نهنگ‌های نیزه‌دار، دماسنج‌های زنده

برای بررسی شرایط در مناطق دریایی که به سختی قابل دسترسی هستند، از نهنگ‌های نیزه‌دار استفاده می‌شود.

 محققان آمریکایی و گرینلندی آزمایشاتی را در این زمینه انجام داده‌اند. این حیوانات از طریق سنسورهای کوچک به همراه فرستنده‌های بی‌سیم، اطلاعات دقیق مربوط به دما را از دریای یخ‌زده بین گرینلند و کانادا ارسال می‌کنند.

کریستین لایدره از دانشگاه واشنگتن می‌گوید: «نهنگ‌های نیزه‌دار اقیانوس شناس‌های زیستی بسیار کارآمد و مقرون به صرفه‌ای هستند.» این گونه‌ها برای اندازه‌گیری‌های این چنینی خیلی مناسب هستند، زیرا این حیوانات به طور مرتب به صورت عمودی تا کف دریا فرو می‌روند، تا ماهی‌های پهن پیکر را صید کنند. اطلاعات جدید مؤید روند افزایش دمای آب در زمستان است، درست بیانگر همان وضعیتی که در چارچوب سفرهای اکتشافی پرهزینه مشاهده شده است.

از خصوصیات قابل شناسایی نهنگ‌های نیزه دار علاوه بر عاج باشکوه جنس نر، می‌توان به علاقه زیاد آنها به لایه‌های یخ ضخیم اشاره کرد. چنین شرایطی در زمستان در خلیج بافین و تنگه دیویس متصل به آن، یک منطقه دریایی تقریباً 700 هزار کیلومتر مربعی بین گرینلند و آمریکای شمالی حاکم است که در این منطقه آب کم نمک دریا که به واسطه ذوب یخ رقیق شده، به دریای آتلانتیک شمالی جریان دارد.

لایدره و همکارانش در خلیج بافین با کمک تورها در مجموع 14 نهنگ نیزه دار را صید کردند، دستگاه‌های اندازه‌گیری کوچک را پشت حیوانات کار گذاشتند و آنها را دوباره آزاد کردند. تا زمانی که این دستگاه‌ها پس از چند ماه خود به خود جدا شوند، اطلاعاتی درباره لایه‌های مختلف آب که وال‌ها در مراحل شیرجه خود از آنها عبور می‌کنند، جمع آوری کردند. اندازه‌گیره‌ها در مقیاس کوچک از طریق هلی‌کوپتر مؤید اطلاعات ارسالی نهنگ‌ها بود.

به گزارش محققان در مجله «تحقیقات جغرافیایی»، از این رو در سال های 2006 و 2007 دمای آب به 6/4 درجه سلسیوس رسید و بدین ترتیب حدود 1 درجه بیشتر از مقادیری بود که در همان زمان در مدل‌های آب و هوایی استفاده می‌شد. به علاوه بالاترین لایه آب با دمای سرد یکسان، تا 80 متر ضخامت کمتری نسبت به آنچه که تصور می‌شد، داشت. به عقیده لایدره، اگر این روند ادامه یابد، می‌تواند پوشش یخی و کل سیستم بوم شناختی خلیج بافین را به شدت تغییر دهد.