از بهار بيرون تا بهار درون
معمولاً ما آدم‌ها وقتي نام بهار را مي شنويم، به ياد بهار طبيعت مي افتيم و سرسبزي و شكوفه و گل و باغ و بستان در ذهن ما ترسيم مي شود، اما بهار ديگري نيز هست كه بسي سرسبزتر و باشكوه تر از بهار طبيعت است و آن بهار دل است؛ بهار دلي پيراسته از ريگزار كينه و كدورت ها و پاكيزه از غبار حسادت‌ها و دشمني‌ها. اين بهار، روي خاك حاصل‌خيز فروتني مي رويد و از دل خداپرستي مي جوشد و با باران محبت و مهرورزي سيراب مي شود و به شكوفه و ميوه مي نشيند. آنها كه دل را بهاري كردند و به بهار، درون رسيدند، چندان خود را نيازمند بهار طبيعت نمي بينند. همان‌گونه كه حافظ گفته است:
خلوت گزيده را به تماشا چه حاجت است
چون كوي دوست هست به صحرا چه حاجت است
شمس تبريزي مي نويسد:
«عارفي را گفتند: سر بر آر؛ اُنظُر الي آثار رَحمة الله. (به نشانه هاي رحمت خدا در بهار نگاه كن!) گفت: آن آثارِ آثار است. گل‌ها و لاله ها در‌اندرون است»..2
1. ديوان، ص 107، غزل 33.
2. شمس تبريزي، مقالات، تصحيح: محمدعلي موحد، ج 2، ص 44.
