فرآیند تولید
کار مراکز انرژی هسته ای بسیار شبیه مراکز تولید معمول است با این تفاوت که "زنجیره واکنش" در داخل یک راکتور هسته ای تولید حرارت می کند.
راکتور از میله های اورانیوم به عنوان سوخت استفاده می کند و با استفاده از شکافت هسته ای گرما تولید می کند، بدین صورت که نوترونها با نوکلئوهای اتمهای اورانیوم برخورد کرده و انرژی گرمایی تولید می کنند.
گاز دی اکسید کربن یا آب برای جذب حرارت به داخل راکتور پمپ شده و آب با گرفتن حرارت بخار می شود. این بخار ژنراتور ها را به حرکت وامی دارد. مراکز هسته ای جدید از توربین ها و ژنراتورهای یکسان به عنوان ابزار تولید انرژی استفاده می کنند.
شایان ذکر است راکتور با " میله های کنترل" که از برون ساخته شده اند کنترل می شود زیرا این عنصر قابلیت جذب نوترون را داراست. وقتی میله های اورانیوم کم کم خاصیت خود را از دست می دهند، فرآیند شکافت و در نتیجه آن تولید کند می شود. در این زمان است که میله های جدید جایگزین می شوند.
در انگلستان و کشورهایی که با ساحل اقیانوسها ارتباط هستند راکتورهای هسته ای در نزدیکی ساحل ساخته می شوند تا بتوانند از آّب دریا بهره مناسب ببرند، زیرا با این کار از سخت بی رویه برج های خنک کننده جلوگیری می شود.
مزایا
ارزان بودن
سازگاری با محیط زیست( عدم تولید دی اکسید کربن و گازهای گلخانه ای)
در مقایسه با سوختهای فسیلی حجم انرژی بسیار بیشتری تولید می کند
زباله های کمتری تولیدمی کند
قابل اتکاست
معایب
زباله های کمتر اما بسیار خطرناکی برای زندگی انسان دارد و هزاران سال تولین می کشد تا این زباله ها به چرخه طبیعت بازگردند
قابل اتکا و ارزان است اما هزینه های بسیار بالایی باید صرف کارهای ایمن سازی شود زیرا عدم انجام این کار باعث بروز فجایع انسانی خواهد شد.
مقایسه هزینههای اجتماعی تولید برق در نیروگاههای فسیلی و اتمی
در مجموع ارزیابیهای اقتصادی و مطالعات بعمل آمده در مورد مقایسه هزینه تولید (قیمت تمام شده) برق در نیروگاههای رایج فسیلی کشور و نیروگاه اتمی نشان میدهد که قیمت این دو نوع منبع انرژی صرفنظر از هزینههای اجتماعی ، تقریبا نزدیک به هم و قابل رقابت با یکدیگر هستند. چنانچه قیمت مصرف انرژیهای فسیلی برای نیروگاههای کشور برمبنای قیمتهای متعارف بین المللی منظور شوند و همچنین در شرایطی که نرخ تسعیر هر دلار در کشور 8000 ریال تعیین گردد، هزینه تولید (قیمت تمام شده) هر کیلووات ساعت برق در نیروگاههای فسیلی و اتمی بشرح زیر می باشد.
در تازهترین مطالعهای که برای تعیین هزینههای اجتماعی نیروگاههای هستهای در 5 کشور اروپایی بلژیک ، آلمان ، فرانسه ، هلند و انگلستان صورت گرفته است، میزان هزینههای اجتماعی ناشی از نیروگاههای هستهای در مقایسه با نیروگاههای فسیلی بسیار پائین است. در این مطالعه هزینههای خارجی هر کیلووات ساعت برق تولیدی در نیروگاههای هستهای در حدود 0.39 سنت( معادل 31.2 ریال) برآورده شده است. بنابراین در صورتیکه هزینههای اجتماعی تولید برق را در ارزیابیهای اقتصادی نیروگاههای فسیلی و هستهای منظور نمائیم قطعا قیمت تمام شده هر کیلووات ساعت برق در نیروگاه هستهای نسبت به فسیلی بطور قابل ملاحظهای کاهش خواهد یافت.
به هر حال نیروگاههای فسیلی و هستهای هر کدام دارای مزایا و معایب خاص خود میباشند و ایجاد هر یک متناسب با مقتضیات زمانی و مکانی هر کشور خواهد بود و انتخاب نهایی و تصمیم گیری در این زمینه میبایست با توجه به فاکتورهایی از قبیل عوامل تکنولوژیکی ، ارزشی ، سیاسی ، اقتصادی و زیست محیطی توأما اتخاذ گردد. قدر مسلم ایجاد تنوع در سیستم عرضه و تأمین انرژی از استراتژیهای بسیار مهم در زمینه توسعه سیستم پایدار انرژی در هر کشور محسوب می شود. در این راستا با توجه به بررسیهای صورت گرفته ، شورای انرژی اتمی کشور مصمم به ایجاد نیروگاههای اتمی به ظرفیت کل 6000 مگاوات در سیستم عرضه انرژی کشور تا سال 1400 هجری شمسی میباشد.