مرگ منصور دوا نقي - سال 158 هجري قمري
ابو جعفر، منصور بن محمد بن علي بن عبدالله بن عباس ، پس از مرگ برادرش ابوالعباس سفّاح در ذي حجه سال 136 قمري، به خلا فت رسيد. وي، دوّمين نفري است كه از طائفه بني عباس، به اين مقام رسيده بود. در سال هاي خلافت منصور رويدادهاي مهمي در عالم اسلام به وقوع پيوست و اين خليفه خشن و سخت گير، بسياري از معاريف و صاحب نفوذان را با بهانه هاي واهي كشت و بر محرومان و مستضعفان ترحمي نشان نداد و با همه مردم با سنگ دلي و سختگيري بر خورد مي كرد. در آغاز خلافت وي، عمويش عبدالله بن علي،خلافتش را نپذيرفت و خود را شايسته اين مقام مي دانست و اقدام به شورش بزرگ كرد و بسياري از شهرها را به تصرف خويش در آورد.منصور، ابومسلم خراساني را با سپاهي سنگين به جنگ او فرستاد و در نبرد با او، سپا هيانش را با شكستي سخت و سنگين مواجه ساخت و آنان را به شدت سركوب كرد. ولي عبدالله بن علي ، از منصور امان خواست ومنصور نيز وي را امان داد و او مدتي در بصره بماند و سپس به دارالخلافه رفت و در آن جا ، دستگير و زنداني گرديد و پس از مدتي به دستور منصور به طرز تأسف باري، كشته شد. هم چنين ابو مسلم خراساني با تمام خدمات و تلا ش هاي بي دريغي كه براي بر پايي خلافت عباسيان كرده بود، نا جوانمردانه به دستور منصور كشته شد. شورش راونديان و سر پيچي عامل خراسان، به شدّت سركوب شد. قيام هاي محمد بن عبدالله بن حسن مثني و برادرش ابراهيم بن عبدالله با شكست مواجه شد و آن دو، يكي در مدينه و ديگري در بصره به شهادت رسيدند. هم چنين بسياري از علويان، به ويژه اولاد و احفاد امام حسن مجتبي(ع)، معروف به بني الحسن، در سياه چال هاي منصور زنداني و به طرز فجيعي كشته شدند. منصور به خاطر سكونت راونديه[هواداران ابومسلم خراساني]در هاشميه، اقامت در اين شهر را به مصلحت خويش نميديدو همچنين به خاطر شيعيان و محبان اهل بيت(ع) در كوفه، انتقال خلافت به اين شهر بزرگ اسلامي را ناخوش مي دانست و بدين جهت، در صدد ساختن شهري جديد برآمد . وي در سال 145 قمري، ساختن شهر بغداد را آغاز كرد و پس از آمادگي نسبي آن ، خلافتش را بدان مكان، منتقل نمود و از آن پس ، بغداد دارالخلافه عباسيان گرديد.(1) شايان ذكر است كه امام ششم شيعيان، حضرت جعفربن محمد، معروف به"امام جعفرصادق(ع)"در عصر سفّاح ومنصور مي زيست و از منصور ، سختي هاي زيادي متحمل وگرديد و سر انجام به دستور وي مسموم شد و در مدينه منوره به شهادت رسيد . سر انجام منصور دوانقي، پس از بيست و دو سال خلافت، در ششم ذي حجّه سال 158قمري، در بازگشت از مراسم حج، در مكاني به نام "بئر ميمون "به هلاكت رسيد و جنازه اش را به مكّه معظمه حمل كرده و در آنجا به خاك سپردند. پس از آن، بنا به وصيت و سفارش منصور، پسرش مهدي عباسي به خلافت رسيد.(3) 1- تاريخ ابن خلدون، ج2، ص283 2- الارشاد [ شيخ مفيد] ، ص528؛كشف الغمة[علي بن عيسي اربلي]، ج2،ص374؛منتهي الآمال [ شيخ عباس قمي]، ج2 ص 149 و ص155 3-تاريخ ابن خلدون ، ج2، ص319
