نخستين حج حضرت ابراهيم (ع) و حضرت اسماعيل (ع)
هنگامي كه حضرت اسماعيل(ع) به سنين ميان سالي رسيد، خداوند متعال به حضرت ابراهيم (ع) فرمان داد كه بار ديگر ازشام به مكه رود و باياري اسماعيل(ع) خانه خدا را تجديد بنا كند. حضرت ابراهيم(ع) عرض كرد:پروردگارا در چه مكاني آنرا بنا كنيم ؟ وحي شد، در همان مكاني كه پيش از تو، حضرت آدم(ع) در آن قبّه اي بنا نهاده بود. آن گاه، جبرئيل مكان بيت الله را به ابراهيم(ع) نشان داد و براي وي، حدود و مساحت آن را معين نمود و پا يه هاي آن را از بهشت آورد و هم چنين سنگي كه از برف سفيد تر بود،خداوند متعال آن را از بهشت براي حضرت ابراهيم(ع) نازل كرد ولي پس از نصب بر ديوار كعبه و دست زدن مشركان و كافران بر آن، به رنگ سياه درآمد وبه حجر الاسود معروف گرديد. به هر حال حضرت اسماعيل(ع)از كوه "ذي طوي"سنگ مي آورد و حضرت ابراهيم(ع) ديوار خانه خدا را مي چيد. وي هنگامي كه ديوار را به مقدار نه ذراع از زمين بالا آورد، سنگ بهشتي را بر بدنه آن مكاني كه هم اكنون قرار دارد، نصب كرد. او براي كعبه، دو در گذاشت. يكي به سمت شرق و ديگري به سمت غرب. آن دو هنگامي كه كار ساخت كعبه را پايان آوردند،به زيارت آن پرداختند. جبرئيل امين در روز هشتم ذي حجّه، كه روز "ترويه" است بر آنان نازل شد و به ابراهيم گفت: يا ابراهيم ! قم فار تو من الماء؛اي ابراهيم!برخيز و براي خود آب تهيه كن. زيرا در مني و عرفات ، آب وجود ندارد. بدين لحاظ روز هشتم ذي حجّه روز "ترويه" ناميده شد. آن گاه جبرئيل امين حضرت ابراهيم(ع) و فر زندش اسماعيل(ع) را به مني و عرفات راهنمايي كرد و اعمال حج را به آنان آموخت،همان طوري كه پيش ازآن، به حضرت آدم(ع) آموخته بود.(1) در قرآن كريم، آيات متعددي به اين ماجرا پرداخته و آن رااز زواياي گوناگون تشريح نمود. از جمله، آيه هاي 125 تا 132 سوره بقره(2)،داستان ساخت كعبه به دست حضرت ابراهيم(ع) و فرزندش اسماعيل(ع)و در خواستهاي حضرت ابراهيم(ع) از محضر پروردگار متعال را بيان نمودند. 1- مجمع البيان[فضل بن حسن طبرسي]، ج 2-1، ص39 ؛ بحارالانوار [ علامه مجلسي]،ج 21، ص 99
