یك خانواده شاد چیزی جز یك بهشت زودرس نیست.((جرج برنارد شاو))
فرض كنيد زندگي همچون يك بازي است. قاعده اين بازي چنين است كه بايستي پنج توپ را در آن واحد در هوا نگهداريد و مانع افتادنشان بر زمين شويد. جنس يكي از آن توپها از لاستيك بوده و باقي آنها شيشه اي هستند. پر واضح است كه در صورت افتادن توپ پلاستيكي بر روي زمين، دوباره نوسان كرده و بالا خواهد آمد. اما آن چهار توپ ديگر به محض برخورد، كاملا شكسته و خرد مي شوند.
آن چهار توپ شيشه اي عبارتند از خانواده، سلامتي، دوستان و روح خودتان و توپ لاستيكي همان كارتان است. در خلال ساعات رسمي روز، با كارائي وافر به كارتان مشغول شويد و بموقع محل كارتان را ترك كنيد. براي خانواده و دوستانتان نيز وقت كافي بگذاريد و استراحت كامل و درستي داشته باشيد.
تعريف خانواده
نظام خانواده، يك نهاد اساسى و محورى در جامعه است و به عنوان هسته اوليه و براى ساير نهادهاى اجتماعى به شمار مى رود. نظام خانواده كوچكترين واحد اجتماعى است كه اساس و زيرساخت واحدهاى بزرگ اجتماعى بشرى به شمار مى رود.
افرادى كه در اين واحد كوچك اجتماعى رشد مى يابد و تربيت مى شود به ميزان رشد و شكوفايى شان سهم در واحدهاى اجتماعى بزرگ انسانى دارند. رشد و شكوفايى اين نظام محبوب و بى بديل، مرهون شناخت و رعايت دقيق حقوق هريكى از اعضاى آن نسبت به يكديگر است، همانطورى كه نظامهاى بزرگ اجتماعى، قوانين و حقوق خاصى خودش را در ارتباط با اداره واستحكام و رشد و بالندگى دارد، نظام خانواده نيز چنين است.
اهمیت خانواده = سلامت خانواده
افراد پرورش یافته در خانواده وارد اجتماع میشوند و ویژگیهای سالم یا ناسالم خود را که در خانواده دریافت کرده وارد اجتماع میکنند. از این لحاظ سلامت یک جامعه به سلامت خانوادههای آن وابسته است.
بدین ترتیب فرد در کنار تأثیری که از اجتماع خود میپذیرد با توشهای که از خانواده خود دریافت کرده است محیط پیرامون خود را تحت تأثیر قرار میدهد. چنین تأثیراتی علاوه بر مسائل پیرامونی جزئی بلکه بر مسائل کلان اقتصادی - اجتماعی و سیاسی یک جامعه نیز نقش دارند. به این ترتیب به نظر میرسد که اصلاح یک جامعه ، پیشرفت و ترقی آن از جنبههای مختلف تأثیر اصلاح خانواده ، توجه افراد به اهمیت خانواده و آموزش آنهاست.
اهمیت خانواده از دیدگاه اسلام
رسول اكرم صلى الله عليه و آله می فرمایند :
خَيرُكُم خَيرُكُم لأَِهلِهِ وَأَنَا خَيرُكُم لأَِهلى ما أَكرَمَ النِّساءَ إلاّ كَريمٌ وَلا أَهانَهُنَّ إلاّ لَئيمٌ؛
بهترين شما كسى است كه براى خانواده اش بهتر باشد، و من از همه شما براى خانواده ام بهترم، زنان را گرامى نمى دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمى كند مگر شخص پَست و بى مقدار.
اسلام آئین الهی و مقدسی است که برای خانواده اهمیت فراوان قائل است و آن را سنگ بنای مهم حیات اجتماعی میشناسد. اسلام وحدت جامعه را از وحدت زوجین و وحدت اعضا خانواده میشناسد و علائق انسانی موجود در خانواده را قابل گسترش و نشر در جامعه به حساب میآورد. اسلام معتقد است برای اینکه جامعهها تحت ضابطه در آیند چارهای جز این نیست که نخست خانواده تحت ضابطه درآید و هر گونه نظم و سازندگی باید از خانواده آغاز گردد و دامنه سازندگی و گسترش به جامعه کشانده شود و حیات اجتماعی تحت نظم و ضابطه در آید.
امام صادق عليهالسلام می فرمایند: لايَزالُ المُؤمِنُ يُورِثُ أَهلَ بَيتِهِ العِلمَ وَ الدَبَ الصّالِحَ حَتّى يُدخِلَهُمُ الجَنَّةَ جَميعا؛
مؤمن همواره خانواده خود را از دانش و ادب شايسته بهره مند مى سازد تا همه آنان را وارد بهشت كند.
خوش خلقي در خانواده
معصومین (ع) خوش خلقی را از نشانه ها ی فرد با ایمان دانسته اند . پیامبر(ص ) فرموده است: که “هر کس ایمانش بهتراست اخلاقش نیکوتراست” . شادکامی در سایه خوش خلقی حاصل می شود و خوش خلقی جذاب و کشش آفرین است و همسر سودازده را به سوی خود می خواند.
نکاتي كه در روابط زناشویى از اهمیتخاصى برخوردار است و عامل مهمى در ایجاد انس و الفت و هم گرایى نسبت به زن و مرد به شمار مىرود .
۱ – گفت وگوهاى محبتآمیز: ۲ – صدا کردن با بهترین نام: ۳ – سلام کردن به همدیگر: ۴ – اظهار علاقه و ابراز محبت : ۵ – دلجویى، استقبال، بدرقه: ۶ – همدلى در انتخاب نوع غذا: ۷ – فراهم نمودن مخارج خانواده: ۸ – هدیه دادن به همسر
۲۰ روش عاشقانه
۱- حسننیت، عشق و محبت را به همسرتان ثابت کنید.
۲- وقتی بداخلاق و عصبانی است، با ملایمت و مهربانی با او صحبت کنید تا روحیهاش را باز یابد.
۳- متعهد شوید که زندگی مملو از عشقی را خلق خواهید کرد و به جای اینکه فقط منتظر پیش آمدن لحظات عاشقانه باشید، آن لحظات را بیافرینید.
۴- سعی کنید همیشه لبخند بر روی لبهایتان شکوفا باشید ،تا دنیا به خاطر آنچه برشما میگذرد، حیران گردد.
۵- پیوندتان را موهبتی الهی بدانید.
۶- چیزهایی به او بدهید که اصلاً توقعش را ندارد . او را شگفت زده کنید.
۷- به مناسبت درک تفاوتهایتان جشن بگیرید.
۸- وقتی به اتفاق هم به گردش میروید با هم سازگار باشید تا به هر دو نفرتان خوش بگذرد.
۹- وقتی از دستهایش زیاد کار کشیده دستهایش را ماساژ دهید.
۱۰- اگر میخواهید در قلب همسرتان جایگاه خاصی پیدا کنید، پیشنهاد می کنیم در تعطیلات آخر هفته در کارهای منزل به او یاری رسانید.
۱۱- پشت میز شام رفتار عاشقانهای با هم داشته باشید و قاه قاه بخندید.
۱۲- وسایل مورد علاقهاش را جلوی دیدش قرار دهید.
۱۳- اگر همسرتان مدل موهایش را تغییر داده حتماً از آن تعریف کنید.
۱۴- از همسرتان بپرسید آیا دلش میخواهد تفکر و شخصیت شما را تغییر دهد… و پس از آن بکوشید خودتان را با آرزوهایش هماهنگ کرده و اصلاح شوید.
۱۵- آیا دوست دارید یک زوج استثنایی باشید؟ پس بدون انتظار بازپس گرفتن، همه چیزتان را در اختیارش قرار دهید.
۱۶- وقتی به سالگرد ازدواجتان نزدیک میشوید، زندگیتان را بررسی کنید و ببینید در طی این سالها زندگی شما چه تغییرات مثبتی کرده است.
۱۷- در یک بعد از ظهر سرد و بارانی، شیرکاکائوی گرمی برایش درست کنید.
۱۸- به یاد داشته باشید اعتماد یکی از مهمترین عوامل پیوند میان زن و مرد است.
۱۹- پیش از اینکه همسرتان به منزل بیاید از بعضی خوشبوکنندههای هوا برای برقراری آرامش در خانه بهره بگیرید.
۲۰- بگذارید از ترسها، اسرار و امیدهای شما مطلع باشد.
۱۰ اشتباه مخرب
اگر ما در زندگی روزمره مستمرا و به نحو ناخودآگاه اشتباه می کنیم ، دلیلش آن است که از شک کردن و از تفکر در باره ی خودمان و وضعیت موجود هراسان و گریزانیم . ما اشتباه می کنیم زیرا افکار رایج عامه را بی آن که لحظه درنگ کنیم ، می پذیریم و درست می پنداریم .
۱ – اجتناب از دعوا به طور کل
۲ – حالت دفاعی گرفتن
۳ – تعمیم افراطی
۴ – حق داشتن
۵ – روانکاوی
۶ – گوش ندادن
۷ – تقصیر را گردن دیگری انداختن
۸ – سعی در برنده شدن در دعوا
۹ – حمله های شخصیتی
۱۰ – توپ را به زمین مقابل شوت کردن
چگونه عشق به مرور کمرنگ می شود یا از بین می رود؟
عدم انعطاف پذیری
کمال گرایی افراطی
عدم مهارت زندگی
عدم رعایت حریم خانواده و مرزهای زندگی
مشکلات شخصیتی و انتظارات غیر واقع
لذت طلبی و خودکامگی
عدم مهارت های ارتباطی
مهارتهاي لازم براي تشكيل خانواده موفق
1ـ يك خانواده موفق و خوشبخت از ابتدا اطاعت از خداوند و رضايت پروردگار را محور فعاليت هاي خود قرار مي دهد كه در اين صورت تحت حمايت و الطاف پروردگار مهربان و متعال خواهد بود.به عبارت ديگر اين خانواده «حق مدار» هستند.
2ـ وجود معيارهاي صحيح و منطقي در انتخاب همسر و تشكيل خانواده در حفظ و استمرار و موفقيت آن سهم بسزايي دارد.
3ـ در خانواده هاي موفق مهارت ايجاد ارتباط صحيح و مناسب بين افراد آن خانواده چشمگير مي باشد.
4 ـ وجود خلق و خوي نيكو و اخلاق و رفتار پسنديده از جمله خصايص خانواده موفق مي باشد.
5ـ ابراز و اظهار محبت گر چه باعث استحكام شالوده خانواده است اما براي تعميق و استمرار محبت و ايجاد انس و الفت بيشتر علاوه بر اين كه عملاً بايد نسبت به همسر و افراد خانواده مهر و محبت ورزيد،اين مهر و محبت را با زبان نيز بايد اظهار كرد و يكي از دلايل موفقيت خانواده ها اظهار محبت و علاقه مي باشد.
6 ـ خانواده هاي موفق در برخورد با مسايل و مشكلات زندگي به جاي انتخاب روش پرخاشگرانه، خشونت آميز و بدبينانه از روش هـــاي گفتگوي مسالمت آميز، صميمانه و خوش بينانه استفاده مي كنند.
7 ـ داشتن تعهد، وفاداري، اعتقـاد، انصاف، صميميت، پذيرش متقابل ، سعه صدر، تفاهم و اعتماد متقابل بين افراد خانواده از ديگر ويژگيهاي يك خانواده موفق مي باشد.
8 ـ افراد خانواده هاي موفق با نگرش مثبت نسبت به يكديگر و با مشورت و هماهنگي در امور زندگي ، تعليم و تربيت فرزندان، فعاليت هاي اجتماعي، اوقات فراغت و چگونگي صرف آن، ديد و بازديدهاي خانوادگي و نظايـر آن را تنظيم و برنامه ريزي مي كنند. در اين خانواده ها تعيين اهداف زندگي و برنامه ريزي در سرلوحه امور قرار دارد.
9 ـ اين خانواده ها اوقاتي را براي بحث و گفتگوي خانوادگي اختصاص مي دهنــد و از بحث هاي بي نتيجه دوري مي كنند و به مسايل از نقطه نظر طرف مقابل نيز نگاه مي كنند.
10 ـ احترام متقابل در خانواده هاي موفق و خوشبخت يك اصل است.
انسان از كرامت و شخصيت والايي برخوردار است و به كرامت انساني خويش علاقه مند مي باشـد، به همين دليل خوش ندارد در معاشرت هاي اجتماعي مورد تحقير قرار گيرد. در محيط خانواده نيز احترام متقابل باعث جلب مودت و رضايت مي شود و به محيط خانه صفا و صميميت و آرامش مي بخشد.
11 ـ در خانواده هاي موفق انتظارات افراد از يكديگركاملاً مشخص است و گاهي در فضايي محرمانه، محبت آميز و صميمانه به ارزيابـــي افكار و روابط يكديگر مي پردازند و از يكديگر توقعات خارج از توان ندارند.
12 ـ گذشت و عفو عنصر اصلي استمرار و استحكام و موفقيت اين خانواده ها مي باشد.
13 ـ در خانواده هاي موفق امتيازات مثبت افراد هميشه در نظر گرفته مي شود و خطاها به صورت غير مستقيم و با بياني متين و آرام تذكر داده مي شود.
14 ـ در خانواده هاي خوشبخت و موفق نه مرد سالاري و نه زن سالاري وجود دارد . به بيان ديگر اصولاً رابطه سلطه گرانه و سلطه پذيرانه چه از طرف مرد و چه از طرف زن و چه فرزندان براي كانون گرم خانواده آفت بزرگي به شمار مي رود.
15 ـ موارد سؤ تفاهم يا مسايل مورد اختلاف در چارچوب خانواده مطرح و از پيــشداوري، تصميمهـــاي نادرست و غير منطقي و شكل گيري افكار منفي پرهيز مي شود.
اصول مدیریت در خانواده
- برنامه ریزی زندگی براساس اهدافی که شرع ، علم، اخلاق و عقل حکم می کند.
- برنامه ها باید جنبه های مختلف اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی را در بر گیرند.
- اجرای اصل فعالیت هر عضو خانواده به اندازه توان و استفاده از هر عضو به اندازه نیاز.
- احترام به بزرگترها و توجه به کوچکترها.
- ایجاد محیط و شرایط مناسب به منظور دستیابی به یک همکاری چند جانبه بین افراد خانواده.
- توزیع عادلانه وظایف بین افراد و آموزش فرزندان برای انجام بهتر کارها به جای انجام آن صرفاً توسط پدر یا مادر.
- توزیع عادلانه منابع مالی خانواده بین اعضاء خانواده به ویژه پدر یا مادر به طوری که زنان خانه دار نیز از درآمد سهم مساوی دارند.
زندگی خانوادگی خوشبخت، كلید همهی دستاوردهای پیروزمندانه است.((كیم وو چونگ))
چهرهی اعضای خانواده مانند آیینهای جادویی است. ما با نگاه كردن به چهرهی اعضای خانوادهمان، گذشته و حال و آینده را میبینیم.((گیل بوكلی))
حلقه ای كه خانواده ی حقیقی تو را بهم می پیوندد، هم خونی نیست، بلكه احترام و شادمانی است كه نسبت به زندگی یكدیگر دارند.((ریچارد باخ))
از نظر ما، خانواده یعنی دست انداختن روی شانه ی یكدیگر و كمك كردن به یكدیگر.((باربارابوش))
بخش بزرگی از ادب آدمی برآیند ریشه نژادی و خانوادگی است.((اُرد بزرگ))
بزرگترین خردمندی، خرد و معرفتی است كه به تنظیم امور خانواده و اجتماع مربوط است و آن، تسلط بر خود و حق طلبی و اعتدال نامیده می شود.((افلاطون))
همیشه باید مراقب سه چیز باشیم : وقتی تنها هستیم مراقب افكار خود، وقتی با خانواده هستیم مراقب اخلاق خود و زمانی كه در جامعه هستیم مراقب زبان خود.((مادام داستال))
.......................................................................................................................................
( www.gyz.ir )