در مورد واکسن های چند نوبتی مثل فلج اطفال ، سه گانه و هپاتیت ب در صورتیکه به هر علت ایمنسازی طبق فواصل تعیین شده انجام نشده باشد ، لزومی به از سرگرفتن واکسیناسیون نبوده و با احتساب واکسیناسیون قبلی ، برنامه ایمن سازی طبق جدول مربوطه ادامه داده می شود .
نکات قابل توجه در واکسیناسیون:
1- برنامه ایمن سازی کودکان نارس و یا کم وزن نیز مطابق جدول ایمنسازی عادی است و تجویز به موقع واکسنها اکیدا توصیه می شود .
2- شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی مانع از انجام ایمن سازی نخواهد بود.
3- سوء تغذیه نه تنها مانعی برای ایمن سازی نیست ، بلکه ایمن سازی به موقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه اکیدا توصیه می شود .
4- برای هیچ واکسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و درصورت عدم سابقه ایمن سازی باید مطابق برنامه عمل شود.
5- در اختلالات ایمنی چه اولیه و چه اکتسابی مثل لوسمی (سرطان خون ) و غیره واکسنهای ویروسی زنده و واکسن BCGمنع استعمال دارند.
6- در مورد واکسن های چند نوبتی مثل فلج اطفال ، سه گانه و هپاتیت ب در صورتیکه به هر علت ایمنسازی طبق فواصل تعیین شده انجام نشده باشد ، لزومی به از سرگرفتن واکسیناسیون نبوده و با احتساب واکسیناسیون قبلی ، برنامه ایمن سازی طبق جدول مربوطه ادامه داده می شود .
7- اگر در تزریق واکسن سه گانه به کودک ، تب بالای 40 درجه (درجه مقعدی) و یا تشنج عارض شود ، در نوبتهای بعدی بایستی از واکسن دوگانه استفاده شود . همچنین اگر به علتی در سن زیر 7 سال واکسن دوگانه به جای سه گانه مصرف شود ، لازم است جمعا سه نوبت تکرار شود و سه گانه اولی به جای سه نوبت تکرار شود و سه گانه اولی به جای یک نوبت محسوب خواهد شد.
8- تزریق واکسن سه گانه در کودکانیکه دچار ضایعات مغزی پیشرونده می باشند ممنوع است و باید از واکسن دوگانه استفاده شود .
9- فاصله بین نوبت سوم واکسن سه گانه و یادآوری سه گانه نبایستی از 6 ماه کمتر باشد .
10- پس از پایان 6 سالگی تلقیح واکسن سه گانه مجاز نیست و در صورت لزوم بایستی به جای آن از واکسن دوگانه ویژه بزرگسالان استفاده نموده .
11- در صورتیکه واکسنهای زنده ویروسی بطور همزمان مورد استفاده قرار نگیرد ، بایستی بین آنها حداقل یکماه فاصله باشد .
12- حتی المقدور از تزریق گاماگلوبولین به اطفال خود داری شود مگر در مواردی که پزشک جایز بداند در اینصورت فاصله تجویز واکسنهای ویروسی زنده ضعیف شده (به جز تب زرد و پولیو خوراکی)، با گاماگلوبولین و فرآورده های خونی لااقل سه ماه خواهد بود .
13- چناچه تا 2 هفته بعد از تلقیح واکسنهای زنده ویروسی (به جز تب زرد و پولیو خوراکی) به هر علت – گاماگلوبولین و فرآورده های خونی تزریق شود پس از سه ماه واکسن تکرار شود .
14- بعلت ریشه کنی آبله در جهان ، تلقیح این واکسن به هیچ وجه لازم نمی باشد .
15- واکسن فلچ اطفال تزریقی در افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی می باشند مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده تلقیح گردد .
16- تغذیه با هر نوع شیر ازجمله شیر مادر با خوراندن واکسن فلج اطفال مغایرتی ندارد و لزومی به ندادن شیر قبل یا بعد از ایمن سازی نخواهد بود ، همچنین استفراغ مختصر پس از خواراندن قطره فلج اطفال مسئله مهمی نبوده ، نیازی به تجدید واکسن نمی باشد .
17- پولیو صفر باید هرچه زودتر پس از تولد و در نوزادانی که در زایشگاه بدنیا آمده اند هنگام خروج از زایشگاه تجویز شود درصورتیکه به هر دلیل تجویز واکسن در روزهای اول مقدورنباشد در اولین فرصت ممکن بایستی واکسن را تجویز نمود و محدودیت زمانی خاصی بین نوبت صفر و اول وجود ندارد .
18- سابقه حساسیت به تخم مرغ، مانع ایمنسازی علیه سرخک نیست .
19- تزریق همزمان واکسن سرخک و ب ث ژ هیچگونه اشکالی نداشته و بایستی در دو محل جداگانه انجام گردد .
20- چناچه واکسن دوم سرخک در سن 15 ماهگی به هر علتی تلقیح نشده باشد در اولین فرصت ممکن تلقیح شود .
21- بهترین سن برای تلقیح ب ث ژ بدو تولد می باشد .
22- در صورتیکه کودکی در بدو تولد نوبت اول واکسن هپاتیت خود را دریافت نکرده باشد . باید نوبت اول آنرا همراه سه گانه اول ، نوبت دوم را همراه سه گانه دوم و نوبت سوم را همراه سرخک دریافت نماید .
23- در صورت تاخیر شیرخواران تا سه ماهگی می توان همزمان با سه گانه دوم دوز اول ، همزمان با سه گانه سوم دوز دوم ، همزمان با سرخک دوز سوم ، واکسن هپاتیت ب را تجویز نمود (به هر صورت فواصل تزریق واکسنهای هپاتیت نباید کمتر از یکماه باشد )
24- واکسیناسیون هپاتیت ب هیچگونه موارد منع تلقیح ندارد حتی اگر فرد HBsAg مثبت یا HBsAb مثبت باشد .
25- در صورتیکه نوزاد از مادر HBsAgمثبت بدنیا آمده باشد بایستی تزریق همزمان ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت Bبا واکسن هپاتیت Bدر دو عضله جداگانه در اسرع وقت و ترجیحا در ظرف 12 ساعت پس از تولد انجام گیرد . در صورت عدم دسترسی به ایمونوگلوبولین اختصاصی ، تزریق واکسن هپاتیت ب به تنهایی نیزدر ساعات اولیه پس از تولد حدود 75 در صد تا 95 در صد ایمنی ایجاد می کند .
26- در صورتیکه یک از زوجین HBsAg مثبت باشد زوج دیگر و فرزندان ساکن در منزل آنها بایستی بر علیه بیماری هپاتیت ب واکسینه شوند .
27- در افراد مبتلا به هموفیلی واکسن هپاتیت زیر جلدی تزریق گردد .
28- در کودکان دارای نقص سیستم ایمنی ، کودکان تحت درمان با داروهای پایین آورنده قدرت دفاعی بدن نظیر کورتیکواسترویید ها ویا تحت درمان با اشعه و مبتلایان به لوسمی، لنفوم و سرطانهای ژنرالیزه استفاده از واکسن پولیو زنده خوراکی قدغن می باشد و به جای آن از واکسن کشته تزریقی باید استفاده شود .