله است، و مغبون كردن هر دو طرف يكديگر را مى‏رساند.

و آن وجه دوم كه از بعضى نقل كرد وجه دقيق‏ترى است، و آيات زير هم آن را تاييد مى‏كند:

" فَلا تَعْلَمُ نَفْسٌ ما أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ" «2»،" لَهُمْ ما يَشاؤُنَ فِيها وَ لَدَيْنا مَزِيدٌ" «3»،" وَ بَدا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ ما لَمْ يَكُونُوا يَحْتَسِبُونَ" «4».

لینک پاسخگویی

منبع

منبع : پاسخگر