آیه نورانی شب بیست و پنجم ماه مبارک رمضان

إن فى اختلف الّیل و النهار و ما خلق اللّه فى السموت و الأرض لأیت

پیام  :

* لزوم مطالعه و تدبر در پدیده هاى جهان آفرینش، براى شناخت خدا و ربوبیت او

إن فى اختلف الّیل و النهار ... لأیت لقوم یتقون

پیام  :

* تنها تقواپیشگان، قادرند که دلایل وحدت تدبیر موجود در جهان آفرینش را درک کنند.

إن فى اختلف الّیل و النهار و ما خلق اللّه فى السموت و الأرض لأیت لقوم یتقون

پیام  :

* تقوا و پارسایى، زمینه اى لازم براى فهم و درک دلایل توحید ربوبى موجود در جهان آفرینش

لایات لقومٍ یتّقون

پیام  :

*  گناه و آلودگى، در شناخت، تشخیص وتحلیل انسان اثر منفى دارد.

یک چیز روشن است که برای هزارها سال دیگر هم بشر قادر نخواهد شد که بکلی خارج از قانون خلقت موجودی را ایجاد کند، مثلا انسانی ایجاد کند که هیچ ارتباطی با عالم خلقت نداشته باشد. علم انسان هر چه پیش می رود، در جهت شناخت قوانین خلقت پیش می رود و از همان قانون موجود خلقت استفاده می کند.

خداوند در آیات بسیاری از قرآن به این حقیقت توجه داده است که تنها خداوند هست و هر چه از هستی نامی می برد، سایه آفتاب حقیقت خداوندی است. از این روست که ملکوت هر چیزی را خدا می داند و خواهان شناخت خداوند با تفکر و تدبر و دیدن آیات انفسی و آفاقی می شود؛ چرا که انسان با علم حصولی و شهودی می تواند حقیقت هر چیزی را بشناسند و دریابد که تنها خداوند حق مطلق هستی و هستی جز خدا چیزی نیست.

هستی سرشار از خداست. در همه جا کلمه وجود موج می زند. کلمه وجود خداست و همه هستی به اوست که موجود شده است؛ از این روست که عارفان گفته اند آن چه پیداست خداست و جهان چنان سرابی پیداست؛ چرا که موجود بی وجود معنایی ندارد و سراب نماد آب است.

خداوند راه های دیگری غیر از خودشناسی برای خداشناسی نیز قرار داده است که از مهم ترین آن ها هستی شناسی و جهان شناسی است؛ چرا که هر انسانی، اگر جلوه کاملی از حقیقت خداوندی است و خلاصه هستی و جهان در انسان وجود دارد، این اجمال حقیقت هستی، در آیات تفصیل جهان به نمایش گذاشته شده است. به این معنا که انسان عصاره هستی و اجمال آن است، چنان که جهان،‌ تفصیل همین حقیقت اجمالی است. از این رو انسان می تواند تفصیل وجودی خویش را در جهان ببیند و به نظاره بنشیند. پس هستی به تمام و کمال خود،‌ صورت تفصیلی خداوند است؛ چنان که انسان کامل به تحقق بخشی اسمای کمالی و متاله و خدایی شدن صورت اجمالی خداوند می باشد.

هر آنچه در آسمانها و زمین خلق شده است، نشانه‌ای از قدرت و تدبیر پروردگار است که هر انسانی با تفکر و تدبر در این نشانه‌ها به عظمت آن خواهد رسید

خداوند قادر مطلق است و مي‌توانست جهان را در يك لحظه يا شش دوره طولاني بيافريند. ولي چرا در شش دوره آفريد:
پاسخ اين پرسش را در اين مطلب مي‌توان يافت كه اگر خدا جهان را در يك لحظه مي‌آفريد انسان كمتر مي‌توانست علم و قدرت و نظم و برنامه‌ريزي حساب شده خلقت را احساس كند.
همين طي مراحل مختلف طولاني مي‌تواند نظم فوق العاده و قدرت ناظم را به بشر بشناساند. مثل كودكي كه در طي 9 ماه و با طي مراحل مختلف بوجود مي‌آيد

در دریا هزاران گونه جاندار می باشد که همه آن را ماهی می نامیم. آیا می دانید ماهیهای دریا که گروهی از جانداران دریائی هستند، مجهزند به آزمایشگاه شیمیائی دقیق؟ آزمایشگاهی که در آن آب را تجزیه می کند و گاز اکسیژن آن را می گیرد و تنفس می کند، بقیه را پس می دهد؟ آزمایشگاهی که در هر دقیقه ای چند بار، عمل آزمایش را انجام می دهد؟ آیا می دانید که حجم این آزمایشگاه پر کار چقدر است و چند کارگر دارد؟ آیا می دانید زیر نظر چند متخصص اداره می شود بطوری که هیچ گاه در آزمایشهایش اشتباهی رخ نمی دهد؟ تعجب شما افزوده خواهد شد وقتی که بدانید این آزمایشگاه دقیق و پر کار، که شبانه روز کار می کند و هرگز وقفه ای در کارش نمی باشد، در نقطه کوچکی از بینی ماهی قرار دارد. کارخانه این آزمایشگاه سازی کجا است که پیوسته به هر ماهی یک آزمایشگاه ارزانی می دارد؟ من از تشریح عظمت این آفریده، ناتوانم. پس آفریننده آن، چقدر عظیم است؟! چقدر دانا است؟ چقدر قدرت دارد؟!

«از نشانه‌های (قدرت) خدا، شب و روز و خورشید و ماه است. برای خورشید و ماه سجده نکنید، برای خدایی که آنها را آفریده است، سجده کنید، اگر واقعاً او را عبادت و پرستش می‌کنید».

همانا که در گردش روز و شب
به هر چه پدیدار گردانده رب
هر آنچیز کاندر زمین و سپهر
خدا خلق فرموده از لطف و مهر
نشانهای قدرت شدست آشکار
بر آنها که هستند پرهیزکار

به یقین در آمد و رفت شب و روز و آنچه خدا در آسمانها و زمین آفریده، و در تقدیرى که بر اساس حکمت خود در این دو پدیده شگرف منظور داشته، و در ستارگان ثابت و سیّارى که در کران تا کران این فضا در مدار خود در حرکت هستند، و نیز در پدیده هاى زمینى همچون حیوان، گیاه، جماد و دیگر موجودات و نیز در انواع روزیها و نعمت هاى رنگارنگى که در زمین پدیدار ساخته، براى مردمى که از نافرمانى خدا مى ترسند و از کیفر او مى هراسند، نشانه ها و دلیلهایى بر یکتایى و قدرت خداست.

در آیه شریفه بدان دلیل تنها نام پرواپیشگان را مى برد و پدیده هاى گوناگون جهان هستى را نشانه و دلیل یکتایى خدا براى آنان مى داند که تنها این گروه از مردم هستند که خرد خویش را به کار مى گیرند و از آیات و نشانه هاى خدا درس مى آموزند و بهره ور مى گردند، نه دیگران.

حدیث (1) امام موسی کاظم علیه السلام:

مَن أرادَ أن یکنَ‌ أقوَی النّاسِ‌ فَلیتَوکل عَلی اللهِ؛
هر که می خواهد که قویترین مردم باشد بر خدا توکل نماید.

حدیث (2) لقمان حكيم عليه‏ السلام :

يا بُنَىَّ اِذا دَعَتْكَ القُدْرَةُ عَلى ظُلْمِ مَنْ هُوَ دونَكَ فَاذْكُرْ قُدْرَةَ اللّه‏ِ عَلَيْكَ؛

فرزندم هرگاه قدرت، تو را به ظلم بر زيردستت فرا خواند، قدرت خدا را بر خودت به يادآور.