آیا والدین باید نگران بلوغ زودرس دختران باشند، چرا دختران دچار بلوغ زودرس می‌شوند؟ اخیراً مطالعه‌ای توسط بنیاد سرطان سینه در سانفرانسیسكو انجام گرفته است كه اخبار نگران‌كننده‌‌ای درباره این حقیقت كه دختران بسیار زودتر از سنی كه مادرانشان به بلوغ رسیده‌اند، بالغ می‌شوند، منتشر كرده است.
این حقیقت كه بلوغ زودرس خطر انواع مختلفی از سرطان‌های وابسته به استروژن، از قبیل سرطان‌های سینه و تخمدان را افزایش می‌دهد، مطمئناً نگران‌كننده است. به این دلیل است كه والدین باید نگران بلوغ زودرس دخترانشان باشند. یافته‌ها نشان می‌دهد كه اگر قاعدگی یك دختر قبل از سن دوازده سالگی رخ دهد، خطر ابتلا به سرطان سینه، 50 درصد بالاتر از كسانی است كه نخستین قاعدگی آنها در سن 16 سالگی رخ می‌دهد. برای هر یك سال كه بتوان نخستین قاعدگی یك دختر را به تأخیر انداخت، می‌توان از هزاران سرطان سینه جلوگیری كرد.
دخترانی كه زودتر از هم سن‌های خود به بلوغ می‌رسند، دچار شرمندگی و جلب توجه ناخواسته در اجتماع می‌شوند، علاوه بر اینكه دوران كودكی آنها كوتاه می‌شود. این دسته از دختران از لحاظ احساس آمادگی لازم برای تغییرات فیزیكی كه در دوران بلوغ رخ می‌دهد را ندارند، به همین جهت در معرض خطر بالاتری از افسردگی، سوء استعمال الكل و مواد و نیز روابط جنسی زودهنگام و متعاقباً حاملگی‌های ناخواسته هستند.
در هر حال، بلوغ زودرس به صورت یك بی‌نظمی بوم‌شناختی در حال وقوع است كه توسط تركیبی از عوامل مختلفی ایجاد می‌شود. درواقع سیستم هورمونی كودكان توسط محرك‌های مختلفی دچار اختلال می شود و بلوغ زودرس از پیامدهای تصادفی آن است. از جمله محرك‌ها می‌توان، مواد شیمیایی محیطی، كمبود ویتامین D، چاقی، استرس و كمبود فعالیت‌های فیزیكی را نام برد.
مواد شیمیایی محیطی
دانشمندان تعدادی تعاریف بالقوه در زمینه افزایش میزان بلوغ زودرس ارائه داده‌اند، اما یكی از آنها كه توجه خاصی را می‌طلبد، مواد شیمیایی محیطی است، خصوصاً مواد شیمیایی مقلد هورمون استروژن كه در بدن شبیه به استروژن عمل كرده و باعث ایجاد تغییراتی در سیستم هورمونی می‌شوند. این مواد به آسانی از محصولاتی كه آنها را شامل می‌شوند شسته شده و با هر چیزی تماس پیدا كنند، آن را آلوده می‌كنند. نگرانی خاصی در خصوص مختل‌كننده‌های غدد درون‌ریز وجود دارد. این تركیبات مانند هورمون‌های استروئید عمل كرده و می‌توانند زمان بلوغ را تغییر دهند.
به جهت دلایل اخلاقی آشكاری، دانشمندان نمی‌توانند مطالعات كنترل‌كننده‌ای برای اثبات تأثیر مستقیم این مواد شیمیایی بر روی كودكان انجام دهند، در عوض محققان در جستجوی آزمایشات طبیعی هستند. در سال 1973 به طور تصادفی، احشام توسط غذای آلوده به یك ماده شیمیایی مقلد استروژن، كه نوعی ماده بازدارنده آتش PBB بود، در میشیگان تغذیه شدند. طی مطالعاتی كه انجام شد، دختران تولد یافته از مادران بارداری كه از گوشت یا شیر این احشام تغذیه شده بودند، بطور چشمگیری زودتر از دیگر هم‌سن‌های خود شروع به قاعده شدن كردند.
حقیقت آن است كه امروزه همگی ما انسان‌ها توسط مواد شیمیایی مختل‌كننده سیستم هورمونی احاطه شده‌ایم و در واقع بخشی از یك آزمایش پنهان هستیم. Bispheno La یا همان (BPA)، یك ماده پتروشیمی صنعتی است كه به صورت یك استروژن مصنوعی عمل می‌كند و در انواع پلاستیك‌ها، پوشش قوطی‌های حلبـی، درزگــیرهـای دندانــپزشكـی و رسیـدهای صندوق‌های پول‌شمار یافت می‌شود.
تست‌های آزمایشگاهی وجود BPA را در خون بند ناف نود درصد از جنین‌ها آزمایش كرده‌اند در كنار 230 ماده شیمیایی دیگر. یك نگرانی در میان والدین و محققان تأثیر تماس‌های همزمان با بسیاری از مقلدهای استروژن است كه از این جمله BPA می‌باشد كه در همه جا موجود است. كسی نمی‌داند زمانی كه یك جنین در حال رشد یا یك كودك جوان در معرض صدها ماده شیمیایی قرار می‌گیرد، چه اتفاقی رخ می‌دهد. بسیاری از این مواد شیمیایی مانند هورمون‌های طبیعی بدن رفتار كرده و می‌توانند تغییرات مهمی را در بدن یك بزرگسال به وجود آورند. حال تصور كنید، در طول سریع‌ترین و آسیب‌پذیرترین دوران رشد یك جنین در رحم مادر، چه تغییراتی را می‌توانند به وجود آورند. BPA، متأسفانه تنها یك مثال است.
از دیگر موارد، phthalates می‌باشد كه مجموعه‌ای از مواد شیمیایی صنعتی است و در ساختن پلاستیك‌هایی مانند pvc كه دارای انعطاف‌پذیری و خاصیت فنری بیشتری است بكار می‌رود. همچنین یكی از نافذترین مختل‌كننده‌های غدد درون‌ریز بدن است كه در هر چیز، از بسته‌بندی فرآورده‌های غذایی و پرده‌ی حمام تا شوینده‌ها، اسباب‌بازی‌ها و محصولات زیبایی مانند لاك ناخن، اسپری مو، شامپو و خوش‌بو‌كننده‌های بدن و عطرها وجود دارند. دیگر مواد شیمیایی محیطی DDEها كه از محصولات جانبی آفت‌كش DDT هستند، ممكن است با رشد جنسی زودرس در دختران مرتبط باشد. هر دوی این مواد شیمیایی به عنوان مقلدهایی كه در واقع كار هورمون‌های جنسی را در بدن انجام می‌دهند، شناخته شده‌اند.
اسید پرفلوروكتانوئیك (perfluoro octanoic acid, PFOA) كه در وسایل آشپزخانه وجود دارد در این گروه خطرناك قرار می‌گیرد. تحقیقات جدید نشان می‌دهد كه استرهای پارابن (paraben esters) در 99 درصد از بافت‌های نمونه‌برداری شده سرطان سینه وجود داشته‌اند. پارابن‌ها مواد شیمیایی با خواص استروژن هستند و استروژن خود یكی از هورمون‌هایی است كه نه تنها در بلوغ بلكه همچنین در توسعه سرطان سینه درگیر است و آنها بطور گستردهای در خوش‌بوكننده‌ها و مام زیربغل، شامپوها و نرم‌كننده‌ها، ژل‌‌های ریش‌‌تراشی، خمیردندان‌ها، لوسیون‌ها و ضدآفتاب‌ها، لوازم آرایشی، داروها و چاشنی‌های غذایی استفاده می‌شوند.
مطالعات اخیر نشان داده است یك دسته ناشناخته از تركیبات مقلد استروژن به‌وجود آورنده سرطان، فلزها هستند. محدوده گستردهای از فلزات كه به صورت metalloestrogerها عمل می‌كنند، قابلیت افزودن به بار استروژنی بدن را دارند، بنابراین خطر سرطان سینه را افزایش داده و احتمالاً منجر به بلوغ زودرس می‌شوند.
نتایج حاصل از یك آمار سلامتی طولانی مدت در انگلستان نشان داده است كسانی كه سطح بالایی از ماده شیمیایی BPA در ادرارشان وجود دارد، خطر بیماری‌های قلبی در آنها شایع‌تر است. بعضی از نگرانی‌های در اوایل زندگی، تماس رحم مادر باردار با BPA است كه می‌تواند به خطاهای كروموزومی در رشد جنین و ایجاد سقط‌های خود به خودی و آسیب‌های ژنتیكی منجر شود. همین تحقیقات نشان داده است كه این مواد شیمیایی بر روی بزرگسالان و كودكان نیز تأثیر می‌گذارد و نیز منجر به كاهش كیفیت اسپرم، بلوغ زودرس، تحریك رشد غدد مربوط به پستان دوره‌های باروری منقطع و عدم عملكرد صحیح تخمدان و چاقی و بیماری‌های قلبی و سرطان شود.
تأثیر ویتامین D
دخترانی كه در مناطق نزدیك به استوا زندگی می‌كنند در سنین بالاتری نسبت به دخترانی كه در مناطق شمالی زندگی می‌كنند بالغ می‌شوند. از آنجا كه این مسأله اشاره به تماس با نور خورشید دارد، طی تحقیقاتی كه صورت گرفت، برای ارتقاء سلامتی، سطوح ویتامین D باید بیشتر یا مساوی 50 میلی‌گرم در هر میلی‌لیتر باشد. هر چه دختران زودتر به بلوغ برسند، در معرض سطح بالاتری از هورمون زنانه استروژن هستند كه عامل خطرساز برای سرطان‌های خاص از قبیل سرطان سینه است. این اولین ارتباط بین بلوغ زودرس و سرطان می‌باشد.
چاقی و استرس
چاقی دختران را در معرض استروژن بیشتری قرار می‌دهد، زیرا استروژن در بافت‌های چربی، تولید و ذخیره می‌شود. از این‌رو چاقی از عوامل بلوغ زودرس است. دختران چاق‌تر، سطوح بالاتری از هورمون لپتین را دارند كه می‌تواند به سطوح استروژن بالاتری منجر شده و نیز مقاومت انسولین افزایش یافته و سبب بیشتر شدن بافت‌های چربی و سپس لپتین بیشتر و استروژن بیشتر شده و این چرخه تغذیه به خودی خود ادامه یافته تا جایی كه بدن‌های آنها بطور فیزیكی بالغ شوند.
همچنین دخترانی كه والدینشان زمانی كه سن آنها بین 3 تا 8 سال بوده است طلاق گرفته‌اند، بیشتر احتمال تجربه بلوغ زودرس را دارند. از این‌رو، اجتناب از مواد شیمیایی محیطی، چاقی، استرس و ارتقاء سطح ویتامین D و ورزش منظم از بهترین راه‌های شناخته شده برای جلوگیری ازبلوغ زودرس می‌باشد.
منبع: دنیای سلامت
