شاﻳﺪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ . ﭼﺮا ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻛﻨﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪي ﭘﻮﺷﻪ ﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ؟ ﭼﺮا ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ ، ﺑﻌﻀﻲ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ را اﺟﺮا ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ؟
اﻣﺮوزه ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ دﺷﻤﻦ اﻃﻼﻋﺎت وﻳﺮوسﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺳﺮﻋﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل اﻃﻼﻋﺎتﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﺳﺮﻋﺖ ﻫﻢ وﻳﺮوسﻫﺎيﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪوﺟﻮد ﻣﻲآﻳﻨﺪ. وﻳﺮوسﭼﻴﺴﺖ؟ ﭼﺮا ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﺻﺪﻣﻪ ﻣﻲزﻧﺪ؟ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮانﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻛﺮد.
برنامه مخرب چيست:
ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺪف آن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﻳﺲ، ﺗﻮﺳﻂ زﺑﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺴﻲ Visual Basic ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي اﻧﺘﺨﺎب واﺣﺪ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن را ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ﻫﺪف ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي او ﻫﺪاﻳﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎت آﻣﻮزﺷﻲ داﻧﺸﮕﺎه اﺳﺖ. ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي ﻣﺨﺮب ﻫﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺲﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد. اﻣﺎ ﻫﺪف او ﺻﺪﻣﻪ زدن ﺑﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي اﺳﺖ. اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺴﺎن داراي اﻧﮕﻴﺰهﻫﺎيﺳﻴﺎﺳﻲ ، رﻗﺎﺑﺖ ، ﺷﻬﺮتﻃﻠﺒﻲ و ﺗﺴﻮﻳﻪ ﺣﺴﺎبﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ و ﮔﺮوﻫﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ و از آﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ " ﺧﺮابﻛﺮدنﺳﺎدهﺗﺮ از ﺳﺎﺧﺘﻦ اﺳﺖ" روز ﺑﻪ روز ﺑﺮ ﺗﺨﺮﻳﺐﻫﺎ ي اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲﺷﻮد.
1- انواع برنامه هاي مخرب از لحاظ نوع آسيب رساني:
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺮب ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ آﺳﻴﺐ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ، اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻗﺪرت آﺳﻴﺐ ﻫﺎي ﺳﺨﺖاﻓﺰاري ، ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺪ ﻫﺎي ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ و آﺳﻴﺐﻫﺎي ﺟﺪي ﺑﻪ ﻻﻳﻪﻫﺎي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﺨﺖاﻓﺰار ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎيﻣﺨﺮب اﻣﺮوزيﺑﻪ ﺳﻪ دﺳﺘﻪي آﺳﻴﺐرﺳﺎن ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
- آسيب رسان هاي نرم افزاري:
اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ اﻃﻼﻋﺎت را ﺧﺮاب ﻛﺮده ﻳﺎ ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ آن ها را ازﺑﻴﻦ ميﺑﺮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎي ﻧﺼﺐ ﺷﺪه ﺣﻤﻠﻪ مي ﻛﻨﻨﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮدآﻧﻬﺎ را ﻣﺨﺘﻞ ميﻛﻨﻨﺪ. ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﺮم اﻓﺰاري ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي ﺿﺪ وﻳﺮوﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي ﻣﺨﺮبﺣﻤﻠﻪﻛﻨﻨﺪه را ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ.
- آسيب رسان هاي نفوذ کننده:
اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻣﺨﻔﻴﺎﻧﻪ در ﺷﺒﻜﻪﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي و ﺷﺨﺼﻲ ﻧﻔﻮذ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻫﺪف ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺲ را ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ. ﻣﺜﻼً از اﻃﻼﻋﺎت ﻣﻬﻢ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﻛﭙﻲ ﺑﺮداري ﻛﻨﻨﺪ، ﻇﺮﻓﻴﺖدراﻳﻮﻫﺎ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ آنﻫﺎ را ﻓﺮﻣﺖ ﻛﻨﻨﺪ.
- آسيب رسان هاي سخت افزاري:
ﻳﻜﻲ از ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮب ، آﺳﻴﺐ رﺳﺎنﻫﺎي ﺳﺨﺖاﻓﺰاري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﺎت ﺳﺨﺖاﻓﺰاري ﻣﺎﻧﻨﺪ ديسک ﺳﺨﺖ و ﻳﺎ ﺑﺮد اﺻﻠﻲﺻﺪﻣﻪ مي زﻧﻨﺪ.
2- انواع برنامه هاي مخرب از لحاظ نوع عملکرد:
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮب در ﻫﺪف ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺸﺘﺮک ﻫﺴﺘﻨﺪ. اﻣﺎ ﻧﻮع ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ. اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ازﻧﻈﺮ ﻧﻮع ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻪ دﺳﺘﻪﻫﺎي زﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ:
- ويروس ها:
اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮب ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻧﻮع ﻋﻤﻠﻜﺮدﺷﺎن ﺑـﻪوﻳﺮوسﻫﺎي ﺑﻴﻤﺎري زا ، وﻳﺮوس ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﻳﻚ وﻳﺮوس طبيعي ﺑﺮاي زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺣﺘﻴﺎج دارد و ﭘﺲ از رﺳﻴﺪن ﺑـﻪﻣﺮﺣﻠﻪي رﺷﺪ، ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮد.همچنين
وﻳﺮوسﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻛـﻮﭼﻜﻲ، زﻧـﺪﮔﻲ اﻧﮕﻠـﻲ و ﺗﻜﺜﻴـﺮ ﺳـﺮﻳﻊ ﺧـﻮاص وﻳﺮوسﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ. ﻣﻴﺰﺑﺎن وﻳﺮوسﻫـﺎي ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﻫـﺎﻳﻲ ﻫﺴـﺘﻨﺪﻛـﻪ وارد ﻛـﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮميﺷﻮﻧﺪ.
- کرم ها (worms):
ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮب ﺑﺴﻴﺎر ﺷﺒﻴﻪ وﻳﺮوسﻫﺎﺳﺖ ( ورود ﻣﺨﻔﻴﺎﻧﻪ، آﻟﻮده ﻛﺮدن ﻣﺤﻴﻂ و ﺗﻜﺜﻴﺮ ) اﻣﺎ ﻛﺮمﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﭼﺴﺒﻴﺪن ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي دﻳﮕﺮ را ﻧﺪارﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ وﻳﺮوس ﻫﺎي ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮي زﻧﺪﮔﻲ اﻧﮕﻠﻲ دارﻧﺪ و ﺑﺪون ﻓﺎﻳﻞﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﻴﺰﺑﺎن ﻗﺎدر ﺑﻪ رﺷﺪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ . ﺷﻬﺮتﻛﺮمﻫﺎ در ﭘﺮ ﻛﺮدن ﺣﺎﻓﻈﻪي Ram و ﻛﻨﺪي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي در ﺣﺎل اﺟﺮا اﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺑﺎﻻ آﻣﺪن ﺳﻴﺴﺘﻢ در Ram ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
- اسب هاي تروايي (trojans):
ﻧﺎم اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺮب از واﻗﻌﻪي ﺗﺎريخي اﺳﺐ ﺗﺮوا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﺳﺐﻫﺎي ﺗﺮاوا ﻇﺎﻫﺮي ﺑﺪون ﺧﻄﺮ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﻣﻔﻴﺪ دارﻧﺪ (ﻣﺜﻼً ﻳﻚ ﺑﺎزي ﻳﺎﻣﻘﺎﻟﻪي ﻋﻠﻤﻲ ) اﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﺟﺮا ، ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺧﻮد را آﻏﺎز ﻛﺮده و ﺑﻪاﻃﻼﻋﺎت ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ . ﺗﻔﺎوت ﺗﺮوﺟﺎنﻫﺎ ﺑﺎ وﻳﺮوسﻫﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻜﺜﻴﺮ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻛﺎرﺑﺮان ﻫﺴﺘﻨﺪ, اﻣﺎ وﻳﺮوسﻫﺎ ﺧﻮدﺷﺎن ﺗﻜﺜﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
3- انواع برنامه هاي مخرب از لحاظ محل تاثيرگذاري:
- تاثير بر روي فايل هاي اجرايي:
اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻓﺎﻳﻞﻫﺎي اﺟﺮايي ﻣﻲﭼﺴﺒﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر اﺟﺮاي آﻧ ﻬﺎ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﺷﻮﻧﺪ و ﻳﺎ ﻣﺴﻴﺮ اﺟﺮاي اﻳﻦ ﻓﺎﻳﻞﻫﺎ را ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺧﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲدﻫﻨﺪ . ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﺟﺮايﺑﺮﺧﻲ از ﻓﺎﻳﻞﻫﺎﻛﻪ ﺣﺎوي وﻳﺮوس اﺳﺖ را در اوﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮار مي دﻫﻨﺪ.
- تاثير بر روي فايل هاي غير اجرايي:
اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ اﺳﻨﺎد را وﻳﺮان ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﻣﺘﻦ آﻧﻬﺎ را ﺗﻜﺜﻴﺮ ميﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﭘﻴﺎمﻫﺎي ﻣﺰاﺣﻢ و ﻣﻮﻫﻦ ارﺳﺎل ميﻛﻨﻨﺪ. اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎيﻣﺨﺮب زودﺗﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ مي ﺷﻮﻧﺪ.
- تاثير روي رکورد راه انداز ( boot record ):
رﻛﻮرد راه اﻧﺪاز، ﺳﻜﺘﻮر ﺷﻤﺎره ﺻﻔﺮ دﻳﺴﻚ راه اﻧﺪاز ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺳﺖ. وﻳﺮوسﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ رﻛﻮرد ﻣﻲﭼﺴﺒﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ روﺷﻦ ﺷﺪن ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺎﻻ آﻣﺪه و ﺑﺎ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺣﺎﻓﻈﻪي اﺻﻠﻲ، ﺻﻨﺪﻟﻲ رﻳﺎﺳﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻋﺎﻣﻞ را ﺑﻪ ﭼﻨﮓ آورده و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ آﻟﻮده ﻛﺮدن ﻫﻤﻪي اﻃﻼﻋﺎت را دارﻧﺪ.
راه هاي انتقال برنامه هاي مخرب:
- ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎيﻗﺎﺑﻞاﻧﺘﻘﺎل:
ﻣﻨﻈﻮر از ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ Flash memory , Floppy , CD اﺳﺖ. اﻳﻦ ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎﺑﻴﻦ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪو در ﻃﻲ اﻳﻦ ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎﻻتﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎيﻣﺨﺮبرا ﺟﺎﺑ ﻣﻲﻪﺟﺎ ﻛﻨﻨﺪ.
- ﺷﺒﻜﻪ:
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ﻛﺎﻧﺎل ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻴﻦ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ . اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﺤﻠﻲ ( در ﻳﻚ ﻛﺎرﮔﺎه ﻳﺎ ﺷﺮﻛﺖ ) و ﻳﺎﮔﺴﺘﺮده ( اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ) ﺑﺎشند . اﻣﺮوزه ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﻀﻞﻫﺎي ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻧﻘﻞ و اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮب اﺳﺖ. Email و Download اﺑﺰار ﻣﻔﻴﺪي ﺑﺮاي ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﮔﺮﭼﻪ ﺗﺪاﺑﻴﺮ اﻣﻨﻴﺘﻲ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ وﻳﺮوسﻫﺎ از ﻃﺮف ﻣﺠﺮﻳﺎن اﺻﻠﻲ ﺷﺒﻜﻪي ﺟﻬﺎﻧﻲ اﻳﻨﺘﺮﻧﺖ روزﺑﻪروز ﺑﻴﺸﺘﺮ ميﺷﻮد اﻣﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎنﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎيﻣﺨﺮبﻳﻚ ﮔﺎم ﺟﻠﻮﺗﺮ ﺑﻮده اﻧﺪ.
راه هاي مقابله با برنامه هاي مخرب:
- پيشگيري از آلودگي سيستم:
ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از آﻟﻮده ﺷﺪن، ﺑﺎﻳﺪ راه ﻫﺎي اﻧﺘﻘﺎل ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل و ﺷﺒﻜﻪ را ﺑﻪ دﻗﺖزﻳﺮ ﻧﻈﺮ داﺷﺖ، ﺑﺮخي از روشﻫﺎي ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از :
- ﻧﺼﺐ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي ﺿﺪوﻳﺮوس ( ﻣﺎﻧﻨﺪ Symantec )ﻛﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷﻤﺎ را زﻳﺮ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و آن را ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺮﺗﺐ Update ﻛﺮد.
- ﺗﻬﻴﻪيﻧﺴﺨﻪﻫﺎيﭘﺸﺘﻴﺒﺎندر ﻓﻮاﺻﻞ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻨﻈﻢ.
- ﻋﺪم ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎ و ﺷﺒﻜﻪﻫﺎيﻣﺸﻜﻮک
- ﺑﺎزﻧﻜﺮدنﻧﺎﻣﻪﻫﺎياﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع و ﻓﺮﺳﺘﻨﺪهيآﻧﻬﺎ ﻧﺎﺷﻨﺎسﻫﺴﺘﻨﺪ.
- Download - ﻧﻜﺮدنﻓﺎﻳﻞﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ از ﻣﻮﺿﻮع آﻧﻬﺎ ﺑﻲﺧﺒﺮ ﻫﺴﺘﻴﺪ.
- ﺗﺄﻳﻴﺪﻧﻜﺮدنﺗﻘﺎﺿﺎﻫﺎيﻣﺸﻜﻮک اﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ.
- ﺣﺴﺎسﺑﻮدنﺑﻪ ﻋﻼﺋﻢآﻟﻮدﮔﻲ ( ﻛﻨﺪيﺳﻴﺴﺘﻢو رﺧﺪادﻫﺎيﻏﻴﺮﻣﻨﺘﻈﺮه )
- ﻋﺪم اﺗﺼﺎل دﻳﺴﻚ، CD و Flash disk ﻣﺸﻜﻮک ﺑﻪ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ
- از بين بردن آلودگي ها:
رﻓﺘﺎر ﻣﻮذﻳﺎﻧﻪي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮب ﺑﺎﻋﺚ ميﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﻠﻴﺮﻏﻢ ﺗﺮﻓﻨﺪﻫﺎي ﭘﻴﺸﮕﻴﺮانه ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎ آﻟﻮده ﺷﻮﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻟﺰوم ﺗﺒﺎدل اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﻦ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ، ﻋﺪم اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل و ﻋﺪم ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ را ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦمي ﻛﻨﺪ . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ از آﻟﻮده ﺷﺪنﺳﻴﺴﺘﻢﻣﻄﻠﻊ ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻋﻤﻠﻴﺎت زﻳﺮ را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ:
- ﺣﺎﻓﻈﻪﻫﺎي ﺟﺪاﺷﺪني را ﻗﺮﻧﻄﻴﻨﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﻣﺎدامي ﻛﻪ از ﭘﺎک ﺷﺪﻧﺸﺎن ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﺸﺪﻳﺪ، از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﻴﺪ.
- ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺳﻴﺴﺘﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻳﺪ ﺑﺎزﻳﺎبي ﻛﻨﻴﺪ.
- از ﻳک ﺑﺮﻧﺎﻣﻪي ﺿﺪوﻳﺮوسﺑﺮاي ﭘﺎک ﺳﺎزي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺮب اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ.
