شیر مادر بهترین غذا برای نوزاد است و نوزاد را از ابتلا به بیماری‌های گوناگون مصون نگه می‌دارد.شیر مادر علاوه بر این‌که حاوی تمام ویتامین‌ها و مواد غذایی لازم برای نوزاد در 6 ماه اول زندگی است حاوی مواد ضد بیماری هم هست که همین، سلامت را برای فرزندان به ارمغان می-آورد.
هنگام شیردادن نوزاد، نزدیكی و راحت بودن، عمل شیر دادن را به یك تجربه شگفت انگیز و بی‌نظیر تبدیل می‌كند.
نکاتی مهم درباره شیر دوش ها
اولین ساعاتی که نوزاد به دنیا می‌آید مادر باید سینه خود را به روش صحیح در دهان نوزاد قرار دهد. بهتر است شیردهی همان ساعات اولیه توسط مادر صورت گیرد.بیشترین مشکلی که مادران با آن مواجه می‌شوند زخم شدن نوک سینه هنگام شیردهی است. این مشکل نشان می‌دهد که مادر روش صحیح شیردهی را نمی‌داند. برای همین مادران می‌توانند از سرشیشه هم برای سینه‌هایی که شقاق دارند، استفاده کنند.مادرانی که ممکن است یک سینه‌شان ترشح داشته یا شاغل باشند یا در خانه نباشند، می‌توانند از شیردوش استفاده کنند. برای بیشتر مادران شیرده، زمانی فرا می‌رسد كه به دلایل مختلفی مانند كار بیرون از منزل، مسافرت یا بیماری لازم است تا از نوزاد خود دور شوند. در این زمان مادر می‌تواند با استفاده از شیردوش، شیر خود را برای نوزاد ذخیره كند. در حقیقت شیردوش یاری دهنده مادران شیرده است.
نگهداری شیر مادر
شیر مادر را تا 6 ساعت می‌توان در دمای اتاق نگهداری کرد.همچنین شیر را در یخچال تا 2 روز و در جایخی تا 3 هفته و در فریزر تا 3 ماه می‌توان نگه داشت.برای مادرانی که شاغل هستند این روش بسیار مناسب است.مادران شاغل می‌توانند خودشان شیرشان را بدوشند یا این که با استفاده از دستگاه شیر را بدوشند. در انجام این کار باید کاملا نکات بهداشتی لازم را که درمتن زیر آمده است رعایت کنند. شیردوش وسیله پزشكی و دارویی است كه توسط سازمان غذا و دارویآمریكا تایید شده است. مادران شیرده برای بیرون كشیدن شیر خود از این وسیله استفاده می‌كنند. همچنین شیردوش به نگهداشتن ذخیره شیر مادر، اتصال مجاری شیر به دهان نوزاد و بیرون آوردن نوك سینه‌هایی كه صاف و برعكس هستند كمك می‌کند و نوزاد شیرخوار راحت‌تر می‌تواند سینه مادر را بگیرد. بعضی از شیردوش‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند كه مكیدن نوزاد شیرخوار را تقلید می‌كنند.
اجزای تشكیل دهنده شیردوش
تمام شیردوش‌ها از چند بخش اساسی تشكیل شده‌اند.
پوشش سینه: جام مخروطی شكل كه ابتدا نوك سینه و قسمت‌های رنگی اطراف آن را پوشش می‌دهد.
پمپ: محفظه مجوف نرم كه شیر را بیرون می‌كشد. پمپ ممكن است به قسمت پوشش سینه شیردوش وصل شده باشد یا به وسیله یك تیوب پلاستیكی به پوشش سینه وصل شود.
ظرف شیر: یك ظرف قابل جدا شدن است كه زیر قسمت پوشش سینه شیردوش قرار گرفته است و به محض اینكه شیر پمپ زده می‌شود در آن جمع می‌شود. این ظرف معمولا قابل استفاده مجدد یا یك بار مصرف است كه شیر را درخود ذخیره كرده یا به نوك سینه وصل می‌شود و هنگام غذا خوردن نوزاد از آن استفاده می‌شود.
شیردوش‌های دستی شیردوش‌های باتری‌دار شیردوش‌های برقی
شیردوش‌ها معمولا ابتدا نوك سینه و اطراف آن قفل شده و آن را جمع می‌كنند سپس با وارد كردن یك مكش به نوك سینه، شیر را از سینه خارج می‌كنند. به هر مكش و خارج شدن شیر یك چرخه گفته می‌شود.
شیردوش‌های دستی: به وسیله دست از آن استفاده می‌شود. زمانی كه با دست تلمبه را فشار می-دهید، شیر از آن خارج می‌شود. بعضی از مادران معتقدند كه كار با این نوع شیردوش راحت-تراست زیراقدرت مكش آن با دست قابل كنترل است. این شیردوش‌ها نسبت به انواع دیگر آنها سبك‌تر، ارزان‌تر و كم صداتر بوده و جای كمتری را اشغال می‌كنند. بعضی از زنان شیرده معتقدند كه كار با شیردوش دستی زمان‌گیر است. علاوه بر آن هرچقدر تلاش می‌كنند نمی‌توانند حتی یك قطره شیر از سینه خارج كنند. به گفته برخی دیگر از مادران شیردوش دستی نمی-تواند به طور كامل شیر سینه را خالی كند و در نتیجه شیر از سینه آنها ترشح می‌شود.
ابتدا پوشش شیردوش را روی نوك سینه قرار بدهید سپس دسته یا اهرم آن را فشار دهید. عمل مكش صورت گرفته و شیر از سینه خارج می‌شود سپس در محفظه مخصوص شیر جمع می‌شود. بعضی از شیردوش‌های دستی یك لوله یا تیوب كوچك دارند كه به محفظه مجوف یا تلمبه اتصال پیدا می‌كند و پس از آنكه شیر از سینه خارج می‌شود آن را به داخل ظرف مخصوص شیردوش هدایت می‌كند. یك نوع از شیردوش‌های دستی وجود دارند كه شیردوش شیپوری نام دارند (شبیه شیپور دوچرخه). این نوع شیردوش‌ها شامل یك توپ پلاستیكی تو خالی است كه به پوشش شیردوش متصل شده‌اند. بعضی از كارشناسان عقیده دارند این شیردوش‌هابه این علت كه نمی‌توان آنها را به خوبی تمیز كرد غیر بهداشتی بوده و بهتر است از آنها استفاده نشود.
شیردوش‌های باتری‌دار و برقی: از نكات مثبت این نوع شیردوش سرعت بالا و سهولت در استفاده از آنهاست. این نوع شیردوش‌ها با استفاده از باتری یا وارد كردن كابل آن به پریز برق و روشن شدن موتور كوچكش كار می‌كند. این نوع شیردوش‌ها ممكن است بیش از یك لوله یا تیوب متصل شده به پوشش شیردوش داشته باشند. تلمبه یك پنل كنترل كننده با یك سوئیچ دارد كه درجه مكش را تنظیم می‌كند. بعضی از شیردوش‌های باتری‌دار روی الگوهای مختلف مكش قابل تنظیم هستند. به این دلیل كه این نوع شیردوش با برق یا باتری كارمی‌كند مادر باید در زمانی كه برق یا باتری در دسترس نیست احتیاط لازم را انجام دهد. به همین منظور در مواقعی كه بیرون از منزل هستید یك شیردوش دستی همراه خود داشته باشید.
نكاتی درباره نگهداری شیر دوشیده شده
شیردوشیده شده، نسبت به شیرهای دیگر مدت زمان بیشتری تازه می‌ماند. اما این احتمال وجود دارد تا فاسد شود. برای جلوگیری از فاسد شدن شیر دوشیده شده، از راهنمایی‌های زیر استفاده كنید.
چنانچه درجه حرارت اتاق 25 درجه سانتی‌گراد باشد، شیر دوشیده شده می‌تواند به مدت 6 تا 8 ساعت تازه بماند.
اگر شیر دوشیده شده در كیف‌های خنك نگهدارنده مواد غذایی نگهداری شود، به مدت 24 ساعت تازه می‌ماند.
در یخچال، شیر دوشیده شده به مدت 5 روز قابل نگهداری است. البته شیر باید در قسمت اصلی یخچال نگهداری شود.
در داخل یخدان یخچال، شیر دوشیده شده می‌تواند به مدت 2 هفته تازه بماند.
قطعات جانبی شیردوش
نوارهای دور سینه: این نوارها به هنگام دوشیدن شیر دور قفسه سینه بسته شده و شیشه مخصوص جمع آوری شیر را زیر سینه‌ها نگه می‌دارد.
ظروف مخصوص نگهداری شیر: شیر دوشیده شده را در آنها نگداری كرده و امكان فریز كردن آنها در این ظرف‌ها وجود دارد.
كیسه‌های استریل كردن شیردوش به وسیله بخار
پمادهای نرم كننده سینه: مانع از درد سینه به هنگام دوشیدن شیر می‌شود.
نكات بهداشتی دیگر
قبل از آنكه دوشیدن شیر را شروع كنید، دست‌ها و سینه خود را بشویید.
بهترین قسمت برای نگهداری شیر در یخچال، قسمت عقب یخچال یا فریزر یعنی خنك‌ترین قسمت آنهاست.
شیر تازه را با شیر فریز شده مخلوط نكنید. از شیشه شیری كه شیر قبلی در آن مانده است مجدد استفاده نكنید.
شیری را كه از یخدان یخچال خارج كرده‌اید به كمك مایكروفر گرم نكنید. احتمال دارد تا مواد مغذی آن از بین برود.
اگر دوشیدن شیر برای شما دردناك است، این كار را با سرعت كمتری انجام داده یا شیردوش خود را عوض كنید.
کــدوم رو بـــخرم؟
تنوع مدل‌های مختلف شیردوش در بازار ایران زیاد است. شما می‌توانید شیردوش‌های برقی و دستی را با قیمت‌های مختلف در بازار پیدا کنید. همراه بعضی از آنها شیشه‌شیر یا وسایل جانبی دیگری هم وجود دارد. این چند نمونه، بهترین شیردوش‌هایی هستند که در بازار موجود هستند.
شیردوش برق NUK
این شیردوش شیر را مستقیم در شیشه می‌ریزد. سرشیشه و در آن هم به شما این امکان را می‌دهد که مستقیم با همین شیشه به فرزندتان شیر بدهید.
شیردوش دستی Nuby
شما می‌توانید با پمپی که در این شیردوش وجود دارد به راحتی شیر را بدوشید. شیر در محفظه‌ای می‌ریزد و بعد می‌توانید آن را به هر شیشه‌ای که دوست دارید انتقال دهید.
شیردوش دستی first years
استفاده از این شیردوش بسیار راحت است. شما می‌توانید با تکان دادن دسته شیر را بدوشید و آن را در مخزن مخصوص بریزید. مخزن در دارد و می‌توانید شیر را در مخزن در یخچال نگه دارید.
شیردوش دستی Nuby
این شیردوش هم دوشیدن بسیار راحتی دارد و هم در جعبه آن یک شیشه شیر، سرشیشه و پد مخصوص سینه وجود دارد. با داشتن آن به وسیله دیگری نیاز نخواهید داشت.
شیردوش برقی AVENT
بالشتک‌های ماساژ دهنده این شیردوش باعث می‌شود شیر درست مثل مکیدن کودک باعث خروج طبیعی شیر می‌شوند. این شیردوش مکش آرامی دارد و جریان ثابتی از شیر ایجاد می‌کند.
