پاسخ: نام اصلي حضرت، «محمد» است. نامي که پيغمبر اکرم (ص) براي او

گذارده و فرمود: اسم او اسم من و کنيه او کنيه من است.

کنيه حضرت: ابو القاسم است. و نيز ابو صالح و ابوعبدالله و ابوابراهيم و ابوجعفر و ابوالحسين هم گفته شده است. [1] .

القاب حضرت: بسيار است، از جمله:

1- مهدي: مشهورترين لقب حضرت است. مهدي به اسم مصدر هدايت است، به معني کسي که به وسيله خدا هدايت شده باشد. امام صادق (ع) در ضمن حديثي فرموده است: «آن حضرت را مهدي گويند، زيرا او مردم را به امري که گم کرده اند هدايت مي کند». و نيز امام باقر (ع) فرموده است: «او را مهدي ناميدند براي اينکه به امري پنهان (اسلام راستين) هدايت مي کند.» [2] .

2- قائم: يعني قيام کننده به حق. رسول خدا (ص) مي فرمايد: «از اين جهت قائم را «قائم» ناميدند، که پس از فراموش شدن نامش قيام کند.» [3] .

3- منصور: امام باقر (ع) در تفسير آيه شريفه «من قتل مظلوما» فرمود: «او حسين بن علي (ع) است، و بقيه آيه شريفه: «فقد جعلنا لوليه سلطانا فلا يشرف في القتل انه کان منصورا» [4] مقصود امام زمان (عج) است، مقصود امام زمان (عج) است، که نامش در اين آيه «منصور» مي باشد، چنان که خداوند احمد و محمد را محمود، و عيسي را مسيح خوانده است.» [5] .

4- منتظر: از امام جواد (ع) پرسيدند: چرا وي را «منتظر» مي گويند؟ فرمود: «زيرا وي براي مدتي طولاني غيبت مي نمايد و علاقمندان، منتظر ظهورش خواهند بود و آنها که ترديد دارند انکار مي کنند...» [6] .

5- بقيه الله: روايت شده که چون آن حضرت خروج کند، پشت به کعبه مي کند، و سيصد و سيزده مرد به دور او جمع مي شوند و اول چيزي که تکلم مي فرمايد، اين آيه است: «بقيه الله خير لکم ان کنتم مؤمنين». [7] .

آنگاه مي فرمايد: منم بقيه الله و حجت او و خليفه او بر شما، پس هيچ سلام کننده اي به او سلام نمي کند، مگر اينکه گويد: «السلام عليک يا بقيه الله في ارضه». [8] .

آن حضرت است که در بسياري از ادعيه و اخبار به همين لقب مذکور شده اند، و بيشترين محدثين آن را ذکر نموده اند و با آنکه در اين لقب ساير ائمه عليهم السلام شريکند و همه حجت خدايند بر خلق، ليکن چنان اختصاص به آن جناب دارد که در اخبار هر جا بدون قرينه و شاهدي ذکر شود، مراد آن حضرت است. و بعضي گفته اند: لقب آن حضرت «حجه الله» است. به معني غلبه، يا سلطنت خداي بر خلايق، چه اين هر دو به واسطه آن حضرت به ظهور خواهد رسيد. و نقش خاتم آن جناب، «انا حجه الله» است. [9] .

القاب ديگري چون: خلف صالح، شريد (رانده شده)، غريم (طلب کار)، مؤمل (منتظر، و آرزو برآورده شده)، منتقم، ماء معين (آب ظاهر و جاري بر روي زمين)، ولي الله، صاحب الزمان و غيره است که جهت توضيحات بيشتر مي توان به کتاب منتهي الآمال و بحار الانوار و کتب مربوطه مراجعه نمود.

پاورقي

[1] الزام الناصب، شيخ حائري يزدي، ج 1، ص 483.

[2] اثبات الهداه، شيخ حر عاملي، ج 7، ص 110 و 169.

[3] معاني الاخبار، شيخ صدوق، ص 65.

[4] سوره اسراء، آيه 35.

[5] تفسير فرات کوفي، ص 240.

[6] کمال الدين و تمام النعمه، صدوق، ص 378.

[7] سوره هود، آيه 86.

[8] منتهي الآمال، محدث قمي، ج 2، ص 286.

[9] منتهي الآمال، محدث قمي، ج 2، ص 287.