هنگام فعاليّتهاي روزانه، وقتي با دل مشغوليهاي خود دست و پنجه نرم ميكنيم، ناگهان احساس درد كوچكي در قفسه سينه ما را به خود ميآورد. دردي كه معلوم نيست منشأ آن كجاست؟. كي و چه وقت به آن مبتلا شدهايم؟. ولي هر چه كه هست بسياري از افراد به راحتي از كنارش ميگذرند و با محو شدن عوارض درد همه چيز را به گرد فراموشي ميسپارند.
بیش ترین مراجعات اورژانس
دردهاي ناشي از قفسه سينه، از شايعترين موارد ابتلا در سطح جامعه و مراجعات به بخشهاي اورژانس معرفي شده اند. بروز این درد و ناراحتي، در ناحيه قفسه سينه از اختلالات اندامهاي موجود در قفسه سينه و شكم است. علل ناراحتي و درد در قفسه سينه، شامل؛ اختلالات و بيماريهايي است كه ديواره قفسه سينه را گرفتار ميكند. شايعترين علل درد در اين ناحيه مربوط به بيماريهاي قلبي، ريوي، گوارشي، عروقي، عضلاني اسكلتي، اختلالات عاطفي و رواني، عفوني و بدخيميها است.
بيماري قلب با آسيب به عضله قلب
ايسكمي*و آسيب به عضله قلب از بيماريهاي درد قفسه سينه است. اين عدم هماهنگي كه ديواره قفسه سينه را گرفتار ميكند ناشي از كاهش اكسيژنرساني، افزايش تقاضا براي اكسيژن يا هر دو است. بارز ترين علّت زمينهساز ايسكمي قلبي انسداد رگهاي كرونر قلب به وسيله تصلّب شرائين است كه با وجود چنين انسدادي دورههاي ايسكمي گذرا به واسطه افزايش تقاضا براي اكسيژن به دنبال فعاليّتهاي فيزيكي و افزايش ضربان قلب به وجود ميآيد.
دلیل به وجود آمدن بيماريهاي قلبي
دلايل وقوع ايسكمي را استرسهاي رواني، تب، مصرف غذاي زياد، كاهش اكسيژنرساني به دليل كمخوني، كاهش فشار خون و ... دانسته اند. محلّ درد پشت جناغ سينه است، ولي ممكن است به گردن، فك، بازوها و شانه ها هم انتشار يابد. اين درد بيش از 2دقيقه و كمتر از 10دقيقه به طول ميانجامد. در صورت بروز سكته قلبي این زمان متغيّر و گاهی در اغلب اوقات بيش از 30دقيقه است. هم چنين از ديگر علل قلبي بايد به بيماريهاي عروق بزرگ و دريچهاي قلب همانند پارگي رگ آئورت اشاره كرد.
عوارض عفونت ها و التهابات در ريه ها
از دلايل بروز ناراحتي در قفسه سينه كه به ريهها و پرده جنب (پرده نازك بين جدار قفسه سينه و پوشاننده ريهها) آسيب ميرساند، عفونت و التهابات اين اعضا است. عفونتهاي دستگاه تنفسّي به علّت ويروسها، باكتريها يا ساير عوامل اين درد است. به طور غالب اين گونه دردها به صورت يك طرفه و موضعي، همراه با علائمي نظير تنگي نفس، سرفه، تب و صداهاي غير عادي تنفسي ايجاد ميشود. پارگي ناگهاني كيسههاي هوايي و ايجاد هوا در قفسه سينه به صورت غير طبيعي نيز موجب بروز دردهاي ناگهاني در طرف در گير قفسه سينه شده كه تنگي نفس را نيز به دنبال دارد. ممكن است به علّت ضربه به قفسه سينه، عفونتها، سرفه يا عطسه شديد ناگهاني و... ايجاد شود.
عوارض بيماريهاي و اختلالات گوارشي
از علل بروز احساس ناراحتي در قفسه سينه، بيماريها و اختلالات گوارشي است. اين اختلالات شامل بازگشت اسيد معده به مري و ترش كردن، اختلالات عضلات حركتي مري، زخمهاي معده و اثنيعشر، بيماريهاي كيسه صفرا و مجاري صفراوي همانند سنگ كيسه صفراست. برگشت اسيد به طور معمول باعث درد سوزشي عميق در ناحيه زير جناغ سينه و قسمت بالاي شكم ميشود. دو حالت ؛ درازكش يا هنگامي كه معده خالي از غذاست، از علل شدّت این درد می باشد. باید توجّه داشت اين درد با مصرف بعضي از غذاها يا داروها، نظير؛ آسپرين تشديد ميشود. علّت بروز دردهاي پشت جناغ سينه، اختلالات عضلاني مري به صورت گرفتگي عضلات حركتي آن، آسيب به جدار مري به واسطه بلع مواد سوزاننده، تهوّعهاي شديد و مكرر يا عوامل فشارنده خارجي است و با فعاليّتهاي فيزيكي هيچ ارتباطي ندارد.
عوارض بيماريهاي بافت عضلاني - اسكلتي
بيماريهاي مختلفي كه بافت عضلاني و اسكلتي را در ناحيه قفسه سينه و اطراف آن در گير ميكنند، موجب بروز درد و ناراحتي در قفسه سينه ميشود. بيماريهاي عفوني نظير؛ زونا، التهاب غضروفهاي دندهاي به دليل ضربه و عوامل عفوني از جمله عوامل اسكلتي عضلاني، بيماريهاي ستون فقرات گردني و پشتي همانند ديسك مهرههاي گردن است. آرتروز شانه و مهرههاي ستون فقرات و پوكي استخوان در اين نواحي، گاهی اين گونه دردها را موجب ميشود.
عوارض اختلالات و بيماريهاي عاطفي و رواني
بيماريها يا اختلالات رواني و عاطفي نيز (افسردگي، اضطراب، ترس و...) موجب درد در ناحيه قفسه سينه ميشود. 10%از افرادي كه به واسطه درد قفسه سينه به پزشك مراجعه ميكنند از مبتلايان به اختلالات رواني عاطفي هستند. عوامل درد قفسه سينه با هدف تشخيص و بررسي پروتكل درماني، توسط پزشك و مراجعه به وي صورت ميپذيرد.
وظیفه شما هنگام مشاهده افرادی که به سکته ی قلبی دچار شده اند؛
• خونسردي خود را حفظ كنید.
• حركت فيزيكي فرد مبتلا را كاهش دهید.
• جريان هواي تازه را براي فرد مصدوم برقرار كنید.
• بيمار را هر چه سریع تر و فوری به مراكز اوژانس ارجاع دهید.
دكتر رضا فرجي، متخصص عمومي
پی نوشت:
* ایسكمي يعني اين كه اكسيژنرساني به قلب براي تامين نيازهاي متابوليك سوخت و ساز كافي نیست.
منبع:
جام جم آنلاين