می دانید که فیزیک کوانتوم شاخه ای عجیب و غریب از علم است، ولی قطار دانش مدام ما را در سرزمین عجایب جلوتر می برد. این بار تیمی از دانشمندان، از در هم تنیدگی کوانتومی استفاده کرده اند تا به دو فوتون "که هرگز در یک زمان وجود نداشته اند" امکان برقراری ارتباط با یکدیگر را بدهند. وقتی می نویسیم "ارتباط دو فوتون از ورای زمان" یعنی مدتی پس از نابودی اولی، دومی به وجود آمده و هرگز هم زمان در دنیا نبوده اند. اما داستان چیست؟
در هم تنیدگی کوانتومی یک پدیده قدیمی و رازآلود با این معنا است که برخی ذرات، مثل فوتون ها و الکترون ها، می توانند "یک بار" بر همدیگر اثر متقابل بگذارند ولی همچنان حتی پس از جدایی، کیفیت هایی نظیر چرخش یا قطبی شدگی شان در اشتراک با یکدیگر و مشابه باشد.
اما در این پژوهش جدید دانشمندان پا را فراتر گذاشته اند و جفت فوتونی را خلق کرده اند که در فضا (مکان) با یکدیگر در هم تنیدگی نداشته اند، بلکه تنها در زمان چنین بوده اند. البته در واقعیت، این فرآیند نه از 2 که از 4 فوتون تشکیل شده.
تیم پژوهشی ابتدا با استفاده از لیزر، 2 فوتون را در هم تنیده کردند -که آنها را P1 و P2 نامگذاری می کنیم. سپس میزان قطبی شدگی P1 را اندازه گرفته و آن را نابوده کردند. در گام بعد جفت فوتون دوم -P3 و P4- خلق شد و سپس P2 (از مرحله اول) با P3 در هم تنیده گردید. و در ادامه آن طور که تیم تحقیقاتی می گوید، مشخص شد که P4 از خودش در هم تنیدگی مشابه با P1 را بروز می دهد و این در حالی بود که این دو هرگز همزمان وجود نداشته اند.
محققین در این باره چنین توضیح داده اند:
در سناریویی که ما در اینجا داشتیم، فوتون آخر در سنجش ها نشان داد که به تقلید ویژگی های اولین فوتون گرایش دارد. "این رفتار شبح وار" نشان از الگو گرفتن آن، از گذشته سیستم [دوتایی اول] دارد. دیدگاه دیگری که می توان داشت این است که سنجش اولین فوتون، بی درنگ ویژگی فوتون آخر را تبیین می کند که در این مورد، فعالیت مورد نظر مربوط به آینده بخشی از سیستم است که حتی هنوز خلق هم نشده.
این اولین بار است که دانشمندان در عمل نشان می دهند که فعالیت های کوانتومی در فاصله ای نسبت به هم، نه فاصله مکانی بلکه فاصله زمانی نیز قابل انتقال هستند. البته هنوز واقعاً روشن نیست که چنین دستاوردی یعنی مراوده فوتون ها از ورای سنگ قبر (!) به چه کار خواهد آمد ولی این، چیزی از شگفت انگیز بودن یافته جدید کم نمی کند.