به طور سنتي، زمان امتحانات مدارس كه نزديك مي‌شود، همه به تكاپو مي‌افتند! دانش‌آموزان به دنبال كامل كردن جزوه‌ها، مرور در درس‌هاي مانده، در صورت نياز رفتن به كلاس‌هاي كمكي و... و والدين درصدد فراهم آوردن فضايي مناسب‌تر براي درس خواندن بچه‌ها. اما درس خواندن خود آداب و رسومي دارد . آداب و رسومي كه باعث بالا رفتن كيفيت آن مي‌شود و ضمناً، ضامن سلامتي نيز هست.
گرچه همه ما كمابيش با آنها آشناييم، اما يادآوري آن، آن هم از ديد متخصصان، خالي از لطف نيست. فاصله چشم تا كتاب، قوس طبيعي كمر، دماي اتاق، سروصدا و... از مهم‌ترين مواردي است كه در كار خواندن و نوشتن تأثير دارد . مطلب حاضر اين موارد را از ديد پزشكان مورد بررسي قرار داده است .
▪ دماسنج:
دماي ۲۰ درجه را بيشتر كارشناسان، مناسب‌ترين دما براي مطالعه مي‌دانند .
▪ ساعت:
پس از آنكه در مكان مطالعه قرار گرفتيد، فوراً مطالعه را شروع كنيد و به هيچ عنوان وقت را به بهانه انجام كارهاي ديگر تلف نكنيد .
▪ لباس:
هنگام مطالعه لباس راحت بپوشيد. لباسي كه نه زيادي زبر باشد و نه زيادي نرم، نه بسيار گشاد و نه بسيار تنگ.
▪ وضعيت بدن:
بهترين حالت براي مطالعه، حالت نشسته است و بعد از آن حالت ايستاده و بدترين حالت، حالت خوابيده يا درازكش است. مطالعه در حالت‌هايي نظير درازكش روي شكم، به پشت خوابيدن، در حال راه رفتن، تكيه زدن به ديوار و امثال اين‌ها به هيچ وجه توصيه نمي‌شود، چرا كه مطالعه‌كننده در چنين موقعيت‌هايي به سختي مي‌تواند تمركز حواس خود را حفظ كند .
▪ كمر:
هنگام مطالعه بايد قوس طبيعي ستون فقرات حفظ شود. مطالعه در حالت خميده به جلو، به ويژه براي يك مدت طولاني، با خطر ايجاد تغيير شكل در ستون فقرات و كمردرد همراه است. نگذاريد خم شدن كمر به شكل عادت درآيد .
▪ پا:
بهترين وضعيت پاها به هنگام مطالعه، وضعيتي است كه فشار كمتري روي عضلات پا وارد شود. به همين دليل توصيه مي‌شود كه در وضعيت ايده‌آل مطالعه ( كه همان وضعيت نشسته است)، ترجيحاً از يك صندلي راحت استفاده شود كه پاهاي مطالعه‌كننده روي آن راحت باشد و بتواند كمي هم به سمت جلو مايل شود. بهتر است در فواصل مطالعه كه به چشمتان استراحت مي‌دهيد، وضع نشستن خود را تغيير دهيد تا خون در پاهايتان حركت داشته باشد. رعايت آداب و رسوم خواندن و نوشتن، كيفيت آنها را بالا مي‌برد.استفاده هميشگي از چراغ مطالعه خوب نيست، زيرا نور موضعي چشم‌ها را خسته مي‌كند .
▪ صندلي:
از آنجا كه فرايند يادگيري يك فرآيند شرطي است، هر كسي مي‌تواند خودش را به محيط يا زماني خاص عادت بدهد و به اصطلاح، خودش را شرطي كند . عادت‌هاي تمركز هر شخص هم با اشخاص ديگر متفاوت است. صندلي مي‌تواند يكي از همين عادت‌هاي تمركزي باشد، به نحوي كه هر وقت روي صندلي مخصوصتان نشستيد، تمركزتان براي مطالعه و يادگيري افزايش پيدا كند. اما يادتان باشد كه صندلي تان نبايد خيلي هم راحت باشد، چرا كه صندلي‌هاي بسيار راحت باعث لميدن، چرت زدن و احساس خواب آلودگي مي‌شوند .
خودكار، كتاب و وسايل مورد نياز: عادت كنيد تمام آنچه را كه براي مطالعه نياز داريد، از ابتدا فراهم كنيد و هر كار متفرقه‌اي كه داريد قبل از مطالعه انجام دهيد و پس از اين كه نشستيد، فوراً شروع كنيد به مطالعه .
▪ تنفس:
در جايي كه مطالعه مي‌كنيد، حتماً بايد هوا به خوبي جريان داشته باشد و تنفس در آن محيط، راحت صورت گيرد .
▪ چشم:
نور متوسط، براي مطالعه مناسب‌تر است. نور اطراف و قسمت‌هايي كه در زاويه ديد چشم‌ها هستند بايد يكنواخت باشد. پس استفاده هميشگي از چراغ مطالعه خوب نيست، زيرا نوري كه فقط روي كتاب مي‌افتد، باعث خستگي چشم مي‌شود. نور لامپ‌هاي مهتابي به خاطر اينكه نوسان دارد، براي مطالعه مناسب نيست. بهترين فاصله كتاب تا چشم نيز حداقل ۳۰ سانتيمتر است .
▪ سر:
ممكن است حواس‌پرتي شما ناشي از گرسنگي و تشنگي شديد، بي‌خوابي، خستگي يا علل دروني ديگر باشد. در چنين موقعيتي هرگز مطالعه نكنيد .
▪ گوش:
محرك‌هاي محيطي از قبيل صداي راديو، تلويزيون، تلفن و... باعث حواس‌پرتي مي‌شوند. آنها را از موقعيت مطالعه خود حذف كنيد. ذهن نمي‌تواند در يك آن بر دو موضوع تمركز داشته باشد. گوش كردن به موسيقي همزمان با مطالعه يعني حواس پرتي .
