در بازار اصفهان مسجد کوچکی واقع شده که به نام ذوالفقار خوانده می شود این مسجد در محله نیماورد قرار دارد که در زمان صفویه یکی از محلات آباد و پرجمعیت اصفهان بود. این مسجد در زمان سلطنت شاه طهماسب صفوی دومین حکمران این سلسله شناخته شده است.
کتیبه ای که به خط ثلث با کاشی سفید معرّق بر زمینه لاجوردی بر سر در مسجد نوشته شده به نام شاه طهماسب و ذوالفقار که اسم مسجد است اشاره کرده و تاریخ آن نیز ۹۵۰ هجری قمری است. خطاط این کتیبه محمد سیاوش است. در این کتیبه نام شیخ محمد صفی که بانی مسجد بوده است نیز آمده است.
بر در قدیمی مسجد ذوالفقار به خط ثلث برجسته اشعاری در مدح و ستایش حضرت رسول (ص) و حضرت علی ابن ابیطالب (ع) منقور است.
بربالای کتیبه سردر مسجد لوح سنگی سیاه رنگی نصب شده که با خط ثلث برجسته عباراتی بر روی آن نوشته شده است. مفاد این عبارت حاکی از این مطالب است که در سال ۱۱۰۹ هجری قمری موقوفاتی برای این مسجد تعیین کرده اند کاتب این لوح محمد نصر بوده است. لوح بزرگتری که آن نیز به رنگ سیاه است در ایوان جنوبی نصب شده است. تاریخ این لوح ۱۰۳۷ هجری قمری آخرین سال سلطنت شاه عباس اول است و مفاد آن بخشودگی مالیات برخی اصناف می باشد.
با توجه به منابع و مآخذ موجود مجموعه بناهایی که به نام ذوالفقار نامیده می شوند علاوه بر این مسجد حمام و مدرسه نیز بوده است. شاردن فرانسوی علت نامگذاری این مجموعه را ارادت بانی آن به حضرت علی ابن ابیطالب (ع) نوشته شده است.
مسجد و مدرسه و حمام ذوالفقار هنگامی که در اصفهان ساخته شد که هنوز این شهر پایتخت نشده بود. این نکته بیانگر این مطلب است که شهر اصفهان حتی در زمانی که مرکز حکومت نیز نبود مهم و آباد بود و حکّام و امراء و بزرگان کشور به آن توجه مخصوص داشتند.
