روز دختر مصادف با زادروز حضرت معصومه (س)، یکی از مهمترین ایام برای دختران این سرزمین است؛ روزی که مقرر است تا برکت حضور دخترانمان را بیش از دیگر روزها در یاد داشته باشیم و روح ظریفشان را که قرار است مادران آینده این سرزمین باشند، پاس بداریم.
هنگامی که سخن درباره در نظر گرفتن روزی از سال برای گرامیداشت کرامت دختران این سرزمین طرح شد، بسیاری از گزینهها در این زمینه مطرح شد، ولی برکت حضور حضرت معصومه (س) در خاک ایران و جایگاه ایشان که ائمه نیز مورد تأکید قرار دادهاند، باعث شد تا روزی که این بانوی مکرمه در مدینه چشم به جهان گشود، «روز دختر» نامیده شود.
پدرش امام هفتم شیعیان حضرت موسی بن جعفر ـ علیهالسلام ـ و مادرش حضرت نجمه بود که به علت پاکی نفس به او طاهره میگفتند. حضرت معصومه در ۲۸ سالگی و در روز دوازدهم ربیع الثانی سال ۲۰۱ هجری قمری در قم به شهادت رسید که امروز بارگاه ملکوتی و مرقد مطهرش همچون خورشیدی در قلب شهرستان قم میدرخشد و همواره فیضبخش و نورافشان دلها و جانهای تشنه معارف حقانی است.
آن حضرت در واقع بتول دوم و جلوهای از وجود حضرت زهرا ـ سلامالله علیها ـ بود. در طهارت نفس امتیازی خاص و بسیار والا داشت که امام هشتم برادر تنی آن حضرت او را ـ که نامش فاطمه بود ـ معصومه خواند. فرمود: «من زار المعصومة بقم کمن زارنی»: (کسی که حضرت معصومه (س) را در قم زیارت کند، مانند آن است که من را زیارت کرده است).
مقام علم و عرفان او در مرحلهای است که در فرازی از زیارتنامه غیر معروف او چنین میخوانیم: «السلام علیک یا فاطمه بنت موسی بن جعفر و حجته و امینه»: سلام بر توای فاطمه دختر موسی بن جعفر و حجت و امین از جانب موسی بن جعفر و باز میخوانیم: «السلام علیک ایتها الطاهرة الحمیدة البرة الرشیدة التقیة الرضیة المرضیة»: سلام بر تو ای بانو پسندیده نیک سرشت، ای بانوی رشد یافته، پاک طینت، پاک روش، شایسته و پسندیده.
بدین لحاظ و مقامات عالی معنوی آن بانوست که حضرت رضا ـ علیهالسلام ـ در فرازی از زیارتنامه معروفش به ما آموخته که در کنار مرقدش خطاب به او بگوییم: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنة فان لک عندالله شانا من الشان».
ای فاطمه، در بهشت از من شفاعت کن، چرا که تو در پیشگاه خداوند دارای مقامی بس ارجمند و والا هستی. امام صادق ـ علیه السلام ـ سالها پیش از ولادت حضرت معصومه (س) در توصیف قم سخن گفته و آن مکان را حرم خاندان رسالت خوانده بود. آن گاه فرمود: به زودی بانویی از فرزندانم به سوی آن کوچ کند که نامش فاطمه دختر موسی بن جعفر است و با شفاعت او همه شیعیانم وارد بهشت میشوند.
به راستی که حضرت معصومه ـ علیهاالسلام ـ همچون جدهاش حضرت زهرا (س) در معیارهای ارزشی اسلام یکه تاز عرصهها و در علم و کمالات و قداست، گوی سبقت را از دیگران ربوده بود. وی تافتهای ملکوتی و جدا بافته و ساختار وجودی او از دیگران ممتاز بود.
همان گونه که پیامبر (ص) در شأن حضرت زهرا ـ سلامالله علیها ـ فرمود: «فداها ابوها»: پدرش به فدایش باد. حضرت موسی بن جعفر ـ علیهالسلام ـ نیز در شأن حضرت معصومه (س) فرمود: «فداها ابوها» حضرت معصومه، همنام حضرت فاطمه زهراست. در این نام رازها نهفته است. یکی از رازها این بود که در علم و عمل از رقبای خود پیشی گرفته و دیگر اینکه از ورود شیعیان به آتش دوزخ جلوگیری میکند.
شخصیتهای بزرگ دین ارج و منزلت بسیار والایی برای حضرت معصومه (س) قائل بودند و هستند و او را با حضرت زهرا مقایسه میکنند:
حضرت امام خمینی (قدس سره) در قصیدهای که شامل ۴۴ بیت است، او را با حضرت زهرای اطهر مقایسه کرده در بخشی از آن میگوید:
... دختر چون این دو در مشیمه قدرت
نــامد و نایـد دگــر هماره مــقدر
آن یک امواج علــم را شده مبــدا
ویـن یک افواج حلم را شده مصدر
آن یــک درعالـــم جلالـت کـعبه
وین یک در ملک کبریایـی مشــعر
لم یلـــدم بستـه لـب و گرنه بگفتم
دخــت خدایـند این دو نــور مطهر
آن یــک خـاک مدینـه کـرد مزین
صفــحه قم را نمود این یـک انــور
خاک قم ایـن کرد از شـرافـت جنت
آب مــدینه نـمـوده آن یک کــوثر...
اینچنین بود که اسوهای چون فاطمه معصومه برای به تصویر کشیدن جایگاه «دختر» در نزد شیعیان در نظر گرفته شد تا دختران این سرزمین در چنین روزی به یاد بیاورند که چه مسئولیت تاریخی بر دوش دارند و به عنوان مادران فردای این سرزمین، چه مسئولیت سنگینی بر دوش دارند. امروز روزی است که پدران بیش از هر زمان دستهای دخترانشان را میبوسند و قدردان حضور پربرکت ایشان در قلب زندگیشان هستند.