جایزه آکادمی که به‌طور غیررسمی اسکار (Oscar) می‌نامند؛ جایزه‌ای است که هر ساله توسط آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک (AMPAS) به بهترین آثار صنعت سینما اهدا می‌شود. این مراسم یکی از شاخص‌ترین مراسم‌های اهدای جوایز در جهان است و ساله در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به‌صورت زنده پخش می‌شود.جایزه ی اسکار یکی از نه جایزه از جایزه های آکادمی می باشد. همچنین در بخش رسانه، قدیمی‌ترین مراسم اهدای جوایز به شمار رفته و جوایزی نظیر جایزه گرمی (برای موسیقی)، جایزه امی(برای تلویزیون) و جایزه تونی (برای تئاتر) پس از آن شکل گرفتند. آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک توسط لوئیز بی. مایر مدیر استودیوی متروگلدوین مایر ایجاد شد.
اولین مراسم اسکار در روز پنجشنبه، ۱۶ مه ۱۹۲۹ در هتل روزولت در هالیوود، کالیفرنیا به افتخار فیلم‌های برجستهٔ سال ۱۹۲۷ و ۱۹۲۸ برگزار شد. هشتادوپنجمین مراسم جایزه اسکار در ۲۴ فوریه ۲۰۱۳ در سالن دالبی در هالیوود، لس‌آنجلس انجام شد. ست مک‌فارلن برای اولین بار اجرای این مراسم را بر عهده داشت.
جایزه‌ای که هر سال توسط آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک به برندگان رشته‌های مختلف اهدا می‌شود و به تندیس اسکار مشهور شده است از بریتانیم آب طلا شده بر روی یک پایه فلزی سیاه ساخته شده و ارتفاعی معادل ۳۴ سانتیمتر و وزن ۳٫۸۵ کیلوگرم دارد.
این تندیس شوالیه‌ای را نشان می‌دهد که شمشیری در دست گرفته و بر روی یک حلقه فیلم ایستاده و پنج حوزه فیلم را نشان می‌دهد که هر کدام نشانگر بخش های اصلی آکادمی هستند: بازیگر، نویسنده، کارگردان، تهیه کننده و متخصص فنی.
این تندیس که در گذشته از برنز ساخته شده بود، بارها در طول زمان تغییر ماهیت داده است. در جنگ جهانی دوم مسئولان اسکار مجبور بودند به مدت سه سال، به دلیل کمبود فلز، مجسمه اسکار را از گچ بسازند. اما بعد از پایان جنگ از برندگان خواستند تا جایزه را برگردانند و به جای آن مجسمه فلزی طلاپوش شده دریافت کنند.
تاریخچه
نخستین مراسم اسکار در ۱۶ می ۱۹۲۹ در ناهاری اختصاصی در هتل روزولت هالیوود با حضور حدود ۲۷۰ تماشاگر برگزار شد. بهای بلیت مراسم بعدی که در هتل میفر برگزار شد ۵ دلار بود. ۱۵ تندیس کوچک به بازیگران، کارگردانان و دیگر عوامل صنعت فیلم سازی آن زمان برای گرامیداشت فعالیتشان طی سالهای ۱۹۲۷-۱۹۲۸ اهدا شد. اسامی برنده ها از سه ماه قبل اعلام میشد که این رویه در دومین مراسم اسکار در سال ۱۹۳۰ تغییر کرد. از آن زمان و در ۱۰ سال نخست نتایج برای انتشار عمومی در ساعت ۱۱ شب برگزاری مراسم به روزنامه ها داده میشد. این شیوه تا زمانی که لس آنجلس تایمز نام برنده ها را پیش از شروع مراسم اعلام کند ادامه یافت. در نتیجه آن، آکادمی از سال ۱۹۴۱ اسامی برندگان را در نامه ای مهر و موم شده اعلام مینمود و مراسم از تئاتر کداک پخش میشد.
نخستین برنده اسکار بهترین بازیگر امیل جنینز بود به دلیل نقش آفرینی در فیلم های The Last Command و The Way of All Flesh. او باید پیش از مراسم به اروپا باز میگشت از این رو آکادمی با اهدای زودتر جایزه به او موافقت کرد. این موضوع او را نخستین برنده جایزه اسکار در تاریخ نمود.
فیلم Beau Geste محصول سال ۱۹۳۹ تنها فیلم (غیرمستندی) است که چهار برنده اسکار بهترین بازیگر (گری کوپر، ری میلاند، سوزان هیوارد، برودریک کرافورد) را در نقش های اصلی در اختیار داشت.
در مراسم بیست و نهم که در ۲۷ مارس ۱۹۷۵ برگزار شد بخش انتخاب بهترین فیلم خارجی زبان نیز ایجاد گردید. بهترین فیلم مستنداسکاربه امیر هاشمی به خاطر فیلم شاه حسن شاه حسین بود که این جایزه را از دستان کندی دریافت کرد
این که عمو اسکار من است!
جایزه اسکار سال ها با اسم «جایزه آکادمی» شناخته میشد. اما ظاهرا در سال ۱۹۳۴ توسط کتابدار و مدیر آکادمی علوم و هنرهای سینمایی، مارگارت هریک(Margaret Herrick)، صاحب نام اسکار می شود. ماجرا هم از این قرار بوده که مارگارت هریک اولین بار که چشمش به مجسمه افتاده، با صدای بلند گفته است: «وای! این که شبیه عمو اسکار من است!» و از آن به بعد کم کم اسم اسکار روی مجسمه اهدایی آکادمی مانده است! با این که این روایت تقریبا موثق است اما افراد دیگری از جمله بت دیویس، رئیس آکادمی، ادعا کرده اند که خودشان مبتکر این نام بوده اند. در بیوگرافی بت دیویس عنوان شده که او اسکار را از نام همسر اولش هارمون اسکار نلسون جونیور رهبر ارکستر الهام گرفته است.
روایت دیگری هم هست که می گوید النور لیلبرگ مدیر اجرایی لوییز بی. مایر که اصالتا نروژی- امریکایی بود، وقتی برای اولین بار تندیس را دید، گفت: «شبیه شاه اسکار دوم (اسکار فردریک شاه سابق نروژ و سوئد) به نظر می رسد.» در پایان روز هم وقتی در حال ترک محل کار بود پرسید: «حالا باید با اسکار چه کار کنیم؟ بگذاریمش توی گاو صندوق؟» و این طور شد که نام اسکار روی مجسمه ماند!
رکوردداران اسکار
اولین رکورددار جایزه اسکار، والت دیزنی است که ۲۲ بار این جایزه را دریافت کرد و ۴بار هم به طور افتخاری برنده این جایزه شد تا با ۲۶ اسکار در پرونده کاری خود، رکورددار دریافت جایزه اسکار باشد. جایزه اسکار افتخاری، به افراد، گروه ها یا شرکت هایی اهدا می‌شود که نمی‌توانند جایزه سینمایی اسکار را دریافت کنند اما شایستگی دریافت آن را دارند.
اما بازیگران زیادی هم هستند که به خاطر تعداد دفعات کاندیدا شدنشان برای جایزه اسکار رکورددار شده اند. مریل استریپ تا به حال ۱۵ بار نامزد دریافت اسکار شده است و در رده اول این لیست قرار دارد. در رده بعدی کاترین هپبورن و جک نیکلسون با ۱۲بار کاندیداتوری قرار دارند. بت داویس و لورنس الیور با ۱۰ بار نامزدی اسکار در رده سوم قرار گرفته اند و پل نیومن و اسپنسر تریسی هم هر کدام ۹بار کاندیدا شدن، چهارمین رده را به خود اختصاص داده اند.
مشاهیر بی‌اسکار
کارگردان‌های مشهوری در جهان با وجود اینکه جز مشاهیر سینِما به حساب می‌آیند هیچ وقت جایزه اسکار را نگرفته‌اند. آلفرد هیچکاک تنها یکی از آنهاست. او ۵بار برای دریافت جایزه بهترین کارگردانی جایزه نامزد اسکار شد اما هیچ وقت این جایزه به او داده نشد. هر چند در سال ۱۹۶۸هیچکاک جایزه یادبود ایروینگ جی. تالبرگ را از آکادمی گرفت. او در موقع دریافت جایزه فقط گفت: متشکرم! استنلی کوبریک، رابرت آلتمن، سرجیو لئونه، اورسن ولز، جیمز دین از دیگر مشاهیری هستند که هیچ وقت به عنوان کارگردان به آنها جایزه اسکار داده نشد.
آنهایی که اسکار را تحویل نگرفتند!
مشهورترین ماجرا درباره کسانی که حاضر نشدند جایزه اسکار را بگیرند مربوط به مارلون براندو است که بعضی‌ها آن را مهمترین نقطه بازیگری او هم می‌دانند. در سال ۱۹۷۲نام مارلون براندو به عنوان بهترین بازیگر به خاطر بازی در فیلم پدرخوانده در مراسم اسکار اعلام شد اما او به جای خود یک دختر سرخپوست را روی صحنه فرستاد. این دختر سرخپوست اعلام کرد که مارلون براندو به در اعتراض به تصویر منفی سرخ‌پوستان آمریکا در هالیوود این جایزه را نمی‌پذیرد. هدف براندو اعتراض به تصویر منفی و غیرعادلانه‌ای بود که سینمای آمریکا از سرخ‌پوستان ارائه داده است.
جورج سی اسکات هم در چهل و سومین مراسم اسکار در سال ۱۹۷۰جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد را به خاطر فیلم پاتون نپذیرفت و در تلگرافی اعلام کرد که حاضر نیست بخشی این نوع رقابت باشد. او که از شیوه کار آکادمی علوم و هنرهای سینمایی ناراضی بود، گفت که خود را در رقابت با سایر بازیگران نمی‌بیند.
در ۱۳نوامبر ۲۰۱۰، از ژان لوک گدار سردمدار موج نوی فرانسه دعوت به عمل آمد تا اسکار یک عمر فعالیت هنری را دریافت کند، اما وی اعلام کرد که حاضر نیست در این مراسم شرکت کند. ماری میویل، همسر این فیلمساز اعلام کرد که او مایل نیست به خاطر جایزه «اسکار افتخاری» به لس آنجلس سفر کند. او گفت: «آخر کی حاضر است به خاطر یک تکه آهن به این سفر دور برود؟»
جایزه چقدر می‌ارزد؟
جایزه اسکار قیمت ندارد و خیلی‌ها حاضرند با شهرت این جایزه بهای گزافی را برای داشتن آن بپردازند. خرید و فروش این جایزه اما به هیچ عنوان رایج نیست. برندگان این جایزه یا وارث‌‌‌‌شان بر اساس قانونی که از سال ۱۹۵۰اجرایی شد حق ندارند این جایزه را پیش از پیشنهاد خرید آن به آکادمی علوم و هنرهای تصاویر متحرک، به قیمت ۱دلار به فروش برسانند.
اگر بخواهید چرتکه بیندازید گزارش‌ها نشان می‌دهد که ساخت هر کدام از تندیس‌های اسکار ۴۰۰دلار هزینه بر می‌دارد. اسکارهایی که قبل از سال ۱۹۵۰اهدا شده‌اند شامل این قانون نمی‌شوند. به همین خاطر آکادمی چند وقت پیش ضمن ابراز تأسف از تصمیم برای به حراج گذاشتن ۱۵تندیس اسکار اعلام کرد که از لحاظ قانونی نمی‌تواند کاری برای جلوگیری از فروش آنها کند. چند وقت قبل جایزه اسکار اورسن ولز به خاطر فیلمنامه فیلم مشهور همشهری کین در یک حراجی در کالیفرنیا به قیمت بیش از ۸۶۱هزار دلار به فروش رفت.
اسکاری های نوبلی
تا به حال دو نفر از برندگان جایزه اسکار برنده نوبل هم شده اند. اولین نفر، برنارد شاو بود که در سال ۱۹۲۵ جایزه نوبل ادبیات را دریافت کرد و در سال ۱۹۳۸ جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی نصیب او شد. دومین نفر هم ال گور سیاستمدار و فعال محیط زیست آمریکایی که در سال ۲۰۰۷ برای فیلم مستند «یک حقیقت آزاردهنده» برنده بهترین فیلم مستند از جشنواره اسکار شد و یک سال بعد هم به دلیل فعالیت های بشردوستانه ای که در راستای حفظ محیط زیست انجام می داد، جایزه نوبل را به خانه برد.
قهر بخاطر اسکار
در سال ۱۹۴۲جایزه اسکار دردسرساز شد و بین دو خواهر را شکرآب کرد. ماجرا از این قرار بود که اولیویا دو هاویلان و جوئن فونتین هر دو کاندیدای دریافت جایزه بهترین بازیگر زن شدند. یکی برای فیلم دروازه طلایی و دیگری برای فیلم مظنون آلفرد هیچکاک. در نهایت جوئن فونتین برنده جایزه شد اما چون در هنگام روی سن رفتن، خواهرش به اندازه کافی او را تحویل نگرفته بود، با او قهر کرد. قهری که هرگز به آشتی نرسید.
آقای بوش، حیا کن
۹ سال قبل، یعنی در سال ۲۰۰۳ مایکل مور وقتی برای دریافت جایزه خود روی استیج رفت، حرف های بوداری زد که باعث شد مسئولان آکادمی دستپاچه شوند و در میان حرف های مور، صدای موسیقی را بالا ببرند. مایکل مور که می دانست در آن لحظه میلیون ها بیننده دارد، فرصت را مغتنم شمرده و رو به بوش، رئیس جمهور وقت امریکا گفته بود: «ما مخالف جنگیم. آقای بوش، حیا کن». بعد از آن بود که مسئولان واحد پخش آکادمی تصمیم گرفتند مراسم را با ۱۰ثانیه تاخیر روی آنتن بفرستند تا در صورت نیاز صحبت های شرکت کنندگان را سانسور کنند
جوایز اسکار
جایزه اسکار بهترین فیلم
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد
جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن
جایزه اسکار بهترین فیلمبرداری
جایزه اسکار بهترین کارگردانی
جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی
جایزه اسکار بهترین فیلمنامه غیر افتباسی
جایزه اسکار بهترین موسیقی فیلم
جایزه اسکار بهترین تدوین فیلم
جایزه اسکار بهترین فیلم کوتاه
جایزه اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی‌زبان
جایزه اسکار بهترین فیلم مستند
جایزه اسکار بهترین فیلم انیمیشن
جایزه اسکار بهترین صدابرداری
جایزه اسکار افتخاری
